Mỹ và Úc ký thỏa thuận khoáng sản tỷ đô, mở kỷ nguyên hợp tác mới
Kinhtedothi - Thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD giữa Mỹ và Úc được kỳ vọng sẽ thúc đẩy chuỗi cung ứng khoáng sản công nghệ cao, củng cố năng lực sản xuất và tăng cường quan hệ chiến lược giữa hai quốc gia.
Mỹ và Úc đã ký kết một thỏa thuận khoáng sản chiến lược tại Nhà Trắng vào ngày thứ Hai, đánh dấu bước hợp tác mới trong lĩnh vực khai thác và chế biến khoáng sản phục vụ công nghiệp và quốc phòng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Úc Anthony Albanese cho biết thỏa thuận này được hai bên đàm phán trong nhiều tháng qua và sẽ mở ra cơ hội hợp tác sâu rộng giữa hai đồng minh chủ chốt ở khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Theo nội dung được công bố, hai nước sẽ đầu tư khoảng 1 tỷ USD trong sáu tháng tới để phát triển các dự án khai thác, tinh chế và chế biến khoáng sản quan trọng. Hai bên cũng thống nhất thiết lập mức giá sàn cho một số loại khoáng sản chiến lược, giúp ổn định thị trường và tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư dài hạn.
Thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD giữa Mỹ và Úc được kỳ vọng sẽ thúc đẩy chuỗi cung ứng khoáng sản công nghệ cao, củng cố năng lực sản xuất và tăng cường quan hệ chiến lược giữa hai quốc gia. Ảnh: Istock
Thủ tướng Albanese cho biết đây là “một dự án trị giá 8,5 tỷ USD đã sẵn sàng triển khai”, trong khi Tổng thống Trump nhấn mạnh thỏa thuận sẽ “mang lại nguồn cung khoáng sản ổn định và dồi dào, phục vụ phát triển lâu dài của cả hai quốc gia”.
Các loại khoáng sản được đề cập trong thỏa thuận gồm đất hiếm, lithium, niken và gali - những nguyên liệu thiết yếu cho sản xuất xe điện, động cơ hàng không, thiết bị radar và các ngành công nghệ cao.
Hai nhà lãnh đạo nhất trí hợp tác này không chỉ dừng ở khai thác tài nguyên, mà còn hướng tới phát triển chuỗi cung ứng bền vững, ứng dụng công nghệ chế biến sâu và tăng giá trị sản phẩm.
Ngay sau lễ ký, Ngân hàng Xuất nhập khẩu Mỹ (EXIM) thông báo sẽ hỗ trợ hơn 2,2 tỷ USD cho bảy dự án khoáng sản tại Úc. Các doanh nghiệp nhận được hỗ trợ gồm Arafura Rare Earths, Northern Minerals, Graphinex, Latrobe Magnesium, VHM, RZ Resources và Sunrise Energy Metals.
EXIM cho biết nguồn vốn này sẽ phục vụ cho các dự án khai thác và tinh chế nhằm sản xuất vật liệu cho hàng không vũ trụ, quốc phòng, viễn thông và công nghiệp hiện đại. Ngân hàng nhấn mạnh đây là bước đi quan trọng trong quá trình tái công nghiệp hóa và mở rộng sản xuất công nghệ cao tại Mỹ, đồng thời tăng cường liên kết với các đối tác tin cậy.
Lầu Năm Góc cũng xác nhận kế hoạch xây dựng một nhà máy tinh chế gali tại bang Tây Úc, nhằm đáp ứng nhu cầu nguyên liệu cho công nghiệp và quốc phòng. Dự án này được xem là phần mở rộng trong khuôn khổ hợp tác về khoáng sản chiến lược giữa hai nước.
Theo Cục Khảo sát Địa chất Mỹ, Úc là một trong những quốc gia có trữ lượng lớn nhất thế giới về khoáng sản quan trọng, và việc thúc đẩy khai thác, chế biến tại chỗ sẽ giúp bảo đảm nguồn cung ổn định cho các ngành công nghiệp năng lượng sạch và công nghệ tiên tiến.
Thỏa thuận cũng bao gồm cam kết cải cách thủ tục cấp phép khai thác, rút ngắn thời gian phê duyệt dự án và mở rộng hợp tác trong lập bản đồ địa chất, tái chế khoáng sản và bảo đảm an ninh chuỗi cung ứng. Hai bên nhất trí phối hợp giám sát các giao dịch liên quan đến tài sản khoáng sản quan trọng vì lý do an ninh quốc gia, bảo đảm minh bạch và ngăn ngừa rủi ro từ bên ngoài.
Xem thêm: Điểm tin 20/10: Bảo tàng Louvre bị cướp giữa ban ngày, mất bảo vật vô giá
Phát biểu sau lễ ký, Tổng thống Trump cho biết: “Chỉ trong vòng một năm tới, chúng ta sẽ có đủ khoáng sản quan trọng để bảo đảm nguồn cung cho sản xuất và quốc phòng, không còn phải lo thiếu hụt như trước.”
Thủ tướng Albanese khẳng định thỏa thuận phản ánh tầm nhìn chung về phát triển năng lượng và công nghiệp bền vững, đồng thời mở ra cơ hội hợp tác mới trong lĩnh vực công nghệ xanh và vật liệu tương lai.
Cùng với thỏa thuận khoáng sản, hai bên cũng tái khẳng định cam kết triển khai chương trình AUKUS về tàu ngầm hạt nhân trị giá 368 tỷ AUD (khoảng 239 tỷ USD). Ông Trump tuyên bố ủng hộ mạnh mẽ dự án này và cho biết Mỹ, Úc cùng Anh đang hoàn thiện các chi tiết kỹ thuật để đẩy nhanh tiến độ. Ông gọi AUKUS là “biểu tượng của niềm tin và sức mạnh giữa các đồng minh chiến lược”.
Bộ trưởng Hải quân Mỹ John Phelan cho biết hai nước đang phối hợp cải thiện khuôn khổ AUKUS nhằm đảm bảo hiệu quả, minh bạch và đáp ứng yêu cầu quốc phòng của cả ba bên.
Về phía Úc, chính phủ nước này đã đóng góp 2 tỷ USD trong năm nay để đẩy nhanh tiến độ đóng tàu tại Mỹ, đồng thời chuẩn bị tiếp nhận tàu ngầm lớp Virginia tại căn cứ hải quân Ấn Độ Dương vào năm 2027.
Giới phân tích cho rằng thỏa thuận khoáng sản mới không chỉ mang giá trị kinh tế mà còn góp phần củng cố nền tảng hợp tác chiến lược giữa Mỹ và Úc trong giai đoạn chuyển đổi sang nền công nghiệp xanh.
