Hãng thông tấn Tass đưa tin ngày 4/8, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết Nga không muốn nghe thêm những lời hứa hẹn từ Mỹ mà là việc thực hiện các điều khoản ban đầu liên quan đến Moscow trong Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen.
"Nếu Mỹ muốn Nga quay lại Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen, họ phải tuân thủ các điều khoản đó chứ không phải chỉ cam kết sẽ suy nghĩ về điều này. Ngay sau khi điều này được thực hiện, thỏa thuận sẽ lập tức được gia hạn” - ông Peskov nói với các phóng viên.
Quan chức Điện Kremlin nhấn mạnh, lập trường này đã được Tổng thống Nga Vladimir Putin bày tỏ nhiều lần.
Người phát ngôn Điện Kremlin cũng lưu ý rằng Mỹ không bắt buộc phải cung cấp bất kỳ biện pháp an ninh nào trong khu vực này. "Các biện pháp an ninh được cung cấp trong khuôn khổ thỏa thuận ngũ cốc, trong đó không bao gồm Mỹ" - ông Peskov cho hay.
Trước đó cùng ngày, Điện Kremlin tuyên bố “Moscow không tin lời hứa của Washington về việc đảm bảo để Nga tự do xuất khẩu lương thực, phân bón và các mặt hàng nông nghiệp nếu nước này quay trở lại thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen".
Trong khi đó, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Vershinin lưu ý rằng thỏa thuận ngũ cốc với Ukraine có thể được nối lại "dưới một hình thức mới", song điều này đòi hỏi phương Tây phải có hành động cụ thể.
Phó Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc (LHQ) Dmitry Polyansky hôm 3/8 cũng tuyên bố Nga sẽ sẵn sàng quay trở lại thỏa thuận ngũ cốc nếu các vấn đề về xuất khẩu sản phẩm và phân bón của nước này được giải quyết.
Ông Polyansky nhấn mạnh rằng Nga đóng góp đáng kể vào an ninh lương thực toàn cầu với việc chiếm tỷ trọng lớn trên thị trường lúa mì toàn cầu và là nhà xuất khẩu phân bón chính của thế giới. Theo ông Polyansky, thị phần của Nga trên thị trường lúa mì thế giới là 20% trong khi thị phần của Ukraine chưa đến 5%.
Các tuyên bố trên được giới chức Nga đưa ra sau khi Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken nói rằng Washington sẽ làm mọi thứ cần thiết để đảm bảo xuất khẩu lương thực từ Nga nếu Moscow quay trở lại Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen.
Trong một diễn biến liên quan, hãng RIA hôm 4/8 dẫn thông báo của Bộ Ngoại giao Nga cho biết kênh giao dịch trực tiếp giữa Ngân hàng Nông nghiệp Nga và ngân hàng JPMorgan, do LHQ đề xuất để duy trì sự tham gia của Moscow trong Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen, đã bị đóng ngày 2/8.
Hồi tháng 4 vừa qua, Mỹ đã cho phép JPMorgan thực hiện các khoản thanh toán cho Ngân hàng Nông nghiệp Nga, nhưng giải pháp tạm thời này không thay thế cho việc tái kết nối ngân hàng này với hệ thống thanh toán toàn cầu SWIFT.
Tiếp cận SWIFT là một trong những yêu cầu chính của Nga trong các cuộc đàm phán về tương lai của Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen. Nga cũng nhắc lại rằng triển vọng của thỏa thuận phụ thuộc vào việc phương Tây dỡ bỏ các rào cản trong việc xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của nước này.
Nga chính thức tuyên bố từ bỏ thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen từ ngày 17/7, cáo buộc phương Tây không thực hiện các điều khoản của thỏa thuận ảnh hưởng đến hoạt động xuất khẩu thực phẩm và phân bón của Moscow.
Tổng thống Nga Putin từng tuyên bố Thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen chỉ là “trò chơi một phía” và những lời hứa hẹn của Mỹ khiến khiến các sản phẩm nông nghiệp và phân bón của Nga không thể xuất khẩu ra thế giới theo mục tiêu nhân đạo ban đầu của thỏa thuận.