Nhắc đến Nhật Bản, có lẽ hình ảnh của manga, quán cà phê hầu gái và đèn neon sẽ xuất hiện trong tâm trí rất nhiều người. Nhưng đối với nhiếp ảnh gia người Hà Lan Maan Limburg, Nhật Bản là hàng loạt phong cảnh nông thôn được chấm phá bởi những ngôi nhà bị trống.
Các bức ảnh của cô về những địa điểm này - từ những ngôi nhà bị tàn phá sau thảm họa thiên nhiên cho đến những nhà hát đóng cửa với ánh đèn vẫn được chiếu sáng - hiện đã được đưa vào cuốn sách "The Lost World", xuất bản vào tháng 5.
Những căn nhà “ma” không người ở
Nhật Bản là một trong những quốc gia có dân số già nhất trên thế giới, với ước tính cứ 1.500 người lại có 1 người trên 100 tuổi. Thêm vào đó, số lượng người trẻ Nhật Bản di chuyển tới các thành phố lớn tìm việc làm ngày càng tăng cao khiến việc duy trì các vùng nông thôn càng trở nên khó khăn hơn. Các sự kiện như động đất, bão và thảm họa hạt nhân Fukushima cũng đã gây ra tàn phá hoặc bỏ hoang trên diện rộng tại quốc gia này.
Một báo cáo của chính phủ năm 2014 đã gióng lên hồi chuông cảnh báo rằng nếu mọi thứ vẫn tiếp diễn với tốc độ hiện tại, khoảng 900 ngôi làng và thị trấn trên khắp Nhật Bản sẽ "biến mất".
Vấn nạn về các căn hộ bỏ hoang nghiêm trọng đến mức một số khu vực thậm chí còn tặng nhà miễn phí cho người dân. Tuy vậy, đây không hẳn là giải pháp cho tình trạng akiya, hay còn gọi là những ngôi nhà ma tại Nhật Bản. Trong khi các quốc gia có dân số già khác như Italia đã cho người nước ngoài thuê hoặc bán căn hộ với giá rẻ và thường đi kèm với thị thực hoặc giấy phép cư trú, Nhật Bản lại không như vậy. Do đó, rất khó để có thể tìm người sẵn sàng sinh sống tại những ngôi nhà này và sửa chữa chúng, đặc biệt là nếu họ không nói tiếng Nhật hoặc không thể đi ô tô.
Rời khỏi thành phố
Limburg nói rằng cô yêu những vùng nông thôn nơi đây. “Mỗi ngôi làng mà chúng tôi đặt chân tới, người dân đều hỏi rằng ‘Cô làm gì ở đây vậy? Địa điểm du lịch gần nhất cách đây 35km, chúng tôi có thể đưa cô tới đó hoặc vẽ bản đồ nếu cô muốn.’ Tôi thấy rất thú vị khi được trải nghiệm những khía cạnh khác biệt này của Nhật Bản,” Limburg cho biết thêm. Khi cô bắt đầu đến thăm những ngôi làng nhỏ hơn, cô không thể không tìm thấy những ngôi nhà trống hoặc những tòa nhà bỏ hoang.
Một trong những lý do khiến Limburg gắn bó với vùng nông thôn Nhật Bản đến vậy là bởi chúng khiến cô nhớ đến quê hương Hà Lan của mình. Mặc dù cả hai quốc gia đều được cho là lạnh lùng và không phải lúc nào cũng chào đón du khách nước ngoài nhưng Limburg không đồng ý với điều đó. "Khi người Hà Lan thấy bạn thực sự quan tâm, họ sẽ chia sẻ rất nhiều về cuộc sống của họ với bạn, điều mà tôi cũng thấy được ở Nhật Bản," cô nói.
Tất nhiên không phải tất cả các vùng nông thôn đều giống nhau. Ở Hokkaido, Limburg cho biết, nhiều người vẫn có thời gian để đóng cửa và niêm phong căn nhà trước khi chuyển đi. Nhưng ở những khu vực như Fukushima - nơi mọi người vội vã chạy trốn khỏi - không có gì lạ khi bạn thấy những tách trà vẫn được bày biện trên bàn hoặc TV vẫn còn cắm điện. Một trong những khám phá yêu thích nhất của Limburg là một nhà hát cũ. Các bộ, trang phục và đèn điện vẫn còn vẹn nguyên, như thể các diễn viên chỉ đơn thuần nghỉ trưa và sẽ quay lại bất cứ lúc nào.
Đằng sau mỗi căn nhà nhỏ là một câu chuyện. Limburg nhìn thấy những bức ảnh gia đình vẫn dán trên tường và tự hỏi điều gì đã xảy ra với những người sống ở đây và điều gì đã khiến họ rời đi.
