Phát huy nguồn lực, tạo đột phá trong các lĩnh vực trọng điểm

Cơ sở vững chắc để thu hút nguồn lực

Luật Thủ đô 2024 nhằm thể chế hóa Nghị quyết số 15-NQ/TW của Bộ Chính trị “về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045” theo hướng khai thác hiệu quả tiềm năng, lợi thế của Thủ đô, kết hợp với nguồn lực của cả nước và quốc tế. Xây dựng và phát triển Hà Nội với vai trò đô thị đặc biệt, trung tâm lớn về kinh tế, tài chính, văn hóa, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ và hội nhập quốc tế; trở thành đô thị thông minh, hiện đại, xanh, sạch, đẹp, an ninh, an toàn; phát triển nhanh, bền vững… Luật đã đưa ra các chính sách, giải pháp thu hút nguồn lực phát triển Thủ đô, đặc biệt là thu hút nhà đầu tư chiến lược vào các lĩnh vực công nghệ cao, công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo; sử dụng công nghệ cao, tiên tiến trong lĩnh vực môi trường… Đây là chính sách để Hà Nội thực hiện chiến lược đón các nhà đầu tư lớn, tạo sự đột phá cho những lĩnh vực mà TP xác định là mũi nhọn cho tăng trưởng kinh tế Thủ đô trong thời gian tới.

Luật Thủ đô 2024 đã quy định về thu hút nhà đầu tư chiến lược tại Điều 42, trong đó khoản 1 quy định danh mục ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, với định hướng rõ ràng các lĩnh vực mà Thủ đô muốn tập trung thu hút đầu tư, bảo đảm nguồn lực được sử dụng hiệu quả, đúng trọng tâm; khoản 2 quy định điều kiện của nhà đầu tư chiến lược, đưa ra các tiêu chí cụ thể về năng lực tài chính, công nghệ, kinh nghiệm và các cam kết (đào tạo, nội địa hóa, thực hiện dự án đúng mục tiêu). Đồng thời với đó là các quy định về cơ chế ưu đãi đối với nhà đầu tư chiến lược tại khoản 5 Điều 43. Đặc biệt, tại khoản 7 Điều 42 quy định, HĐND TP quy định chi tiết khoản 1 và khoản 2 điều này; tại điểm d khoản 5 Điều 43 quy định: “ưu đãi, hỗ trợ khác do HĐND TP quyết định để đáp ứng yêu cầu cấp thiết trong thu hút nhà đầu tư chiến lược”.

Các chuyên gia nhận định, điều này phù hợp với yêu cầu phát triển của Hà Nội trong giai đoạn mới. Với mục tiêu trở thành Thủ đô "văn hiến - văn minh - hiện đại", đi đầu trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội, khoa học công nghệ, TP cần những nguồn lực lớn, đặc biệt là từ các nhà đầu tư có tiềm lực tài chính, công nghệ và kinh nghiệm quản lý tiên tiến.

Theo GS.TS Hoàng Văn Cường (Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội), Hà Nội được đánh giá có nhiều tiềm năng và lợi thế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, đây cũng là vấn đề có ý nghĩa quan trọng đối với phát triển kinh tế, nhất là trong bối cảnh Hà Nội có mục tiêu tập trung phát triển vào những ngành, những lĩnh vực đòi hỏi năng lực tài chính, năng lực về khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo. Muốn tạo ra những đột phá trong phát triển, cần có những nhà đầu tư đủ tầm để tạo ra sức lan tỏa, lực kéo, hỗ trợ DN trong nước tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Luật Thủ đô 2024 đã tạo cơ sở vững chắc cho việc thu hút nhà đầu tư chiến lược, bên cạnh những chính sách ưu đãi, tạo lợi thế cạnh tranh trong thu hút đầu tư, TP Hà Nội cần có cơ chế, chế tài và bộ máy đủ năng lực kiểm tra, giám sát, để có những nhà đầu tư chiến lược thật sự chất lượng, bảo đảm tiến độ, yêu cầu của các dự án trọng điểm, các mục tiêu đề ra

Đưa chính sách vào cuộc sống

Để cụ thể hóa quy định của Luật, tại Kỳ họp thứ 25 vừa qua, HĐND TP khóa XVI đã thông qua Nghị quyết quy định về thu hút nhà đầu tư chiến lược (Nghị quyết số 17/2025/NQ-HĐND, ngày 9/7/2025). Trong đó, quy định danh mục ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược theo quy định tại khoản 1 Điều 42 Luật Thủ đô. Cụ thể như, đầu tư xây dựng đô thị vệ tinh; phát triển đường sắt đô thị, giao thông công cộng khối lượng lớn nội vùng và liên vùng; phát triển khu công nghệ cao có quy mô vốn đầu tư từ 25.000 tỷ đồng trở lên. Xử lý ô nhiễm môi trường có quy mô vốn đầu tư từ 12.000 tỷ đồng trở lên. Công nghiệp chế tạo, sản xuất mạch tích hợp bán dẫn, chế tạo linh kiện, vi mạch điện tử tích hợp (IC), điện tử linh hoạt (PE), chip bán dẫn, pin công nghệ mới, vật liệu mới, năng lượng mới, năng lượng sạch, năng lượng tái tạo có quy mô vốn đầu tư từ 15.000 tỷ đồng trở lên; phát triển và chế tạo hệ thống đầu máy, toa xe, thông tin tín hiệu, điều khiển đường sắt, điều khiển giao thông đô thị, thành phố thông minh có quy mô vốn đầu tư từ 10.000 tỷ đồng trở lên.

Cùng với đó, Hà Nội đã lựa chọn những lĩnh vực được chú trọng để góp phần tạo nên nền kinh tế xanh, phát triển bền vững như: nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao có quy mô đầu tư từ 2.000 tỷ đồng trở lên; phát triển trung tâm đổi mới sáng tạo, trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) có quy mô vốn đầu tư từ 3.000 tỷ đồng trở lên. Nghiên cứu và hỗ trợ chuyển giao công nghệ cao trong trong lĩnh vực công nghệ thông tin, công nghệ sinh học, công nghệ tự động hóa, công nghệ vật liệu mới, năng lượng sạch có quy mô vốn đầu tư từ 500 tỷ đồng trở lên. Trong Nghị quyết cũng nêu rõ các điều kiện đối với nhà đầu tư chiến lược theo quy định tại khoản 2 Điều 42 Luật Thủ đô phải đáp ứng với từng danh mục, ngành nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư đã quy định tại Nghị quyết. Điển hình như, nhà đầu tư có vốn điều lệ từ 5.000 tỷ đồng trở lên hoặc tổng tài sản từ 20.000 tỷ đồng trở lên khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng đô thị vệ tinh, phát triển đường sắt đô thị…

Những ngành, nghề được ưu tiên thu hút đầu tư chiến lược được HĐND TP quyết nghị cho thấy rõ bức tranh thu hút đầu tư trong giai đoạn tới của Hà Nội. Trong chiến lược thu hút nhà đầu tư chiến lược của Hà Nội, tại tất cả các lĩnh vực đều ưu tiên nhà đầu tư có công nghệ, kinh nghiệm đầu tư dự án trong lĩnh vực tương tự có quy mô vốn tương đương với quy mô dự án thu hút nhà đầu tư chiến lược. Việc quy định rõ các điều kiện cũng là cơ sở để TP xây dựng các tiêu chí sàng lọc, đánh giá và giám sát nhà đầu tư một cách chặt chẽ.

Hiện UBND đang xây dựng quy định chi tiết về mẫu công bố thông tin dự án thu hút nhà đầu tư chiến lược bao gồm yêu cầu sơ bộ về năng lực, kinh nghiệm của nhà đầu tư; hồ sơ đăng ký thực hiện dự án. Theo các chuyên gia, giai đoạn này, Hà Nội cũng đang thực hiện các quy hoạch Thủ đô Hà Nội và mục tiêu tăng tốc mới để bứt phá, việc vận dụng có hiệu quả quy định liên quan thu hút nhà đầu tư chiến lược có công nghệ tiên tiến, sẽ huy động đa dạng các nguồn lực bên ngoài, các thành phần kinh tế tham gia khai thác có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế, biến thành nguồn lực phát triển Thủ đô.