Phát triển hạ tầng giao thông: phân loại, ưu tiên các dự án tốt
Đồng thời, cần liên tục rà soát, điều chỉnh giữa các dự án để tận dụng tối đa nguồn lực, tránh lãng phí.
Hà Nội đã và đang triển khai đồng loạt hàng chục dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng giao thông lớn trên địa bàn toàn TP. Trong bối cảnh mới, khi Bộ Chính trị, Chính phủ cũng như chính quyền TP đã đề ra những định hướng mới về phát triển không gian đô thị Thủ đô, chủ trương, chiến lược đầu tư cũng cần phải được điều chỉnh cho phù hợp, bảo đảm hiệu quả và tính khả thi cao.
Như mới đây TP đã bắt tay ngay vào triển khai 7 dự án cầu vượt sông Hồng (Tứ Liên, Hồng Hà, Mễ Sở, Thượng Cát, Trần Hưng Đạo, Ngọc Hồi, Vân Phúc); Vành đai 4; Sở GTVT Hà Nội (trước hợp nhất) cũng đề xuất 5 dự án cầu vượt nút giao (Châu Văn Liêm - Lê Quang Đạo; Cổ Linh - Thạch Bàn; Hoàng Minh Giám - Nguyễn Tuân; Cổ Bi - Ngô Xuân Quảng; Nguyễn Huy Nhuận - Lý Thánh Tông)… Đó đều là những dự án cấp thiết, có ý nghĩa đi trước mở đường cho mở rộng không gian đô thị, giảm thiểu nhanh chóng tình trạng ùn tắc giao thông.
Những dự án này còn có ưu thế được thực hiện theo cơ chế, chính sách mới, với cơ sở quan trọng nhất là Luật Thủ đô nên có thể bảo đảm cả hiệu quả đầu tư lẫn tính khả thi, cần được tập trung vốn và nhân lực để triển khai trước. Ngay trong các dự án thuộc nhóm cấp bách này, dự án nào đã đủ điều kiện khởi công hoặc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư cần được ưu tiên bố trí vốn trước, ví dụ như cầu Ngọc Hồi, Thượng Cát…
Đối với những dự án chưa hoàn thiện thủ tục chuẩn bị đầu tư hoặc dự kiến sẽ gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn sơ khởi, hay đang có vướng mắc gây chậm trễ tiến độ nên điều chuyển nguồn vốn cho các dự án khả thi hơn. Tuy nhiên, cũng cần song song đốc thúc những dự án chậm trễ, không thể chỉ điều chuyển vốn đi rồi tiếp tục cho kéo dài.
Bên cạnh đó cần phân loại các dự án theo hướng phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn cho từng địa phương. Chính quyền các quận, huyện cần chủ động hơn nữa trong việc lập danh mục, đề xuất dự án cần đầu tư để nâng cao năng lực hạ tầng giao thông tại địa phương mình.
Những dự án đủ điều kiện có thể giao ngay cho địa phương triển khai, TP chỉ hỗ trợ về vốn và thủ tục. Để huy động vốn có hiệu quả, mỗi địa phương cũng cần được TP ủng hộ, cho áp dụng những cơ chế, chính sách thông thoáng, hấp dẫn nguồn lực tư nhân, nhất là những dự án trong lĩnh vực giao thông tĩnh (bến, bãi đỗ xe).
Tuy nhiên việc phân cấp, phân quyền cũng cần đi đôi với những quy định rõ ràng về trách nhiệm của địa phương; tăng cường sự giám sát của TP, nhất là trong việc đồng bộ quy hoạch hạ tầng, bảo đảm dự án làm ra phải mang lại hiệu quả rõ rệt.
Một vấn đề rất lớn đã được Sở GTVT Hà Nội (trước hợp nhất) tham mưu cho TP đặt lên quan tâm hàng đầu là quy hoạch GTVT Thủ đô phải đồng bộ, tạo nên liên kết chặt chẽ với cả Vùng Thủ đô. Mỗi tuyến đường Hà Nội đầu tư xây dựng phải ngay lập tức có kết nối với địa phương lân cận để phát huy hiệu quả tối đa như cầu: Ngọc Hồi, Vân Phúc, Vành đai 4…
Các dự án giao thông có tính chất kết nối liên vùng này cần được ưu tiên và có sự hỗ trợ mạnh mẽ, chỉ đạo sát sao từ Chính phủ, tập trung mọi nguồn lực tài chính, cơ chế, chính sách sớm hoàn thành đưa vào khai thác để mở rộng không gian phát triển cũng như tầm ảnh hưởng của Thủ đô với các vùng kinh tế trọng điểm và cả nước.
Một trong những vấn đề cần quan tâm nhất của Hà Nội hiện nay là đội ngũ nhân lực ưu tú cho lĩnh vực phát triển hạ tầng giao thông, thực hiện những dự án có quy mô lớn. Thực tế cho thấy, nhiều năm qua, không ít dự án chậm trễ do công tác chuẩn bị đầu tư kém, chưa toàn diện, mà nguyên nhân sâu xa là đội ngũ làm dự án chưa nhiều kinh nghiệm, chưa đáp ứng được yêu cầu về chuyên môn. Hà Nội cần nhanh chóng khắc phục tồn tại này, tập trung những nhân sự ưu tú nhất cho mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kết cấu hạ tầng giao thông của TP.
