Động thái đang khiến châu Âu và cả Mỹ “nhấp nhổm” do lo ngại nguy cơ Điện Kremlin can dự vào các sự vụ riêng.
194 quốc gia thành viên Interpol sẽ nhóm họp tại Dubai hôm 21/11 (giờ địa phương), trong khuôn khổ Đại hội thường niên và tổ chức cuộc bầu cử vào sáng 21/11, theo phát ngôn viên của Interpol tại Lyon cho biết, với mỗi ứng viên cần hai phần ba phiếu bầu để đắc cử.
Có hai ứng cử viên chính thức, nhưng thăm dò cho thấy ứng viên Alexander Prokopchuk của Nga, một tổng tư lệnh cảnh sát và hiện là một trong bốn phó Chủ tịch của Interpol, có khả năng cao sẽ đắc cử Chủ tịch Interpol trong nhiệm kỳ 4 năm tới, thay cựu Chủ tịch Mạnh Hoằng Vĩ của Trung Quốc
Ông Mạnh mất tích hồi tháng 9 khi đang ở Trung Quốc. Chính quyền Trung Quốc sau đó cho biết ông này đang bị điều tra vì nhận hối lộ. Mạnh Hoằng Vĩ không lộ diện trước công chúng kể từ đó, nhưng Interpol sau đó nhận được thư từ chức từ ông này.
Chủ tịch Interpol thực chất là vị trí mang tính hình thức, trong khi các nhiệm vụ thường nhật do Tổng thư ký Jurgen của Đức xử lý, nhưng vẫn có tầm ảnh hưởng. Điều đó đã dẫn đến mối quan ngại ở châu Âu và Mỹ về khả năng Nga có thể khai thác sức mạnh của Interpol.
"Nga đã liên tục lạm dụng Interpol để truy đuổi các đối thủ chính trị của mình", Guy Verhofstadt, cựu thủ tướng Bỉ, thành viên hàng đầu của Nghị viện châu Âu hôm 20/11 chia sẻ trên mạng xã hội Twitter.
“Thông báo đỏ”
Một nhóm các thượng nghị sĩ Mỹ từ lưỡng đảng trong tuần này đã cáo buộc Nga khai thác Interpol để thanh trừng những cá nhân bất đồng ý kiến với Moscow thông qua một lệnh, còn gọi là “thông báo đỏ”, trong khuôn khổ quyền bắt giữ của Interpol.
Nhóm TNS khẳng định nếu ông Prokopchuk, một quan chức cấp cao của Bộ Nội vụ Nga đắc cử, sẽ cho phép Moscow lạm dụng quyền hạn này. Ví dụ như nhằm vào Bill Browder, một nhà cá nhân hay chỉ trích Kremlin, hiện đang sống tại Anh.
Browder là một nhà quản lý quỹ, người đã nỗ lực áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Nga thông qua Đạo luật Magnitsky, đã bị bắt giữ một thời gian ngắn tại Tây Ban Nha vào tháng 5 vừa qua với “thông báo đỏ”.
“Cá nhân này (ông Prokopchuk) đã chịu trách nhiệm truy đuổi và và bắt giữ tôi 7 lần”, ông Browder chia sẻ với BBC. “ Ông ta hiện có khả năng đứng đầu (Interpol) cơ quan mà ông ta muốn lạm dụng trong suốt 6 năm qua”.
Những người bất đồng chính kiến Nga và cựu "đại gia" dầu mỏ Mikhail Khodorkovsky hôm 20/11 đã có một cuộc họp báo tại London cùng với ông Browder.
Bổ nhiệm ông Prokopchuk “sẽ không chỉ làm tổn hại đến danh tiếng của các quốc gia thành viên Interpol, mà còn đe dọa nghiêm trọng cho những người có thể được coi là nạn nhân của cuộc đàn áp chính trị”, ông Khodorkovsky nói.
Phát ngôn viên của Điện Kremlin Dmitry Peskov đã bác bỏ lo ngại của các thượng nghị sĩ Mỹ, khẳng định họ đang cố gắng tác động đế cuộc bầu cử của Interpol.
Trong khi đó, các quan chức tại Interpol từ chối bình luận.