Trung tâm của sự rạn nứt giữa Ấn Độ và Canada xoay quanh cái chết của Hardeep Singh Nijjar, thủ lĩnh phe ly khai người Canada gốc Ấn vào tháng 6/2023.
Căng thẳng leo thang khi Ottawa cáo buộc New Delhi ám sát vị thủ lĩnh nổi tiếng này.
Động thái mới nhất là vào hôm 21/9, Ấn Độ đình chỉ đơn xin thị thực của các công dân Canada, đẩy căng thẳng leo thang sau khi hai bên trục xuất các nhà ngoại giao trong những tuần gần đây.
Arindam Bagchi, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Ấn Độ, cho biết việc không tiếp nhận công dân Canada nhằm đảm bảo an ninh cho New Delhi khi mối quan hệ hai nước đang căng thẳng.
Trước đó một ngày, Bộ Ngoại giao Ấn Độ đã khuyến cáo công dân nước mình tại Canada luôn phải cảnh giác cao độ trước những rủi ro về bạo lực. Cụ thể, cơ quan này cho biết: Gần đây, nhiều mối đe dọa bủa vây các nhà ngoại giao Ấn Độ và những người Ấn tại Canada phản đối chính sách chống Ấn Độ. Để phòng rủi ro, họ được khuyến cáo tránh đến các khu vực nguy hiểm ở Canada.
Bộ trưởng An ninh Công cộng Canada Dominic LeBlanc đã bác bỏ cảnh báo du lịch của Ấn Độ và cho biết: “Canada là một đất nước an toàn và sẽ điều tra những hành vi cố tình gây nguy hiểm hay đe dọa đến sự an toàn của công dân Ấn Độ”.
Nguồn cơn căng thẳng
Đình chỉ thị thực chỉ là một trong những động thái quyết liệt của hai bên sau khi mối quan hệ giữa hai nước tụt dốc không phanh trong suốt thời gian qua, nhất là khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau cho biết các cơ quan tình báo Canada có bằng chứng về việc chính phủ Ấn Độ đứng sau vụ ám sát thủ lĩnh phe ly khai người Silk Hardeep Singh Nijjar tại Columbia vào tháng 6.
Đáp trả những tuyên bố trên, Chính phủ Ấn Độ đã kịch liệt phản đối và cáo buộc Canada chứa chấp những kẻ khủng bố đang tìm cách tách quê hương của người Sikh ra khỏi lãnh thổ Ấn Độ.
Tiếp đó, lần lượt cả Ấn Độ và Canada đều có những động thái trục xuất nhiều nhà ngoại giao cấp cao của đối phương ra khỏi lãnh thổ của mình.
Chính phủ Canada vẫn chưa công bố bất kỳ thông tin chi tiết nào về việc điều tra về cái chết của ông Nijjar, do có thể gây ảnh hưởng đến quá trình thực thi nhiệm vụ của cơ quan chức năng cũng như để lộ bí mật tình báo của nước này. Canada đã yêu cầu Ấn Độ hỗ trợ điều tra.
Trả lời phóng viên vào hôm 19/9, ông Trudeau cho biết: “Chúng tôi không muốn tình trạng căng thẳng leo thang mà chỉ đơn giản là tìm kiếm sự thật và cần sự hợp tác từ Chính phủ Ấn Độ”.
Theo giới quan sát, mối quan hệ giữa Ấn Độ và Canada trong tuần này đã giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử sau nhiều năm căng thẳng âm ỉ.
Chính phủ Ấn Độ từ lâu đã cáo buộc Canada và nhiều nước phương Tây không hành động dứt khoát với các nhóm người Sikh cực đoan đã ủng hộ phong trào ly khai, đe dọa chủ quyền Ấn Độ. Quan chức New Delhi cho rằng Canada không dám quyết liệt bởi có thể ảnh hưởng đến các chính sách nước họ.
Trong khi đó, Canada cho biết họ tôn trọng quyền tự do ngôn luận của tất cả công dân liên quan đến vấn đề chính trị.
