Sắp diễn ra triển lãm 100 năm mỹ thuật Việt Nam hiện đại

Ngày 14/11 tới đây, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam sẽ diễn ra lễ khai mạc triển lãm “100 năm mỹ thuật hiện đại – sưu tập Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam”.

Trực tiếp kế thừa từ Trường Mỹ thuật Đông Dương, năm nay đánh dấu mốc son 100 năm hình thành và phát triển Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Kể từ khai giảng khóa học đầu tiên vào tháng 11/1925, ngôi trường đào tạo mỹ thuật hàn lâm đầu tiên ở Đông Dương này đã trở thành cái nôi đào tạo nhiều thế hệ những nhà sáng tác và nghiên cứu mỹ thuật tài năng cho đất nước, góp phần quan trọng trong kiến tạo nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam.

Xuất phát từ những mối liên hệ giữa nhà trường với nền mỹ thuật hiện đại mà phần lớn các tác phẩm đại diện đều được lưu giữ tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Triển lãm “100 năm mỹ thuật hiện đại – sưu tập Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam” là góc nhìn từ hành trình đào tạo thông qua những bài học sáng tác của sinh viên các hệ từ trung cấp đến thạc sĩ, tác phẩm của giảng viên thuộc các thời kỳ được lưu giữ trong sưu tập của trường và của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.

Lịch sử đào tạo của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam được chia thành 2 giai đoạn lớn: 1925 - 1945 và từ 1945 trở về sau với nhiều phân đoạn nhỏ. Mỗi giai đoạn đều có nét riêng và gắn liền với bối cảnh lịch sử xã hội, tư tưởng chủ đạo trong đất nước.

Thời kỳ 1925 - 1945 là những bước đi đầu để tạo dựng nền móng cho sự hình thành một cách bài bản, đúng đắn của một nền mỹ thuật mới thông qua chủ trương dung hợp cảm thức và tư tưởng thẩm mỹ Á Đông với khoa học tạo hình châu Âu. Thời kỳ này đã làm nên phong cách Đông Dương của mỹ thuật hiện đại Việt Nam được ghi nhận trên trường quốc tế.

Từ cách mạng tháng Tám năm 1945, sự nghiệp đào tạo của nhà trường không ngừng lớn mạnh cùng với sự nghiệp cách mạng của dân tộc, mặc dù có những năm tháng phải tạm dừng hoạt động (từ 1946 - 1950) do hoàn cảnh kháng chiến. Đến khi Trường Mỹ thuật được mở lại tại chiến khu Việt Bắc với khóa học đặc biệt - “Khóa Kháng chiến”, thầy Hiệu trưởng Tô Ngọc Vân đã khẳng định hướng đi của nhà trường trong lễ khai giảng ngày 1/9/1950 là: đem hội họa phụng sự Nhân dân, làm đẹp cuộc đời của Nhân dân, hướng dẫn để nâng cao trình độ thưởng thức hội họa của Nhân dân.

Theo đường lối Dân tộc - Khoa học - Đại chúng, nhà trường áp dụng phương pháp học tập kết hợp với công tác, học trong công tác, lấy Nhân dân lao động và bộ đội làm đối tượng phục vụ. Những ký họa trong thời kỳ học “Khóa Kháng chiến” của họa sĩ Ngô Mạnh Lân được gia đình họa sĩ gửi tới triển lãm đã minh chứng cho điều này.

Quay trở lại địa chỉ 42 phố Yết Kiêu vào năm 1955, nhà trường bắt đầu hành trình nối tiếp với khóa học mang tên Tô Ngọc Vân để tri ân người thầy, hiệu trưởng, họa sĩ đã cống hiến cả đời mình cho sự nghiệp đào tạo, sáng tác và đóng góp lớn lao cho nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam.

Từ Khóa Tô Ngọc Vân, nhà trường bắt đầu lưu giữ bài học sáng tác xuất sắc của sinh viên. Ở đó thể hiện rõ nét những tìm tòi, khát khao đổi mới ngôn ngữ nghệ thuật trong phản ánh đời sống đất nước với sự phong phú về nội dung chủ đề.

Phần lớn các tranh, tượng từ sưu tập của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam và Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam trưng bày trong triển lãm là những tác phẩm rất hiếm khi hoặc chưa từng được công bố. Ban Tổ chức hy vọng các tác phẩm sẽ mang lại những điều thú vị, hấp dẫn và xác lập một góc nhìn khác về hành trình kiến tạo nền mỹ thuật hiện đại Việt Nam.