Sơn La đầu tư các dự án phát triển nguồn năng lượng

Với lợi thế sẵn có là hệ thống sông, suối phong phú và địa hình đồi núi dốc, Sơn La sở hữu tiềm năng khổng lồ để phát triển hệ thống thủy điện lớn và nhỏ, từ đó đáp ứng nhu cầu điện năng ngày càng tăng cũng như bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Đến nay, tỉnh Sơn La có 60 nhà máy thủy điện đang hoạt động với tổng công suất đạt 3.794 MW. Chỉ trong giai đoạn 2020-2024, ngành thủy điện đã đóng góp 10.196 tỷ đồng vào ngân sách của tỉnh, chiếm 47,16% tổng thu ngân sách toàn tỉnh. Với sản lượng điện đạt 59,82 tỷ kWh trong giai đoạn này, ngành thủy điện không chỉ là nguồn năng lượng chính mà còn là động lực cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Hiện nay, các nhà máy thủy điện tạo việc làm ổn định cho 2.500 lao động địa phương, thu nhập trung bình từ 80 - 150 triệu đồng/năm. Ngoài ra, việc xây dựng các công trình thủy điện cũng góp phần phát triển hạ tầng như đường giao thông, hệ thống điện, trường học, trạm y tế và nhà văn hóa cộng đồng.

Đến tháng 4/2025, Sơn La đã cấp chủ trương đầu tư cho 70 dự án thủy điện nhỏ với tổng công suất 843,8 MW. Hiện tại, tỉnh đang chờ hướng dẫn của các bộ, ngành Trung ương để tiếp tục thẩm định cấp chủ trương đầu tư cho 6 dự án thủy điện nhỏ tổng công suất 44 MW, tổng mức đầu tư khoảng 1.500 tỷ đồng và 5 dự án điện gió tổng công suất 400 MW, tổng mức đầu tư khoảng 18.000 tỷ đồng.

Theo ông Nguyễn Mạnh Hà, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Thủy điện Nậm Chiến, Nhà máy Thủy điện Nậm Chiến được đầu tư xây dựng 7.700 tỷ đồng, tổng công suất 200 MW, sản lượng điện thiết kế 813 triệu kWh/năm tại địa bàn huyện Mường La. Quá trình đầu tư xây dựng và vận hành nhà máy thủy điện được các cấp, các ngành quan tâm tạo điều kiện thuận lợi, đảm bảo an toàn, hiệu quả phát điện.

Hiện nay, tỉnh Sơn La có hạ tầng điện phong phú, đa dạng đã đảm bảo việc cung cấp điện đáp ứng nhu cầu sử dụng điện để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Hằng năm, sản lượng điện sản xuất của tỉnh từ 12-15 tỷ kWh, chiếm 5-6% tổng sản lượng điện sản xuất toàn quốc. Điện năng tiêu thụ trên địa bàn tỉnh chỉ chiếm khoảng 6,2% lượng điện sản xuất ra. Tỷ lệ nguồn năng lượng tái tạo hiện có đạt 100%. Hệ thống lưới điện được đầu tư xây dựng mới và nâng cấp cải tạo, đảm bảo khả năng truyền tải hết công suất các nguồn điện đã được đưa vào kế hoạch thực hiện quy hoạch điện VIII. 100% các khách hàng quan trọng được sử dụng từ 2 nguồn, khách hàng đặc biệt quan trọng được cấp điện từ 3 nguồn.

Bên cạnh phát triển điện năng, tỉnh còn quan tâm quản lý, khai thác hiệu quả năng lượng than. Tổng số mỏ than trên địa bàn tỉnh đã được phát hiện, tìm kiếm, thăm dò là 16 mỏ (1 mỏ than bùn và 15 mỏ than mỡ, than cám) với tổng trữ lượng 3,9 triệu tấn. Trong đó, 12/16 mỏ than được quy hoạch thăm dò, khai thác; 3/16 mỏ mới được phát hiện, chưa được điều tra, đánh giá. Trong 12 mỏ than được quy hoạch có 2/12 mỏ đã được cấp phép khai thác với trữ lượng đã cấp phép 2,7/3,97 triệu tấn, công suất khai thác khoảng 150.000 tấn/năm.

Không chỉ tập trung phát triển các dự án khai thác năng lượng, Sơn La còn đặc biệt quan tâm đến việc giảm phát thải khí nhà kính, bằng cách triển khai đồng bộ nhiều dự án trong lĩnh vực nông lâm nghiệp, bao gồm kế hoạch hành động, đề án phát triển rừng bền vững, nông nghiệp công nghệ cao và công nghiệp sinh học. Đối với chất thải từ ngành năng lượng mặt trời, tỉnh yêu cầu thực hiện nghiêm túc quy định về tái chế tấm pin mặt trời hết hạn, phối hợp chặt chẽ với các bên liên quan để xử lý hiệu quả.

Để phát triển bền vững, hướng tới trung hòa carbon, Sơn La đang tập trung đa dạng hóa nguồn năng lượng, nâng cao hiệu quả quản lý, thu hút đầu tư vào các dự án tiên tiến. Đồng thời, việc xây dựng quy hoạch, ban hành chính sách và thực thi đồng bộ các giải pháp sẽ tạo nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế - xã hội, góp phần quan trọng vào sự nghiệp năng lượng xanh của đất nước.

Quy hoạch tỉnh Sơn La đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1676/QĐ-TTg ngày 25/12/2023, trong đó quy hoạch các nguồn năng lượng và phương án phát triển mạng lưới cấp điện tỉnh Sơn La đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo đó, tỉnh quy hoạch 107 dự án thuỷ điện nhỏ với tổng công suất khoảng 1.200 MW. Đề xuất với Bộ Công Thương đưa vào kế hoạch thực hiện điện VIII, đến năm 2030, tỉnh Sơn La phát triển thêm khoảng 610 MW thủy điện nhỏ, 2.758 MW điện gió, 5.428 MW điện mặt trời, 41 MW điện sinh khối và 7 MW điện rác.

Trên cơ sở quy hoạch phát triển điện lực quốc gia, quy hoạch phát triển năng lượng quốc gia, quy hoạch tỉnh Sơn La được cấp thẩm quyền phê duyệt, việc triển khai thực hiện phát triển năng lượng trên địa bàn tỉnh đảm bảo tuân thủ theo quy hoạch.

Theo Phó Giám đốc Sở Công Thương Sơn La Đoàn Văn Châu, tỉnh đang triển khai thi công 4 dự án thủy điện mới với tổng công suất 98 MW và tổng mức đầu tư 3.368 tỷ đồng. Ngoài ra, nhiều dự án khác cũng đang được lên kế hoạch với mục tiêu đáp ứng nhu cầu phát triển năng lượng trong tương lai. Một điểm đáng chú ý là tỉnh cũng đang xin chủ trương đầu tư cho các dự án điện gió với tổng công suất 400 MW, dự kiến đầu tư khoảng 18.000 tỷ đồng.