Trước đó, trong bài phát biểu tại Florence (Italia) vào cuối tháng 9 vừa qua, Thủ tướng May đã đưa ra lời đề nghị với EU về thời kỳ chuyển tiếp là khoảng 2 năm, sau thời điểm tháng 3/2019 khi Anh chính thức rời EU.
Đây được cho là giải pháp có lợi cho cả EU và Anh ở thời điểm khi hai bên vẫn chưa thể giải quyết các bất đồng về tài chính cho quá trình Brexit. Theo đó, trong khoảng thời gian này, Anh vẫn ở lại Thị trường chung và Liên minh thuế quan, đồng thời tiếp tục thực hiện những cam kết và nghĩa vụ đối với EU, qua đó giúp các thành viên khác trong khối không phải đóng góp thêm hoặc được nhận hỗ trợ ít đi vì Brexit. Các công dân vẫn có thể được đi lại, sống và làm việc tại Anh dựa trên một hệ thống đăng ký mới.
Hiện, 27 nước thành viên còn lại của EU chưa có cuộc thảo luận chính thức nào về những điều kiện cho thời kỳ chuyển tiếp. Ông Jean Claude Piris, cựu Cố vấn pháp lý cấp cao cho EU nhận định, không có một điều khoản pháp lý cụ thể nào quy định quãng thời gian chuyển tiếp. Tuy nhiên, hai bên cần sớm thống nhất về vấn đề này để tạo điều kiện cho quá trình đàm phán diễn ra thuận lợi, đồng nghĩa với sự cần thiết phải có một thỏa hiệp đến từ hai phía.
Đối với EU, thay vì một cuộc “ly hôn” chóng vánh như kỳ vọng ban đầu, quá trình này sẽ cần kéo dài lâu hơn dự kiến thông qua giai đoạn chuyển tiếp. Thay vì yêu cầu Anh phải giải quyết nghĩa vụ tài chính trước khi xét đến việc đàm phán thương mại song phương, 2 vấn đề này hiện sẽ được tiến hành bàn thảo song song như một điều kiện của giai đoạn chuyển tiếp.
Trong khi đó, đối với chính quyền London, việc thanh toán “hóa đơn ly hôn” với EU giờ là giải pháp cần thiết để nước này có thể duy trì quyền tiếp cận thị trường châu Âu trong những năm tới. Đây được cho là khoảng thời gian cần thiết để các DN Anh có thể chuẩn bị cho những thay đổi về các thủ tục hải quan, trong khi Chính phủ có thể tập trung tiến hành hoàn tất các thỏa thuận thương mại tự do với các đối tác trên thế giới, qua đó làm giảm tác động tiêu cực đến nền kinh tế của Anh hậu Brexit.
Hiện, Thủ tướng May tuyên bố Anh sẵn sàng chi trả ở mức 20 tỷ Euro chia đều trong 2 năm chuyển tiếp, thấp hơn nhiều so với kỳ vọng vào khoảng 60 tỷ Euro mà EU đưa ra trước đó. Theo nhận định của các chuyên gia, khả năng Anh có thể hoàn tất các thỏa thuận thương mại chỉ trong 2 năm trước thời điểm Brexit là không khả thi, do đó phương án nước này có thể tiếp tục việc đóng góp tài chính cho EU sau quá trình chuyển tiếp vẫn để ngỏ. Điều này đồng thời cũng đưa con số mà Anh phải đóng góp xích tới gần yêu cầu của EU và mở ra hướng đi mới cho tiến trình đàm phán Brexit.
