Tăng lương tối thiểu từ 2026: giải pháp quan trọng bảo đảm mức sống tối thiểu

Lương tối thiểu vùng I dự kiến 5,31 triệu đồng/tháng

Bộ Nội vụ đã xây dựng dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động. Theo đó, Bộ Nội vụ đề xuất việc điều chỉnh mức lương tối thiểu tăng bình quân 7,2%, tương ứng tăng từ 250.000 đồng – 350.000 đồng so với mức hiện hành, để áp dụng từ ngày 1/1/2026. Cụ thể, mức lương tối thiểu tháng đối với người lao động làm việc cho người sử dụng lao động vùng I là 5.310.000 đồng/tháng, vùng II là 4.730.000 đồng/tháng, vùng III là 4.140.000 đồng/tháng, vùng IV là 3.700.000 đồng/tháng. Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ cũng đề xuất mức lương tối thiểu giờ đối với người lao động làm việc cho người sử dụng lao động theo vùng I là 25.500 đồng/giờ, vùng II là 22.700 đồng/giờ, vùng III là 20.000 đồng/giờ, vùng IV là 17.800 đồng/giờ.

Về cơ sở tính toán, Bộ Nội vụ thông tin, nếu điều chỉnh mức lương tối thiểu theo tháng như phương án nêu trên sẽ cao hơn khoảng 0,6% so với mức sống tối thiểu tính đến hết năm 2026. Từ đó, cải thiện thêm tiền lương cho người lao động (tính trước một phần CPI của năm 2026 vào mức sống tối thiểu để người lao động được hưởng ngay từ đầu năm. Phương án này đã tính toán đến bối cảnh kinh tế, xã hội và mức độ ảnh hưởng đến chi phí sản xuất của DN (dự báo tăng bình quân khoảng 0,5% - 0,6%, trong đó ngành dệt may, da giày tăng khoảng 1,1% - 1,2%).

Mức điều chỉnh tăng lương tối thiểu như trên có sự chia sẻ, kết hợp hài hòa được lợi ích của người lao động và DN, với mục tiêu vừa chú ý đến cải thiện đời sống cho người lao động, vừa chú ý đến việc bảo đảm duy trì, phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh của DN. Đa phần các DN đã trả lương cho người lao động cao hơn mức lương tối thiểu dự kiến, khi thực hiện mức lương tối thiểu mới chủ yếu chỉ làm tăng chi phí đóng các khoản bảo hiểm bắt buộc; đối với nhóm người lao động hiện nay đang hưởng lương thấp, phải điều chỉnh lại để bảo đảm không thấp hơn mức lương tối thiểu mới.

Ngoài ra, Bộ Nội vụ cũng cho rằng, đề xuất tăng lương tối thiểu 7,2% sẽ tạo điều kiện cho người lao động cải thiện cuộc sống, hỗ trợ tích cực cho hai bên trong DN xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ, hạn chế tranh chấp lao động tập thể, đình công phát sinh, góp phần tích cực cho việc duy trì ổn định trật tự xã hội. Đề xuất tăng lương tối thiểu 7,2% sẽ bảo đảm được mức sống tối thiểu của người lao động và gia đình họ theo quy định của Bộ luật Lao động.

Người lao động và DN ủng hộ tăng lương tối thiểu 7,2%

Một số cán bộ công đoàn tại DN cho rằng việc Bộ Nội vụ đề xuất tăng lương tối thiểu mức bình quân 7,2% là hợp lý và cần thiết để đảm bảo đời sống của người lao động. Anh Nguyễn Tràng Huy – Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH May mặc Việt Pacific cho biết, người lao động làm tại DN vùng Thủ đô mong muốn được điều chỉnh tăng lương tối thiểu ở mức cao hơn bởi giá cả sinh hoạt, thuê nhà trọ, chi phí học hành cho con tốn nhiều hơn các khu vực khác. Tất nhiên, thời điểm này, nếu người lao động được tăng lương 7,2% cũng rất mừng để cải thiện nho nhỏ trong cuộc sống, bởi một thời gian dài họ chưa được điều chỉnh tiền lương.

Anh Nguyễn Tràng Huy cũng nhận định, việc tăng lương tối thiểu có tác động tích cực về mặt xã hội vì động viên công nhân lao động gắn bó thêm với DN. Các DN cũng đã nhận được thông báo trước và có sự chuẩn bị nguồn ngân sách để đảm bảo tăng lương cho công nhân. “Khi điều chỉnh tăng lương cho người lao động thì DN có thể phát sinh những khó khăn. Tôi mong Nhà nước có thể hoàn thuế hoặc hỗ trợ cho DN vay vốn để vượt qua trong quá trình thực hiện điều chỉnh lương tối thiểu vùng” – anh Nguyễn Tràng Huy bày tỏ.

Đồng quan điểm về sự cần thiết phải điều chỉnh, TS Nguyễn Hữu Dũng – nguyên Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội – Bộ LĐTB&XH (nay là Viện Khoa học Tổ chức Nhà nước và Lao động – Bộ Nội vụ) cho rằng, tăng lương tối thiểu là cần thiết để đảm bảo mức sống tối thiểu cho người lao động. Hiện nay, giá cả hàng hóa tăng, nhất là các mặt hàng thiết yếu. Nếu cứ duy trì tiền lương tối thiểu như hiện nay thì người lao động và gia đình họ khó đảm bảo mức sống tối thiểu, cuộc sống sẽ rất khó khăn. Khi thực hiện tăng lương tối thiểu 7,2%, các DN cần phải cố gắng đổi mới cơ cấu, áp dụng công nghệ để thúc đẩy phát triển.

Về phía DN, nhiều đơn vị cho biết, khi Chính phủ có nghị định tăng lương tối thiểu vùng thì họ sẽ thực hiện. Nhất là khi hiện nay, nhiều DN đang thiếu nguồn lao động, đã có thêm những chế độ để thu hút và giữ chân người lao động. Thậm chí, có những DN thực hiện tăng lương định kỳ nếu người lao động làm việc hiệu quả vượt mức quy định. Chị Nguyễn Thùy Linh – Trưởng ban Truyền thông Công ty TNHH Du lịch và Thương mại Sông Hồng cho biết: Chúng tôi có nhu cầu tuyển dụng nhiều nhân sự, thường xuyên quanh năm. Hiện nay chúng tôi đang cần hơn 50 người làm việc trực tiếp và tại văn phòng. Mức lương dành cho người lao động là từ 9 triệu đồng/tháng cho đến quản lý lên tới 40 – 50 triệu đồng/tháng. Chúng tôi luôn luôn ủng hộ nhà nước trong việc tăng lương với tỷ lệ phù hợp để người lao động và DN cùng phát triển.

Tóm lại, việc điều chỉnh mức lương tối thiểu tháng là giải pháp quan trọng nhằm bảo đảm mức sống tối thiểu, đồng thời thúc đẩy phát triển thị trường lao động, sản xuất, kinh doanh và duy trì quan hệ lao động hài hòa, ổn định giữa người lao động và DN.