Thẻ vé điện tử liên thông: Đơn giản hóa việc tiếp cận vận tải công cộng

Thẻ vé điện tử liên thông, hiểu một cách đơn giản, là tấm vé sử dụng chung cho tất cả các loại hình VTKCC, bao gồm cả xe buýt, buýt nhanh BRT, Monorail và đường sắt đô thị. Hành khách sẽ được cấp một tài khoản cá nhân trên hệ thống VTKCC, nạp tiền và sử dụng qua thẻ. Mỗi khi đi xe buýt hay đường sắt đô thị, hành khách chỉ cần quẹt thẻ, hệ thống sẽ tự trừ tiền, không phải dùng tiền mặt mua vài ba loại thẻ, vé khác nhau. Khi tài khoản sử dụng chung hết tiền, hành khách chỉ cần đến bất kỳ điểm giao dịch hay nhà ga, nhà chờ nào cũng có thể nạp thêm tiền.

Giám đốc Trung tâm Quản lý & Điều hành giao thông đô thị Hà Nội Nguyễn Hoàng Hải cho biết, trong tương lai, tài khoản thẻ vé điện tử liên thông có thể được tích hợp vào thẻ ngân hàng, thậm chí là tích hợp ngay vào điện thoại di dộng của người dân mà không cần đến thẻ. "Loại thẻ vé điện tử liên thông này sử dụng công nghệ giao tiếp tầm ngắn (NFC), chỉ cần chạm hoặc ở gần để thẻ tiếp xúc với các đầu đọc ở nhà ga, nhà chờ là hệ thống sẽ tự nhận, tối giản mọi thao tác cho hành khách. Với lượng hành khách khoảng 13.000 lượt/ngày như hiện nay, tuyến buýt BRT 01 sẽ cần khoảng 4.000 - 6.000 thẻ, bao gồm cả vé tháng và vé ngày. Dự kiến năm 2018, sẽ triển khai vé điện tử liên thông trên toàn bộ các tuyến xe buýt có trợ giá của Hà Nội" - ông Nguyễn Hoàng Hải chia sẻ.

Theo Giám đốc Sở GTVT Hà Nội Vũ Văn Viện, trong tháng 9 hoặc tháng 10 tới đây, Hà Nội sẽ triển khai thí điểm thẻ vé điện tử liên thông trên tuyến buýt nhanh BRT 01 trước. Trên cơ sở kết quả thí điểm, liên danh Viettel - Transerco sẽ hoàn thiện quy trình nghiệp vụ, giải pháp công nghệ để triển khai và liên thông cho toàn mạng lưới VTKCC trên địa bàn TP.

Để đưa được chiếc thẻ vé điện tử liên thông đến tay người dân sẽ cần phải xây dựng 4 hợp phần chủ yếu, đó là: Thẻ, đầu đọc gắn trên xe hoặc nhà ga, nhà chờ, trung tâm quản trị vé, kiểm soát giao dịch và phần mềm vận hành. Ông Nguyễn Hoàng Hải cho rằng, lo lắng lớn nhất hiện nay là chúng ta chưa kiểm chứng được chất lượng thiết bị. Với đặc thù phục vụ VTKCC, cường độ sử dụng cao, tiếp xúc với môi trường mở nhiều, đòi hỏi các thiết bị phải có độ bền và ổn định rất lớn. “Bởi vậy nên mới phải thí điểm, vừa để làm tiền đề xây dựng phương án cụ thể, vừa để tính toán, kiểm chứng độ bền của thiết bị” – ông Nguyễn Hoàng Hải cho hay.

Giới chuyên gia cũng cho rằng, để đảm bảo được một hệ thống mở, tích hợp tốt các loại dịch vụ, công nghệ khác nhau của xe buýt, BRT, đường sắt đô thị… là không đơn giản. Bên cạnh đó, hạ tầng công nghệ thông tin, chất lượng đường truyền cũng phải đảm bảo an toàn, ổn định, bảo mật.  Theo chuyên gia giao thông Nguyễn Mạnh Thắng, do đây là lần đầu tiên chúng ta áp dụng hệ thống thẻ vé liên thông, chưa có kinh nghiệm quản lý, vận hành nên tất yếu sẽ gặp nhiều khó khăn.  Ngoài công nghệ, chúng ta cũng cần một lực lượng nhân sự được đào tạo chuyên nghiệp để vận hành hệ thống.

Được biết, hiện, Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) đã cam kết sẽ chuyển giao cho Hà Nội công nghệ thẻ vé điện tử liên thông, bao gồm cả các quy chuẩn, tiêu chuẩn kỹ thuật của mạng lưới, trong đó bao gồm cả đào tạo nhân lực.