Theo tính toán của Reuters dựa trên dữ liệu hải quan Trung Quốc, tính đến hết tháng 6/2020, Trung Quốc mới chỉ hoàn tất 5% trong tổng số kim ngạch nhập khẩu sản phẩm năng lượng đã cam kết với Mỹ.
Thỏa thuận thương mại Mỹ - Trung giai đoạn 1 yêu cầu Bắc Kinh tăng cường nhập khẩu 18,5 tỷ USD sản phẩm năng lượng trong năm 2020, đưa tổng kim ngạch nhập khẩu năng lượng lên 25,3 tỷ USD.
Tuy nhiên, dữ liệu từ hải quan Trung Quốc cho thấy, tính đến hết 6 tháng đầu năm, Trung Quốc mới chỉ nhập khẩu 5% trong số 25,3 tỷ USD cam kết mục tiêu đó trong bối cảnh quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington đang leo thang căng thẳng trong những tháng gần đây.
Theo số liệu của cơ quan hải quan Trung Quốc, kim ngạch nhập khẩu dầu thô, khí tự nhiên hóa lỏng (LNG), than luyện kim và các sản phẩm năng lượng khác từ Mỹ hiện mới đạt khoảng 1,29 tỷ USD tính đến hết tháng 6.
Mặc dù Trung Quốc đang tăng tốc thực hiện các giao dịch mua nông sản Mỹ trong thời gian qua, một số nhà phân tích cho rằng giá năng lượng suy yếu và căng thẳng giữa hai cường quốc kinh tế thế giới leo thang có thể sẽ là nguyên nhân khiến Băc Kinh khó thực hiện đúng các cam kết tăng mua 200 tỷ USD hàng hóa Mỹ trong 2 năm như thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 đã ký hồi tháng 1.
Michal Meidan - Giám đốc Viện nghiên cứu năng lượng Oxford nhận định: “Trung Quốc không có khả năng thực hiện các cam kết trong thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 với Mỹ, đơn giản vì họ đã quá tham vọng khi đặt bút ký”.
Vì vậy, một số nhà quan sát cho rằng việc phá vỡ cam kết có thể đưa căng thẳng giữa Bắc Kinh và Washington vốn đã nóng lên sau khi đại dịch Covid-19 bùng phát sẽ tiếp tục leo thang lên một nấc mới.
Dầu mỏ được dự báo sẽ là mặt hàng nhập khẩu chủ yếu trong các giao dịch năng lượng của Trung Quốc để đáp ứng thỏa thuận Mỹ - Trung giai đoạn 1.
Tuy nhiên, đà giảm kỷ lục nhu cầu nhiên liệu khi đại dịch Covid-19 lan rộng cùng giá cước vận tải tăng đột biến đã khiến việc nhập khẩu dầu thô từ Mỹ trở nên tốn kém với các nhà tinh chế dầu mỏ Trung Quốc.
Số liệu từ Reuters cho thấy trong 6 tháng đầu năm 2020, Trung Quốc chỉ nhập khẩu bình quân 45.603 thùng dầu/ngày từ Mỹ, giảm gần 50% so với kim ngạch nhập khẩu trong cùng kỳ năm 2019 là 85.453 thùng ngày.
Trong khi đó, Sushant Gupta - Giám đốc nghiên cứu công ty tư vấn Wood Mackenzie nhận định, để đáp ứng các cam kết trong thỏa thuận thương mại giai đoạn 1, Trung Quốc sẽ cần nhập khẩu tới 1,5 triệu thùng dầu thô Mỹ mỗi ngày trong năm 2020 và 2021 trong bối cảnh giá dầu thấp như hiện tại.
Trước đó, các nhà tinh chế Trung Quốc đã tăng cường nhập khẩu dầu Mỹ sau khi giá “vàng đen” lần đầu tiên trượt xuống mức giá âm hồi tháng 4 năm nay.
Nhà phân tích Emma Li của Refinitiv cho biết, Trung Quốc đã nhập khẩu bình quân 940.000 thùng dầu/ngày từ Mỹ trong tháng 7 và dự kiến sẽ đạt tới 1,01 triệu thùng/ngày trong tháng 8, mức cao nhất mọi thời đại. Nhưng lợi nhuận biên thấp và mức dự trữ dầu tăng mạnh có thể sẽ làm chậm lại tốc độ tăng trưởng trong quý tiếp theo.
