Hệ sinh thái khởi nghiệp chưa tương xứng tiềm năng
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, những năm qua, Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm, đã ban hành và triển khai hiệu quả nhiều chủ trương, chính sách hỗ trợ, khuyến khích khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Phong trào khởi nghiệp đã lan tỏa rộng khắp từ TP đến nông thôn và đến tận các vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tinh thần doanh nhân, khát vọng khởi nghiệp bắt đầu khởi sắc ở hầu hết các tầng lớp, thế hệ người dân, nhất là trong giới trẻ, học sinh, sinh viên.
“Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên được tổ chức hàng năm thực sự trở thành sân chơi trí tuệ, nơi hình thành các ý tưởng, những nghiên cứu khoa học, chia sẻ giá trị nhằm thúc đẩy khát vọng khởi nghiệp của thanh niên. Đồng thời, tạo môi trường thuận lợi để hỗ trợ học sinh, sinh viên hình thành và hiện thực hóa các ý tưởng, dự án khởi nghiệp” - Thủ tướng khẳng định.
Sau 5 năm thực hiện, Đề án 1665 về "Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025" đã thu hút được gần 2.600 dự án khởi nghiệp của học sinh, sinh viên và trên 4.000 ý tưởng, dự án khởi nghiệp thuộc lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp; trong đó, nhiều dự án đã đoạt giải thưởng và được thương mại hóa.
Đến nay, chúng ta đã có trên 60 quỹ đầu tư mạo hiểm; hơn 3.000 DN khởi nghiệp thành công, gần 100 trường đại học đã đưa khởi nghiệp thành một môn học, nhiều cơ sở đào tạo có Quỹ hỗ trợ sinh viên khởi nghiệp; có 98 vườn ươm khởi nghiệp trong trường học.
Tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh các cấp đã tổ chức hơn 3.000 cuộc thi ý tưởng sáng tạo, thu hút gần 370.000 lượt thanh niên tham gia với gần 14.000 ý tưởng khởi nghiệp; hỗ trợ gần 16.000 dự án với tổng kinh phí gần 700 tỷ đồng...
Tuy nhiên, hệ sinh thái khởi nghiệp của nước ta chưa tương xứng với tiềm năng, vẫn còn khoảng cách so với một số nước trong khu vực và thế giới. Khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo đối với thanh niên vẫn còn nhiều khó khăn, rào cản. Nhiều thanh niên có ý tưởng tốt nhưng chưa thể biến thành hiện thực, nhiều đề án, dự án còn dở dang, nhiều sản phẩm chưa được thương mại hóa…
Cần cơ chế khuyến khích, bảo vệ thanh niên khởi nghiệp
"Để hoạt động khởi nghiệp có sự đột phá điều quan trọng nhất là tinh thần quyết tâm, khát vọng của thanh niên Việt Nam" - Thủ tướng chia sẻ, đồng thời đưa ra một số nội dung nhằm đẩy mạnh công tác khởi nghiệp sáng tạo.
Theo đó, thứ nhất là phải tạo môi trường, điều kiện, cơ sở pháp lý thuận lợi để thanh niên khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo một cách thuận lợi nhất, hiệu quả nhất, chi phí thấp nhất, rủi ro ít nhất, truyền cảm hứng, tạo động lực, thúc đẩy xu thế, phong trào khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.
Các bộ, ngành, địa phương cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các cơ chế, chính sách phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi cho khởi nghiệp, nhất là cơ chế khuyến khích, bảo vệ thanh niên, học sinh, sinh viên trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và cơ chế hỗ trợ về vốn, cơ sở hạ tầng, nhân lực, thuế, phí, lệ phí...
Thứ hai là hỗ trợ triển khai khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và đẩy mạnh thương mại hóa các sản phẩm của thanh niên. Tiếp tục xây dựng, mở rộng và thu hút nguồn lực vào các Quỹ đầu tư khởi nghiệp cho sinh viên; tăng cường huy động các nguồn lực xã hội cho các hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo thông qua các diễn đàn, hội chợ, câu lạc bộ, các mạnh thường quân, các DN, quỹ đầu tư...
Thứ ba, khuyến khích và bảo vệ những người dám khởi nghiệp, dám đổi mới sáng tạo; chủ động có các biện pháp phù hợp để tư vấn, hỗ trợ, bảo vệ thanh niên dám nghĩ, dám làm, dám chấp nhận, dám khởi nghiệp, dám đổi mới sáng tạo trước các rủi ro về hiệu quả đầu tư…
Đối với các trường đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp, Thủ tướng nhấn mạnh việc thúc đẩy phát triển mạnh mẽ hệ sinh thái khởi nghiệp trong ngành giáo dục, đào tạo. Nhà trường là nền tảng; các thầy cô giáo là động lực; học sinh, sinh viên là trung tâm, chủ thể của khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Chú trọng phát hiện, khuyến khích, ươm mầm, phát triển các ý tưởng sáng tạo, khởi nghiệp để phục vụ thiết thực cho bản thân, gia đình, cộng đồng và xã hội….
Với riêng Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, cần tạo động lực, truyền cảm hứng, lan tỏa khát vọng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong thanh niên. Tiếp tục tạo phong trào, sân chơi, môi trường, tôn vinh, góp phần "làm bệ đỡ" nuôi dưỡng, ươm mầm cho các ý tưởng khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo của thành niên, nhất là học sinh, sinh viên.
Thủ tướng mong thế hệ sinh viên hôm nay luôn cố gắng học tập, rèn luyện tốt; có niềm tin, trách nhiệm với bản thân, gia đình, cộng đồng, xã hội; có đam mê, hoài bão, khát vọng vươn lên, ý chí lập thân, lập nghiệp; luôn kiên trì, dám dấn thân; đoàn kết, mạnh dạn, sáng tạo để ấp ủ ước mơ và khơi dậy khát vọng khởi nghiệp.
“Phải kiên trì, bản lĩnh, khát vọng. Có khát vọng, đam mê thì sẽ có khởi nghiệp, có thành công, tạo ra những giá trị mới, làm giàu bằng sức lực, trí tuệ, văn hóa, đạo đức của mình thông qua khởi nghiệp và đổi mới sáng tạo…” - Thủ tướng Phạm Minh Chính nhắn nhủ thế hệ trẻ.
Sau 4 lần tổ chức, Ngày hội khởi nghiệp quốc gia của học sinh, sinh viên (SV_STARTUP) đã thu hút hơn 20.000 người tham dự với hơn 2.500 ý tưởng, dự án khởi nghiệp đến từ học sinh, sinh viên, 70% các dự án đã có sản phẩm và 30% dự án là ý tưởng hoặc sản phẩm đang ở mức sản xuất thử. Ngoài ra, còn có hơn 40 hội thảo, tọa đàm, diễn đàn truyền cảm hứng đã đươc tổ chức.
Điểm nhấn của SV_STARTUP lần thứ V là cuộc thi "Học sinh, sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp" được tổ chức trên quy mô toàn quốc với tổng giá trị giải thưởng 710 triệu đồng. Đây là cuộc thi dành cho học sinh, sinh viên trong độ tuổi từ 12 - 24 đang học tại các trường THCS, THPT, trung cấp, cao đẳng, đại học trên cả nước.
