Cách ly tập trung chỉ 4 - 5 ngày
Vừa qua, ca nhiễm phức tạp của BN1342 (nam tiếp viên của Vietnam Airlines) và BN 1347 do vi phạm quy định cách ly của tiếp viên Vietnam Airlines, dẫn tới lây nhiễm Covid-19 trong cộng đồng tại TP Hồ Chí Minh đã đặt ra rất nhiều câu hỏi về việc quản lý cách ly.
Trong thời gian cách ly tại khu cách ly do Vietnam Airlines quản lý (số 115 Hồng Hà, quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh) từ ngày 14 - 18/11, BN1342 có tiếp xúc với đồng nghiệp trên chuyến bay khác (BN1325). Cùng đó, sau khi cách ly tập trung 4 - 5 ngày tại khu cách ly do Vietnam Airlines quản lý, BN1342 đã được trở về nhà trọ (P305, lầu 3, số 50 Bạch Đằng, quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh) tự cách ly, có tiếp xúc trực tiếp với 3 người tại nhà, gồm: Mẹ đẻ và hai người bạn (một nam, một nữ). Trong đó, người bạn nam (sau đó được xác định là BN1347) tới sống cùng phòng trọ với người bị cách ly y tế, đã không thực hiện quy tắc phòng dịch, đã bị nhiễm Covid-19 và tiếp tục lây nhiễm cho 2 bệnh nhân khác.Câu hỏi đặt ra, cùng với sai phạm của cá nhân BN1342, phải chăng có sự quản lý lỏng lẻo trong khu cách ly do Vietnam Airlines quản lý? Có hay không sự ưu ái cho nhân viên Vietnam Airlines được cách ly tập trung 4 - 5 ngày rồi cho về nhà tự cách ly, khác quy định so với các cơ sở cách ly của Nhà nước? Cùng đó, Vietnam Airlines cho nhân viên về nhà cách ly nhưng không có quy định kiểm tra giám sát, cùng sự phối hợp của chính quyền địa phương. Phải chăng đây là lỗ hổng do doanh nghiệp nhà nước đề nghị đặc thù, ưu ái nhưng kiểm tra, kiểm soát lỏng lẻo, thiếu trách nhiệm với xã hội?
Vi phạm chồng vi phạm, nguy cơ lây lan dịch bệnh
Trao đổi với báo Kinh tế & Đô thị, luật sư Nguyễn Đào Tơ - Trưởng Văn phòng Luật sư Hoàng Huy cho biết, việc cách ly nhằm ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh Covid-19, thực hiện theo quy định của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm năm 2007, đồng thời Bộ Y tế cũng đã có hướng dẫn trong trường hợp này.
| Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đang mở rộng điều tra truy vết, tìm kiếm tất cả địa điểm đi lại và người có tiếp xúc với các bệnh nhân (F1, F2). Và chiều 1/12, tiếp tục có thêm 2 trường hợp lây nhiễm SARS-CoV-2 từ BN1347 |
Để đảm bảo an toàn phòng, chống dịch Covid-19 trong tình hình mới, ngày 20/9/2020, Bộ Y tế đã ban hành công văn số 4995/BYT-DP về việc hướng dẫn tạm thời giám sát người nhập cảnh vào Việt Nam. Đối tượng là những người không có các triệu chứng nghi nhiễm nCoV (ho, sốt, khó thở) và có một trong những yếu tố sau đây: Sống trong cùng nhà, nơi lưu trú với trường hợp bệnh xác định hoặc trường hợp bệnh nghi ngờ trong thời gian mắc bệnh; Cùng làm việc với trường hợp bệnh xác định hoặc trường hợp bệnh nghi ngờ trong thời gian mắc bệnh; Cùng nhóm du lịch, đoàn công tác, nhóm vui chơi với trường hợp bệnh xác định hoặc trường hợp bệnh nghi ngờ trong thời gian mắc bệnh… thì phải bắt buộc cách ly trong vòng 14 ngày kể từ ngày nhập cảnh.
Khi xác định nguyên nhân nhiễm Covid-19 của BN1342, CDC TP Hồ Chí Minh cho rằng, BN1342 có thể đã bị nhiễm SARS-CoV-2 tại khu cách ly của Vietnam Airlines, sau khi có tiếp xúc gần với BN1325 – là người trên chuyến bay có tới 8 thành viên phi hành đoàn cùng nhiễm Covid-19. Theo quy định, kể cả thời gian ở tại khu cách ly, người được cách ly cũng không được tiếp xúc với người khác. Như vậy, phải chăng BN1342 đã tiếp tục vi phạm quy định cách ly trong khu cách ly?
Theo luật sư Nguyễn Đào Tơ, BN1342 đã vi phạm quy định của pháp luật và việc xử lý trong trường hợp đã có quy định như sau: Quyết định 447/QĐ-TTg ngày 1/4/2020 của Thủ Tướng, công bố dịch Covid-19 trên toàn quốc. Xác định bệnh Covid-19 là bệnh truyền nhiễm nhóm A, nguy cơ ở mức độ đại dịch toàn cầu. Cùng đó, điểm b Khoản 2 Điều 10 Nghị định 176/2013/NĐ-CP quy định: Phạt tiền từ 5 -10 triệu đồng đối với một trong các hành vi sau đây: Từ chối hoặc trốn tránh việc áp dụng quyết định cách ly y tế, cưỡng chế cách ly y tế của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đối với người mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, đối tượng kiểm dịch y tế biên giới mắc bệnh hoặc mang tác nhân gây bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A. Như vậy, BN1342 là người rời khỏi khu vực cách ly y tế có thể bị phạt tiền từ 5 - 10 triệu đồng theo quy định trên.
| Hẻm 106, đường Bình Tiên (phường 3, quận 6, TP Hồ Chí Minh) - nhà của bệnh nhân 1347 đang được phong toả phòng dịch |
Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự
Theo quy định của luật, nếu điều tra xác minh bệnh nhân là người bỏ trốn khỏi khu vực cách ly y tế dẫn đến gây hậu quả nghiêm trọng, có thể sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cụ thể: Nếu người đã được thông báo mắc bệnh; người nghi ngờ mắc bệnh hoặc trở về từ vùng có dịch bệnh Covid-19 đã được cách ly mà trốn khỏi nơi cách ly gây lây truyền dịch bệnh Covid-19 cho người khác thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người theo quy định tại Điều 240 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người. Người vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 50 - 200 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 1 - 5 năm.
Nếu người chưa bị xác định mắc bệnh Covid-19 nhưng sống trong khu vực đã có quyết định cách ly, quyết định phong tỏa mà trốn khỏi khu vực bị cách ly, khu vực bị phong tỏa gây thiệt hại từ 100 triệu đồng trở lên do phát sinh chi phí phòng, chống dịch bệnh thì bị xử lý về tội vi phạm quy định về an toàn ở nơi đông người theo quy định tại Điều 295 Bộ luật Hình sự.
Khi BN1342 về nhà tự cách ly, 3 người có quan hệ với BN1342, đó là mẹ đẻ, bạn gái và một người bạn trai đã đến ở cùng phòng trọ với BN1342 trong thời gian cách ly tại nhà. Sau khi phát hiện BN1342 mắc Covid-19, Được biết, người bạn trai sau đó đã được xác định là BN1347 (giáo viên tiếng Anh), và tiếp tục có thêm 2 trường hợp lây nhiễm SARS-CoV-2 từ BN1347.
“Dù cách ly tại nhà, người cách ly cũng phải tuân thủ các quy định về cách ly. Cơ quan chức năng sẽ xem xét toàn diện, mức độ gây thiệt hại, độ lây nhiễm cao, trách nhiệm của từng người và cơ quan quản lý của BN1342, từ đó mới có cơ sở xử lý cụ thể. Đây cũng là bài học cho Vietnam Airlines và các cá nhân khi đi từ vùng dịch về, phải có ý thức bảo vệ bản thân, gia đình và cộng đồng” - luật sư Nguyễn Đào Tơ chia sẻ.
Trong khi đó, theo luật sư Bùi Quang Thu (Đoàn Luật sư TP Hà Nội), căn cứ hướng dẫn của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao tại Công văn 45/TANDTC-PC ngày 30/3/2020, người nghi ngờ mắc bệnh hoặc trở về từ vùng có dịch bệnh Covid-19 đã được thông báo cách ly thực hiện một trong các hành vi sau đây gây lây truyền dịch bệnh Covid-19 cho người khác thì bị coi là trường hợp thực hiện “hành vi khác làm lây lan dịch bệnh nguy hiểm cho người”, quy định tại điểm c khoản 1 Điều 240 Bộ luật Hình sự và bị xử lý về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người: Trốn khỏi nơi cách ly; Không tuân thủ quy định về cách ly; Từ chối, trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly, cưỡng chế cách ly; Không khai báo y tế, khai báo không đầy đủ hoặc khai báo gian dối.
Như vậy, trường hợp cá nhân không tuân thủ quy định cách ly tại nhà gây lây truyền dịch bệnh Covid-19 cho người khác có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm cho người theo quy định tại Điều 240 Bộ luật Hình sự. Khung hình phạt thấp nhất của tội này là phạt tiền từ 50 - 200 triệu đồng hoặc bị phạt tù từ 1 - 5 năm; khung hình phạt cao nhất của tội này là phạt tù từ 10 - 12 năm. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20 - 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm.“Hành vi không tuân thủ quy định về cách ly của BN1342 có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho người (Điều 240 Bộ luật Hình sự). Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cũng cần làm rõ trách nhiệm của Vietnam Airlines và sự buông lỏng của chính quyền địa phương trong công tác quản lý, giám sát người cách ly khi để xảy ra việc lây nhiễm Covid-19 ra cộng đồng” - luật sư Bùi Quang Thu nêu quan điểm.
