| Có 5 địa điểm không được đăng ký thường trú mới, theo Điều 23 Luật Cư trú 2020 |
Căn cứ theo Điều 23 Luật Cư trú 2020, 5 địa điểm không được đăng ký thường trú mới, gồm: Chỗ nằm trong địa điểm cấm, khu vực cấm xây dựng hoặc lấn chiếm hành lang bảo vệ quốc phòng, giao thông, thuỷ lợi, đê điều; chỗ ở mà toàn bộ diện tích nhà ở nằm trên đất lấn chiếm trái phép hoặc xây dựng trên diện tích đất không đủ điều kiện; chỗ ở đã có quyết định thu hồi đất và quyết định phê duyệt phương án bồi thường; chỗ ở là nhà ở mà một phần hoặc toàn bộ diện tích nhà ở đang có tranh chấp, khiếu nại liên quan đến quyền sở hữu, sử dụng nhưng chưa được giải quyết; chỗ ở bị tịch thu theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền; chỗ ở là nhà ở đã có quyết định phá dỡ.
Theo luật sư Bùi Quang Thu (Đoàn Luật sư Hà Nội), đây là điểm mới trong Luật Cư trú 2020; và việc tạm trú tại các địa điểm này cũng bị cấm. Luật Cư trú cũ không có quy định này; do đó, người dân cần lưu ý để tránh mua nhà rơi vào các trường hợp nêu trên, nếu không sẽ không được làm thủ tục đăng ký thường trú hoặc tạm trú.
Khoản 1 điều 20 Luật Cư trú quy định, công dân có chỗ ở hợp pháp thuộc quyền sở hữu của mình thì được đăng ký thường trú tại chỗ ở hợp pháp đó. Trong khi theo Luật Cư trú cũ, người dân đăng ký thường trú tại các TP trực thuộc T.Ư ngoài việc có chỗ ở hợp pháp, còn phải đáp ứng thời gian tạm trú tại TP đó từ 1-3 năm trở lên. Luật mới cũng bỏ điều kiện về thời gian tạm trú. Người dân chỉ cần mua nhà và nhà đó thuộc sở hữu hợp pháp của mình, không thuộc các địa điểm bị cấm là có thể làm thủ tục đăng ký thường trú.
Căn cứ theo khoản 1 Điều 22 Luật Cư trú, người đã đăng ký thường trú tại chỗ ở thuộc quyền sở hữu của mình nhưng đã chuyển quyền sở hữu chỗ ở cho người khác và không được chủ sở hữu mới đồng ý cho giữ đăng ký thường trú tại chỗ ở đó thì sẽ bị xóa đăng ký thường trú. Như vậy, người mua nhà (chủ sở hữu mới) sẽ có quyền đồng ý hoặc không về việc cho chủ nhà cũ giữ đăng ký thường trú tại nhà mình mua. Nếu chủ nhà mới không đồng ý, chủ nhà cũ buộc phải chuyển hộ khẩu đi nơi khác. Luật Cư trú cũ không có quy định này nên đây là một quyền lợi mới, có lợi cho những người mua nhà kể từ 1/7.
Trước đó, ngày 13/11/2020, Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật Cư trú năm 2020, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7, gồm 7 chương, 38 điều. Đây là đạo luật rất quan trọng, có tính đổi mới trong công tác quản lý cư trú nói riêng và quản lý dân cư nói chung. Khi thực hiện quản lý cư trú bằng phương thức mới hiện đại hơn sẽ góp phần giảm thủ tục hành chính liên quan đến đăng ký cư trú và giấy tờ của công dân… Đồng thời Luật cũng góp phần bảo đảm tốt hơn quyền tự do cư trú của công dân theo quy định của Hiến pháp năm 2013; tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về cư trú.
