Từ khoán sang kê khai, bước ngoặt giúp hộ kinh doanh minh bạch và tăng trưởng mạnh mẽ

Minh bạch để phát triển bền vững

Nhận thức được vai trò ngày càng lớn của khu vực HKD, Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách nhằm thúc đẩy khu vực này phát triển theo hướng chính quy, minh bạch và bền vững. Nghị quyết số 68-NQ/TW và Nghị quyết số 198/2025/QH15 đặt mục tiêu chuyển đổi hình thức thuế khoán sang kê khai, mở ra cơ hội để HKD bước sang giai đoạn phát triển mới, chuyên nghiệp hơn, hiệu quả hơn và hội nhập sâu hơn với nền kinh tế số.

Ban đầu, việc chuyển từ khoán sang kê khai có thể khiến nhiều hộ kinh doanh e ngại, bởi họ lo ngại thủ tục phức tạp, sổ sách rườm rà hay chi phí tăng thêm. Tuy nhiên, trên thực tế, đây là bước đi tất yếu, mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho chính người kinh doanh. Thay vì chỉ nộp thuế theo mức ước lượng, HKD sẽ được tự kê khai, nộp thuế theo doanh thu thực tế, vừa phản ánh đúng kết quả kinh doanh, vừa tạo nền tảng cho sự công bằng và minh bạch trong quản lý thuế.

Phương pháp khoán từng phù hợp trong giai đoạn nền kinh tế còn nhỏ lẻ, song đến nay đã bộc lộ nhiều hạn chế. Việc thiếu sổ sách, thiếu dữ liệu doanh thu khiến công tác quản lý và hỗ trợ từ cơ quan thuế khó đạt hiệu quả cao. Khi áp dụng kê khai, hộ kinh doanh sẽ được hướng dẫn ghi chép, quản lý doanh thu, chi phí rõ ràng, từ đó hiểu rõ hiệu quả làm ăn của mình và chủ động điều chỉnh kế hoạch kinh doanh. Minh bạch không chỉ giúp Nhà nước quản lý tốt hơn, mà còn giúp người kinh doanh hiểu rõ năng lực thật, giảm rủi ro, tăng khả năng cạnh tranh.

Đồng hành cùng hộ kinh doanh trong hành trình chuyển đổi

Cùng với việc hoàn thiện thể chế, ngành Thuế đang đẩy mạnh hiện đại hóa phương thức quản lý, triển khai các giải pháp số để hỗ trợ người nộp thuế. Các công cụ như hóa đơn điện tử, sổ ghi doanh thu điện tử và hệ thống khai nộp thuế trực tuyến giúp HKD dễ dàng thực hiện nghĩa vụ chỉ bằng vài thao tác trên điện thoại di động. Từ tiểu thương ở chợ, chủ quán cà phê, tiệm tạp hóa đến hộ kinh doanh online, tất cả đều có thể kê khai và nộp thuế một cách đơn giản, thuận tiện.

Ngành Thuế cũng xác định rõ vai trò đồng hành, phục vụ người dân trong suốt quá trình này. Nhiều chương trình hỗ trợ, tập huấn, hướng dẫn trực tiếp được triển khai, đồng thời phối hợp với các đơn vị cung cấp giải pháp công nghệ để hỗ trợ miễn phí hoặc giảm chi phí cho người sử dụng. Mục tiêu không chỉ là thu thuế, mà là giúp HKD tiếp cận dễ dàng với công cụ quản lý hiện đại, góp phần hình thành một môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch, tăng cường niềm tin giữa người dân với cơ quan quản lý.

Song song đó, Bộ Tài chính đang phối hợp với Bộ Công an, ngân hàng, bảo hiểm xã hội và các bộ, ngành khác để kết nối, liên thông dữ liệu, hướng tới xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu lớn (Big Data) thống nhất. Việc chuẩn hóa mã số thuế cá nhân trùng khớp với số định danh công dân giúp quản lý chặt chẽ, tránh trùng lặp hay bỏ sót, đảm bảo công bằng cho mọi đối tượng. Các địa phương cũng được khuyến khích triển khai chương trình hỗ trợ tín dụng, mặt bằng, khởi nghiệp, tạo điều kiện để HKD có thể chuyển lên doanh nghiệp khi đủ năng lực.

Cải cách thuế chỉ thành công khi có sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan và sự hưởng ứng tích cực của người dân. Vì vậy, ngành Thuế các tỉnh, thành phố đang đẩy mạnh truyền thông, đối thoại, hướng dẫn hộ kinh doanh sử dụng hóa đơn điện tử và kê khai trực tuyến, đồng thời thiết lập các điểm hỗ trợ trực tiếp tại trung tâm hành chính để đảm bảo mọi người dân đều có thể tiếp cận, sử dụng dễ dàng.

Đòn bẩy tăng trưởng doanh thu

Việc chuyển đổi từ khoán sang kê khai không chỉ là cải cách về kỹ thuật quản lý thuế, mà còn là đòn bẩy giúp HKD tăng trưởng doanh thu, mở rộng hợp tác và phát triển lâu dài. Trước hết, việc sử dụng hóa đơn điện tử và kê khai minh bạch giúp nâng cao uy tín của HKD trên thị trường. Hóa đơn hợp pháp trở thành “giấy thông hành” để hộ kinh doanh tham gia chuỗi cung ứng chính thức, ký kết hợp đồng với doanh nghiệp, tổ chức, những khách hàng có sức mua lớn và ổn định.

Bên cạnh đó, khi doanh thu, chi phí và lợi nhuận được ghi nhận rõ ràng, hộ kinh doanh có thể dễ dàng tiếp cận vốn ngân hàng. Dữ liệu kê khai thuế trở thành bằng chứng đáng tin cậy về năng lực tài chính, giúp họ được xét duyệt vay vốn, mở rộng cơ sở, đầu tư thiết bị hay thuê thêm lao động. Việc giao dịch qua tài khoản và hóa đơn điện tử cũng góp phần xây dựng lịch sử tín dụng tốt, nâng cao uy tín với đối tác và nhà cung ứng.

Đặc biệt, khi hoạt động kê khai giúp hình thành thói quen quản trị tài chính, HKD sẽ có cơ sở để đánh giá hiệu quả, hoạch định chiến lược phát triển dài hạn. Mọi giao dịch được bảo đảm bằng chứng từ điện tử, tạo cảm giác an toàn, khuyến khích hộ mạnh dạn mở rộng quy mô, đầu tư, đổi mới công nghệ. Kê khai thuế không chỉ là nghĩa vụ pháp lý, mà còn là công cụ giúp HKD vận hành chuyên nghiệp hơn, tiến gần hơn đến mô hình doanh nghiệp thực thụ.