[Từ làng ra phố] Tào lao với hương hoa sữa!

Ngược mạn Tây Bắc, nói hoa ban là nét đặc trưng cho TP Điện Biên Phủ cũng chả ngoa… Với Hà Nội, trong muôn hương ngàn sắc, hoa sữa vẫn có một vị trí nổi bật, chính vì vậy nó đã đi vào văn học nghệ thuật. Dẫu ngày nay, giống cây mang lại mùi hương quyến rũ này đã được người ta đem trồng ở nhiều tỉnh thành…

Đã một thời, các thế hệ học sinh, sinh viên đã chép tặng nhau bài thơ “Hoa sữa” của Nguyễn Phan Hách, qua đó gửi gắm chút bâng khuâng tình yêu đầu đời: “Tuổi mười lăm, em lớn từng ngày/ Một sớm mai, em bỗng thành thiếu nữ/ Hôm ấy mùa Thu, anh vẫn nhớ/ Hoa sữa thơm ngây ngất quanh hồ/ Tình yêu đầu mang hương sắc mùa Thu…”.

Bài thơ đã được nhạc sĩ Thế Duy phổ nhạc thành bài hát nổi tiếng “Mối tình đầu”. Rồi đến khi bài “Hoa Sữa” của nhạc sĩ Hồng Đăng ra đời, mỗi khi phải xa mảnh đất kinh kỳ, người ta càng da diết, “thương thầm nhớ vụng” cái hương hoa quyến luyến mỗi độ Thu về. Mỗi khi nghe “Mối tình đầu” - “Hoa Sữa” ngân lên, cũng không khỏi đem lại cho những lớp người có tuổi chút bâng khuâng lưu luyến… Hoa sữa là vậy!

Nhưng thói đời, cái gì quý thì phải hiếm - nhiều, tất thành nhàm. Trước đây, sữa chỉ vài hàng ở các phố cũ như Quang Trung, Nguyễn Du, Quán Thánh… Nay thì khắp nội - ngoại thành, từ công trình công cộng, đến dinh thất tư gia - gần như chỗ nào cũng hiện diện sữa. Ở nhiều tuyến phố mới, cây sữa được trồng dày đặc; Thu về, cứ chiều xuống là cái giống cây thân mộc kia hoa nở, hương đưa.

Vì vậy chả cứ gì phố Quang Trung, Nguyễn Du, Quán Thánh, giờ đây cứ đêm xuống là khắp thành phố nồng nàn mùi hoa sữa. Chỉ cần đầu phố, cuối thôn có một cây sữa, thì mùi hương đã tỏa khắp ngõ ngách, theo gió bay vào tận phòng ngủ. Với người yêu thích, đó là một sự quyến rũ; nhưng những ai bị dị ứng phấn hoa, đó là cực hình. Chả thế mà dân gian đã xuyên tạc câu hát của nhạc sĩ Hồng Đăng: “Hoa sữa vẫn ngọt ngào đầu phố đêm đêm, thành: Hoa sữa vẫn nồng nặc đầu phố…”!!!

Những ngày cuối tháng 10 này, hoa sữa đang độ rộ, đêm xuống không ít người bị mất ngủ vì giống dạ hương này, trong số đó có cô em họ nhà tôi. Ở vùng chiêm trũng miền Trung quê nó, quanh nhà chỉ có bờ tre khóm chuối, mùa này về đêm có chăng chỉ mùi hương cỏ dại, mùi rơm rạ hoai mục mà thôi. Từ lúc chuyển về Thủ đô sinh sống, nó đã phải chuyển chỗ trọ mấy bận, cũng vì không chịu được mùi hoa sữa. Vậy là cứ Thu về, hương hoa sữa nồng nàn là lăn ra ốm, dù không nặng đến mức nhập viện, nhưng nhìn vào nó, người ta tưởng nó bị xoang kinh niên. Điệp khúc chuyển nhà trọ bắt đầu diễn ra. Mà mỗi bận nó chuyển chỗ ở, tôi lại trở thành “cửu vạn” bất đắc dĩ. Sau dăm bận chuyển nhà trọ, mà vẫn không “trốn” được hương hoa sữa, cực chẳng đã nó đã xin chuyển công tác vào Sài Gòn…

Đây là chuyện nghiêm túc, của người nhà, nên tôi cũng chẳng dám phịa ra. Người dân miền Trung cũng đã từng gửi đơn "kiện" hoa sữa do nó được trồng dày đặc trên các đường phố, gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Không tin, xin mời chư vị thử “hỏi ông Gúc gồ”, trong 0,62 giây đã cho một mớ kết quả đấy!