Tuổi nghỉ hưu tăng dần theo đúng lộ trình
Theo quy định tại Điều 169 Bộ luật Lao động năm 2019, tuổi nghỉ hưu của người lao động làm việc trong điều kiện bình thường sẽ được tăng dần theo lộ trình. Theo đó, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035. Như vậy, năm 2022, tuổi nghỉ hưu của lao động nam trong điều kiện làm việc bình thường là 60 tuổi 6 tháng và lao động nữ là 55 tuổi 8 tháng.
Công nhân may hàng xuất khẩu tại Công ty CP May 10. Ảnh: Thanh Hải |
Tùy trường hợp, người lao động có thể nghỉ hưu sớm hoặc muộn hơn nhưng không quá 5 tuổi so với quy định. Người được nghỉ hưu sớm diện này gồm lao động có đủ 15 năm trở lên làm nghề nặng nhọc, độc hại nằm trong danh mục quy định; người làm việc 15 năm trở lên ở vùng điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn; người bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên. Ngược lại, lao động trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao và một số trường hợp đặc biệt có thể nghỉ hưu muộn hơn, nếu đạt được thỏa thuận với người sử dụng lao động.
Tăng năm đóng BHXH để hưởng lương hưu của nam
Theo Luật BHXH 2014, từ năm 2022, số năm đóng BHXH để hưởng lương hưu của lao động nam có sự điều chỉnh, muốn hưởng mức tối thiểu 45% phải đóng đủ 20 năm BHXH trở lên thay vì 19 năm như hiện hành. Còn muốn hưởng tỷ lệ tối đa 75%, lao động nam đóng đủ BHXH từ 35 năm, tăng thêm một năm so với 2021.
Quy định không áp dụng với lao động nữ. Người đóng đủ 15 năm BHXH hưởng mức lương hưu tối thiểu 45% và tối đa 75% với lao động nữ đóng đủ 30 năm. Mức hưởng tăng thêm 2% cho một năm đóng, ngược lại nghỉ hưu sớm trước tuổi bị trừ 2% mức hưởng, áp dụng với cả lao động nam lẫn nữ.
Lao động nước ngoài có thể rút BHXH một lần
Từ 1/1/2022, Nghị định 143/2018/NĐ-CP quy định lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam tham gia BHXH bắt buộc được rút một lần nếu có yêu cầu. Điều kiện là người đó đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH hoặc không tiếp tục cư trú tại Việt Nam; mắc bệnh nguy hiểm tính mạng theo quy định của Bộ Y tế; chấm dứt hợp đồng lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không tiếp tục gia hạn.
Trong vòng 10 ngày tính đến thời điểm chấm dứt hợp đồng, giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà người đó không tiếp tục làm việc hoặc gia hạn giấy phép thì có thể nộp hồ sơ để hưởng. Tối đa 5 ngày kể từ lúc nhận hồ sơ, cơ quan BHXH giải quyết thủ tục và chi trả tiền, nếu không giải quyết thì phải trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do cho người lao động biết.
Mức đóng BHXH tự nguyện thấp nhất 330.000 đồng
Theo quy định tại khoản 1 Điều 10 Nghị định số 134/2015/NĐ-CP, được hướng dẫn cụ thể tại Thông tư 01/2016/TT-BLĐTBXH, mức đóng BHXH tự nguyện bằng 22% mức thu nhập do người lao động lựa chọn, thấp nhất bằng chuẩn nghèo khu vực nông thôn từng giai đoạn và cao nhất bằng 20 lần tháng lương cơ sở.
Đồng thời, theo Nghị định 07/2021/NĐ-CP quy định chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2021-2025, mức chuẩn nghèo từ đầu năm 2022 áp dụng với khu vực nông thôn là 1,5 triệu đồng mỗi tháng thay vì 700.000 đồng như hiện tại. Do đó, mức đóng BHXH tự nguyện thấp nhất là 330.000 đồng mỗi tháng.
Số tiền hỗ trợ hằng tháng của Nhà nước với người đóng BHXH tự nguyện cũng sẽ tăng lên, cụ thể với người thuộc hộ nghèo là 99.000 đồng; người thuộc hộ cận nghèo là 82.500 đồng và người thuộc nhóm khác là 33.000 đồng.