Vợ bỏ trốn, làm sao bán đất là tài sản chung của vợ chồng?

Câu hỏi

Vợ chồng tôi có một mảnh đất, tôi muốn bán để lấy tiền kinh doanh. Tuy nhiên vợ tôi bỏ trốn khỏi địa phương để trốn nợ và không liên lạc với gia đình. Vậy có cách nào bán đất là tài sản chung vợ chồng khi vợ đang không có mặt tại địa phương không?

Trả lời

Mảnh đất được xác định là tài sản chung vợ chồng thì việc định đoạt, chuyển nhượng tài sản này phải được sự đồng ý của cả hai vợ chồng mới có giá trị. Bởi theo quy định tại khoản 1, Điều 29 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì vợ, chồng bình đẳng với nhau về quyền, nghĩa vụ trong việc tạo lập, chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung; không phân biệt giữa lao động trong gia đình và lao động có thu nhập.

Do đó, khi chuyển nhượng quyền sử dụng đó cho người khác, yêu cầu phải có chữ ký của cả hai vợ chồng thì hợp đồng mua bán đất mới có hiệu lực pháp lý, trừ trường hợp có văn bản ủy quyền của người vợ cho người chồng được thực hiện thay quyền chuyển nhượng.  Nhưng vợ bạn bỏ trốn nhằm trốn tránh nghĩa vụ trả nợ cho người khác nên cũng rất khó khăn cho bạn trong việc xử lý tài sản theo cách này. Ngoài cách ủy quyền, để bạn được toàn quyền bán đất mà không cần có ý kiến của vợ, bạn có thể thực hiện phân chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân.

Theo đó, căn cứ Điều 38 Luật Hôn nhân và Gia đình, vợ hoặc chồng có thể yêu cầu Tòa án chia tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân trừ trường hợp nhằm trốn tránh nghĩa vụ nuôi dưỡng, cấp dưỡng, bồi thường thiệt hại... hoặc ảnh hưởng đến lợi ích của gia đình, con chưa thành niên.... Khi có yêu cầu, Tòa án sẽ giải quyết việc chia tài sản chung của vợ chồng theo quy định tại Điều 59 của Luật Hôn nhân và gia đình 2014.

Tuy nhiên, nếu đây là nghĩa vụ chung vợ chồng, đương nhiên việc bán tài sản nhằm trốn tránh nghĩa vụ sẽ bị tuyên vô hiệu. Trường hợp là nghĩa vụ cá nhân vợ bạn thì vẫn phải để một nửa số tiền thu được từ việc bán đất để trả nợ cho vợ bạn. Dù ở trường hợp nào đi nữa, bạn nên khởi kiện ra Tòa án để yêu cầu chia tài sản chung vợ chồng. Việc vắng mặt của vợ bạn sẽ phải làm thủ tục thông báo vắng mặt tại nơi cư trú. Bạn nên yêu cầu Tòa án để được lấy tài sản đất và thanh toán phần giá trị vợ bạn được hưởng bằng tiền mặt. Trên cơ sở bản án, bạn tự nguyện thi hành án, chuyển trả vào tài khoản của cơ quan thi hành án số tiền mà vợ bạn được nhận. Sau đó, bạn có xác nhận đã thi hành án xong bản án thì đủ điều kiện làm sổ đỏ đứng tên bạn. Việc định đoạt tài sản riêng đứng tên bạn sẽ do bạn tự quyết định.

Luật sư Mai Anh Hiếu - Văn phòng Luật sư Kết Nối, Hà Nội

Câu hỏi bạn đọc xin gửi về địa chỉ: Báo Kinh tế & Đô thị, số 21 Huỳnh Thúc Kháng, quận Đống Đa, Hà Nội; Email: bandoc@ktdt.com.vn