Kế hoạch phát triển quân sự đi đôi kinh tế
Ở thành phố bên bờ biển Wonsan, nhiều gia đình Triều Tiên tổ chức tiệc nướng bên bờ biển, câu cá, và thưởng thức món kem trong hơi gió biển mùa hè. Còn với nhà lãnh đạo Kim Jong-un, khu nghỉ dưỡng là nơi nghỉ hè, là điểm du lịch phù hợp và nơi lý tưởng để thử tên lửa.
“Với người ngoại quốc, việc đồng thời phát triển kinh tế nơi chuyên phóng tên lửa nghe thật lạ lùng, nhưng đó là cách mà nhà lãnh đạo Kim Jong-un điều hành đất nước”, Lim Eul-chul - chuyên gia nghiên cứu kinh tế Triều Tiên tại đại học Kyungnam, Hàn Quốc nói.
Việc kết hợp giữa vũ khí hạt nhân và du lịch là biểu tượng cho chiến lược của ông Kim Jong-un.
Các kế hoạch phát triển thành phố Wonsan của Bình Nhưỡng được công bố lần đầu tiên vào năm 2014. Trong đó, du lịch là một trong những nguồn thu tiền mặt nổi bật của Bình Nhưỡng không bị áp dụng lệnh trừng phạt của Liên Hợp quốc. Kế hoạch phát triển này cũng quảng bá với các nhà đầu tư nước ngoài tiềm năng kinh doanh trị giá 2,5 tỷ USD tại khu du lịch đặc biệt Wonsan có diện tích 400 km2. Chủ tịch Kim Jong-un đã tiến hành xây dựng một khu nghỉ dưỡng trượt tuyết và một sân bay mới.
Theo một tờ rơi quảng bá, khu vực này có gần 140 di tích lịch sử, 10 bãi tắm, 680 điểm du lịch, 4 suối nước nóng và các hồ tự nhiên.
Dự án kêu gọi các nhà đầu tư dự kiến xây dựng các cửa hàng trị giá 7,3 triệu USD, một trung tâm phát triển thành phố và một sân golf trị giá 123 triệu USD.
Đầu năm nay, nhà lãnh đạo Triều Tiên đã cử 16 quan chức đến Tây Ban Nha để học hỏi kinh nghiệm cho Wonsan.
Tuy nhiên, chưa có đối tác nước ngoài nào tuyên bố hỗ trợ dự án của ông Kim Jong-un. Sân bay mới, hoàn thành vào năm 2015, chưa mở cửa đón các chuyến bay quốc tế. Trong khi đó, Mỹ vừa cấm các công dân nước này du lịch Triều Tiên. Còn các lệnh trừng phạt hiện cấm tất cả các liên danh với Bình Nhưỡng.
Vì sao là Wonsan?
Mặc dù vậy, kế hoạch này vẫn mang tính chiến lược sống còn với ông Kim Jong-un, các nhà cựu ngoại giao Triều Tiên cho hay. Thae Yong Ho - cựu Đại sứ Triều Tiên tại London đã đào thoát cùng gia đình năm 2016 cho biết, nhà lãnh đạo Triều Tiên đang tìm cách phát triển cả quân sự và kinh tế.
Vũ khí hạt nhân là một phần trong lời giải. Và dự án phát triển như Wonsan là phần còn lại. Nhà lãnh đạo muốn giảm ngân sách đầu tư cho quân đội và phân bổ thêm cho kinh tế.
“Ông Kim Jong-un hiểu rằng, ông chỉ có thể điều hành đất nước nếu vai trò và ảnh hưởng trong nền kinh tế tăng lên”, Thae Yong Ho cho hay.
Triều Tiên muốn thu hút hơn 1 triệu du khách hàng năm trong ngắn hạn và khoảng 5 - 10 triệu du khách trong tương lai gần.
Hiện không có số liệu cập nhật về số lượng du khách đến Triều Tiên. Trung Quốc cho biết, hơn 237.000 khách du lịch nước này đến Triều Tiên năm 2012 nhưng ngừng công bố số liệu vào năm 2013.
Theo Viện hàng hải Hàn Quốc, cơ quan nghiên cứu của Seoul, đánh giá, ngành du lịch mang lại 44 triệu USD trong doanh thu hàng năm cho Triều Tiên, chiếm 0,8% GDP nước này. Gần 80% khách nước ngoài là người Trung Quốc. Công dân phương Tây và Nga chiếm 20% còn lại.
Thành phố Wonsan có tính biểu tượng trong triều đại của nhà lãnh đạo họ Kim. Đây là nơi nhà lập quốc Kim Il Sung - người giải phóng Triều Tiên khỏi chế độ thuộc địa của Nhật Bản năm 1945 - đặt chân đầu tiên cùng quân đội giành lại đất nước.
Vì vậy, nếu lãnh đạo đương nhiệm Kim Jong-un có thể phát triển Wonsan, ông có thể được coi như một nhà tái thiết tài ba, Kim Young-Hui, người đứng đầu nhóm nghiên cứu tại Ngân hàng phát triển Hàn Quốc cho biết.
“Kim Jong-un có lý do chính trị mạnh mẽ để phát triển Wonsa”, cô nói.
Ngoài ra, mặc dù nơi sinh của nhà lãnh đạo Triều Tiên không được công bố, nhiều người cho rằng, ông được sinh ra tại đây, một phần bởi ông đã sống tại Wonsan trong thời niên thiếu.
Có khả thi?
Tuy nhiên, một doanh nhân phương Tây tham dự hội nghị đầu tư ở Wonsan vào năm 2015 cho biết các quan chức Triều Tiên không hiểu nhiều về nhu cầu của các nhà đầu tư. Ông Simon Cockerell của công ty Koryo Tours ở Bắc Kinh, Trung Quốc cho rằng, họ chỉ tiếp tục triển khai những cơ hội tuyệt vời mà không thừa nhận bất kỳ điểm yếu hoặc vấn đề với kế hoạch của họ.
Han Jin-myung, một nhà ngoại giao của Triều Tiên đã trốn sang Hàn Quốc năm 2015, cho biết ông đã được giao nhiệm vụ thúc đẩy kế hoạch của Wonsan ở nước ngoài và không thành công lắm. "Chúng tôi hầu như chỉ bán các dược liệu và thuốc của Triều Tiên”, ông nói.
Khu du lịch Wonsan không phải là nỗ lực đầu tiên của Bình Nhưỡng để kết hợp mục đích quân sự và du lịch. Vào năm 1998, dưới thời cựu lãnh tụ Kim Jong-il, Seoul và Bình Nhưỡng đã đồng ý mở cửa một phần khu vực Wonsan hiện nay, gọi là núi Kumgang, cho khách du lịch. Dự án là một biểu tượng của sự hợp tác và là nguồn doanh thu cho Triều Tiên.
Nhưng vào đầu năm 2008, một phụ nữ Hàn Quốc 53 tuổi đã bị quân đội Triều Tiên bắn thiệt mạng khi được cho là bước vào khu vực quân sự, khiến Seoul đình chỉ tất cả các tour du lịch tại đây.