Xây dựng nông thôn mới tại các tỉnh Tây Bắc hiệu quả, bền vững

Xây dựng mô hình nông thôn đặc thù vùng cao

Khu vực Tây Bắc có vị trí chiến lược, giàu bản sắc văn hóa nhưng địa hình hiểm trở, điều kiện kinh tế – xã hội còn khó khăn. Những năm qua, các tỉnh đã đạt kết quả quan trọng: hạ tầng kinh tế – xã hội được nâng lên; nhiều hợp tác xã, mô hình liên kết theo chuỗi hình thành; thu nhập, đời sống được cải thiện; tỷ lệ hộ nghèo giảm; văn hóa – xã hội có tiến bộ; an ninh, quốc phòng vững chắc; nhận thức của người dân chuyển biến tích cực.

Tuy vậy, dễ nhận thấy là tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới tại các tỉnh Tây Bắc còn thấp, một số tiêu chí của các xã đã đạt chuẩn còn ở mức tối thiểu; đời sống một bộ phận nhân dân còn khó khăn; sản xuất nông nghiệp chủ yếu manh mún, thường xuyên bị tác động thiên tai, biến đổi khí hậu nên năng suất thấp, chất lượng sản phẩm chưa cao, khả năng tham gia thị trường và chuỗi giá trị còn yếu; hạ tầng thiết yếu phục vụ sản xuất và dân sinh còn thiếu đồng bộ, đặc biệt là giao thông nông thôn, điện, mạng internet...

Trong bối cảnh quốc tế biến động, cách mạng công nghiệp 4.0, biến đổi khí hậu, dịch bệnh, bảo hộ mậu dịch…, việc xây dựng nông thôn mới ở Tây Bắc vừa có cơ hội, vừa đầy thách thức. Đảng đã ban hành nhiều nghị quyết chiến lược, trong đó nhấn mạnh đổi mới sáng tạo, hội nhập quốc tế, chuyển đổi số, phát triển kinh tế tư nhân và sắp xếp bộ máy tinh gọn. Đây là định hướng quan trọng để các địa phương chủ động tận dụng cơ hội, vượt qua thách thức, xây dựng mô hình nông thôn đặc thù vùng cao nhưng vẫn gắn kết với xu thế phát triển hiện đại.

Định hướng giải pháp trong xây dựng nông thôn mới

Dành sự quan tâm đặc biệt cho việc thực hiện nông thôn mới ở các tỉnh trong khu vực Tây Bắc, các nhà khoa học, chuyên gia, nhà quản lý, lãnh đạo các sở, ngành và doanh nghiệp ở Trung ương và các địa phương đã gửi về hội thảo 60 tham luận, ý kiến làm rõ những nội dung lý luận, quan điểm, chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước về xây dựng nông thôn mới; các đánh giá về thực trạng xây dựng nông thôn mới ở một số tỉnh Tây Bắc; kinh nghiệm quốc tế, trong nước về xây dựng nông thôn mới; định hướng giải pháp nhằm khai thác được tiềm năng, phát huy được lợi thế trong xây dựng nông thôn mới ở một số tỉnh Tây Bắc hiện nay.

Để các tỉnh Tây Bắc vươn lên, hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, GS.TS Lê Văn Lợi đề xuất tám nhóm giải pháp: phát huy vai trò chủ thể của nông dân, nâng cao năng lực sản xuất, khởi nghiệp, giảm nghèo bền vững; phát triển nông nghiệp sinh thái bền vững, ứng dụng khoa học – công nghệ, chuyển đổi số; xây dựng nông thôn mới hiện đại, giàu bản sắc, gắn hạ tầng với bảo tồn văn hóa; hoàn thiện thể chế, chính sách về đất đai, tín dụng, đầu tư; đẩy mạnh nghiên cứu, chuyển giao khoa học – công nghệ, đào tạo nhân lực; quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu; tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, phát huy vai trò của Mặt trận và các đoàn thể; gắn xây dựng nông thôn mới với bảo đảm quốc phòng – an ninh, làm thất bại mọi âm mưu chống phá.

Nhiều kiến nghị thiết thực được đưa ra như: đẩy mạnh chuyển đổi số trong nông nghiệp và quản lý nông thôn; phát triển kinh tế nông thôn đa dạng gắn với du lịch, làng nghề và kinh tế xanh; nâng cao dân trí, đào tạo kỹ năng số cho thanh niên nông thôn; tăng cường bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu; khuyến khích sản xuất sạch, phát huy vai trò cộng đồng và người dân trong tiến trình xây dựng nông thôn mới.