Trao đổi với Báo Kinh tế & Đô thị về vấn đề pháp lý liên quan đến vụ tai nạn giao thông trên đường cao tốc, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp cho biết, đường cao tốc là đường dành riêng cho xe cơ giới, nghiêm cấm xe mô tô, xe gắn máy đi vào đường cao tốc. Vụ tai nạn giao thông khiến 4 người tử vong trên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai là vụ việc nghiêm trọng, cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xác minh, làm rõ nguyên nhân, đặc biệt làm rõ yếu tố lỗi của những người điều khiển xe máy và ô tô (nếu có).
Trước tiên, đối với người chạy xe máy ngược chiều trên đường cao tốc, đây là hành vi vi phạm pháp luật, người thực hiện hành vi này mà chưa gây ra vụ tai nạn nào thì cũng bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại Điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP. Cụ thể, tại Điểm b, Khoản 6, Điều 6 quy định xử phạt người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô và các loại xe tương tự xe gắn máy (trừ xe phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc) đi vào đường cao tốc, mức phạt tiền từ 2 - 3 triệu đồng.
Các phương tiện được và không được lưu thông trên cao tốc:
- Đường cao tốc chỉ phục vụ cho xe ô tô.
- Các đối tượng không được tham gia giao thông trên đường ô tô cao tốc gồm: Người đi bộ, xe thô sơ, xe gắn máy, xe mô tô và máy kéo; xe máy chuyên dùng có tốc độ thiết kế nhỏ hơn 70 km/h không được đi vào đường cao tốc (ngoại trừ người, phương tiện, thiết bị phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc).
Bên cạnh đó, có thể xem xét trách nhiệm pháp lý đối với người giao xe máy.
Theo luật sư Đặng Văn Cường, trong vụ việc đau lòng trên, cả 4 người trên xe máy đều đã tử vong nên sẽ không đặt ra vấn đề trách nhiệm hình sự đối với 2 người điều khiển xe máy này. Trường hợp người điều khiển xe máy đi vào đường cao tốc dẫn đến tai nạn giao thông chết người mà người điều khiển phương tiện còn sống thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Điều 260 Bộ luật Hình sự.
Đối với người điều khiển xe ô tô, cơ quan điều tra cũng sẽ làm rõ về khả năng quan sát, làm chủ tốc độ của tài xế. Trong clip ghi lại vụ việc, xe máy đi ngược chiều từ khúc cua nên ảnh hưởng đến khả năng quan sát của người điều khiển ô tô. Chính vì vậy, khó có thể bắt lỗi quan sát đối với tài xế ô tô trong tình huống này. Cơ quan chức năng sẽ làm rõ tốc độ của ôtô để xác định xe này có đi quá tốc độ cho phép (100km/h) hay không.
Qua clip cho thấy có tới 3 xe máy đi ngược chiều trên đường cao tốc trước khi vụ tai nạn giao thông xảy ra. Đây là hành vi hết sức nguy hiểm, hoàn toàn có thể gây tai nạn giao thông bất kỳ lúc nào đối với các phương tiện trên đường cao tốc. Bởi vậy, nếu tai nạn xảy ra thì việc truy cứu trách nhiệm hình sự đối với người điều khiển xe máy trên đường cao tốc là điều khó tránh nếu người điều khiển phương tiện còn sống và đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự.
“Trường hợp người điều khiển xe máy gây tai nạn còn sống nhưng chưa đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự, sẽ xem xét trách nhiệm pháp lý của người đã giao phương tiện để xử lý theo quy định của pháp luật” - luật sư Đặng Văn Cường nêu quan điểm.
