Ngày 2/4, Thủ tướng New Zealand Jacinda Ardern đã về nước, kết thúc chuyến thăm Trung Quốc. Trong chuyến công du lần này, Thủ tướng New Zealand cùng lãnh đạo Trung Quốc chứng kiến lễ ký các thỏa thuận hợp tác với Bắc Kinh về thương mại, biến đổi khí hậu và thảo luận vấn đề thiết bị 5G của tập đoàn Huawei.
Phát biểu trước chuyến thăm Trung Quốc kéo dài 2 ngày, Thủ tướng Ardern nêu rõ bà muốn đến thăm Bắc Kinh vào thời điểm này để nhấn mạnh tầm quan trọng của mối quan hệ với Trung Quốc, một trong những mối quan hệ quan trọng nhất của New Zealand.
Sau cuộc hội đàm tại Bắc Kinh hôm 1/4, Thủ tướng Lý Khắc Cường và Thủ tướng Ardern đã chứng kiến lễ ký các thỏa thuận về tránh đánh thuế 2 lần, nông nghiệp, đối thoại tài chính cũng như khoa học và nghiên cứu. Hai bên cũng đồng ý thúc đẩy tiến trình đàm phán hiệp định thương mại tự do song phương.
Cùng với việc gặp gỡ các nhà lãnh đạo Trung Quốc, Thủ tướng Ardern đã khai trương Đại sứ quán New Zealand tại Trung Quốc với tổng vốn đầu tư lên tới 50 triệu đô la New Zealand (tương đương 34 triệu USD).
Trước đó, quan hệ giữa hai nước trở nên căng thẳng kể từ khi New Zealand hồi tháng 11/2018 không cho Công ty điện thoại di động Spark sử dụng thiết bị của Huawei trong dự án nâng cấp mạng 5G theo kế hoạch do những lo ngại về an ninh.
Tuy nhiên, phát biểu tại Bắc Kinh, Thủ tướng Ardern khẳng định thiết bị 5G của Huawei không bị cấm tại New Zealand. Bà cũng nói với các phóng viên rằng vấn đề này đã được giải thích rõ với cá quan chức Trung Quốc.
Phát biểu trong cuộc gặp mặt với Thủ tướng Ardern, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh rằng ông hy vọng New Zealand sẽ tạo một môi trường đầu tư công bằng và không phân biệt đối xử đối với các doanh nghiệp Trung Quốc, ngầm ám chỉ về khúc mắc gần đây liên quan đến thiết bị viễn thông của Huawei.
Trong diễn biến mới nhất, phát biểu trên báo The New Zealand Herald hôm 2/4, một giám đốc điều hành của Huawei tại New Zealand nhận định đầy lạc quan rằng công ty sẽ vẫn được tham gia nâng cấp mạng 5G tại nước này và sẽ có các biện pháp cần thiết để giảm bớt những lo ngại về an ninh.
“Chúng tôi không làm gì sai. Hiện chưa có bất kỳ chính phủ nào trên thế giới đưa ra bằng chứng về việc làm sai trái của chúng tôi, kể cả Mỹ”, tờ The New Zealand Herald trích dẫn phát biểu của ông Andrew Bowater, phó giám đốc điều hành của Huawei tại New Zealand.
Ông Bowater cho biết, Huawei sẵn sàng cho phép Cơ quan tình báo GCSB của New Zealand kiểm tra các kỹ sư của mình làm việc với Công ty điện thoại di động Spark.
“Người tiêu dùng tại New Zealand có thể tin tưởng rằng chúng tôi đã thực hiện một quá trình kiểm soát rất kỹ lưỡng và chắc chắn sẽ làm giảm những lo ngại về an ninh từ phía chính phủ. Chúng tôi rất tự tin sẽ nhận được kết quả rất tốt”, ông Bowater cho hay.
giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Canterbury Alex Tan nhận định, Huawei nhiều khả năng vẫn có thể tham gia phát triển mạng 5G tại New Zealand. “Huawei sẽ không bị loại khỏi cuộc đua giành được hợp đồng nâng cấp cơ sở hạ tầng viễn thông 5G của New Zealand ”, giá sư Alex Tan cho hay, đồng thời nhấn mạnh New Zealand sẽ phải tìm cách cân bằng mối quan hệ với Mỹ và Trung Quốc.