KTĐT - Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ bắt đầu chuyến thăm Trung Quốc trong ba ngày kể từ ngày 9/1 với mục tiêu là nhằm cải thiện quan hệ quân sự với Trung Quốc trước chuyến công du Mỹ của Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào.
Đây cũng là nỗ lực mới nhất của Mỹ xúc tiến đối thoại an ninh với các tướng lĩnh ở Bắc Kinh.
Theo lời phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Mỹ, Geoff Morrell, chuyến công tác lần này của ông Robert Gates nhằm chứng minh với dư luận quốc tế là đối thoại quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc đang được nối lại trước khi chủ tịch Hồ Cẩm Đào công du nước Mỹ từ ngày 18 đến 21/1.
Vẫn theo lời viên chức nói trên, bộ trưởng Quốc phòng Mỹ đến Bắc Kinh trong tinh thần "tự tin và lạc quan" trước khả năng thiết lập mối quan hệ bền vững với Trung Quốc.
Theo chương trình nghị sự, ông Robert Gates sẽ hội kiến Chủ tịch Hồ Cẩm Đào một tuần trước khi ông Hồ Cẩm Đào đến thăm Mỹ, tiếp đồng nhiệm Lương Quang Liệt, và sẽ đến tham quan trung tâm chỉ huy vũ khí chiến lược gần thủ đô Bắc Kinh. Trong 3 ngày ở Bắc Kinh, người đứng đầu Lầu Năm Góc Mỹ dự kiến sẽ ra sức thuyết phục Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc thiết lập những kênh liên lạc ổn định với Mỹ để tránh xảy ra những vụ hiểu lầm có thể làm phát sinh tình trạng đối đầu.
Hồi cuối năm ngoái, quân đội Trung Quốc đã phục hồi các mối quan hệ hạn chế với Lầu Năm Góc sau khi cắt đứt liên hệ một năm trước đó để phản đối kế hoạch của Mỹ nhằm bán nhiều tỉ USD vũ khí cho Đài Loan. Chỉ đến tháng 12 năm ngoái, bộ Quốc phòng hai nước mới bắt lại liên lạc. Về phần mình, Washington bày tỏ thất vọng truớc thái độ chần chừ của Bắc Kinh đối với đồng minh thân cận của Trung Quốc là Triều Tiên.
Ý thức được sức mạnh và đà vươn lên của Bắc Kinh trong các lĩnh vực kinh tế và quân sự, từ nhiều năm nay, Washington luôn chủ trương xây dựng một mối bang giao "bền vững" với Bắc Kinh để tránh mọi hiểu nhầm. Tuy nhiên, theo phân tích của giáo sư June Teufel Dreyer thuộc đại học Miami và cũng là một chuyên gia về các vấn đề quân sự của Trung Quốc, thì ông Gates sẽ không ở thế thượng phong trong đối thoại với các lãnh đạo Trung Quốc. Nhìn từ phía Lầu Năm Góc, thì Bắc Kinh chỉ nối lại đối thoại quân sự vì đấy cũng là quyền lợi của Trung Quốc.
Ngay trước chuyến thăm của ông Gates, những ảnh chụp máy bay tàng hình đầu tiên của Trung Quốc được tiết lộ ra lại thu hút sự chú ý tới công cuộc hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc và là một dấu hiệu cán cân lực lượng thay đổi vì sức mạnh kinh tế lên nhanh của nước này. Cùng lúc, một tướng Trung Quốc kêu gọi phải tăng gấp đôi chi tiêu cho quân đội, trong bối cảnh khủng hoảng tài chính toàn cầu khiến các nước công nghiệp hiện đại, trong đó có cả Mỹ, phải cắt giảm chi tiêu quốc phòng. Bộ trưởng Robert Gates cho biết Lầu Năm Góc dự kiến cắt giảm gần 80 tỷ USD trong vòng năm năm tới.
Sau khi kết thúc chuyến công tác tại Bắc Kinh, bộ trưởng Quốc phòng Mỹ sẽ công tác tại Nhật Bản trong hai ngày 13 và 14 trước khi lên đường đến Seoul vào 15/01.
