Bulgaria hành động bất ngờ sau khi Lukoil bị Mỹ trừng phạt, EU đối mặt khủng hoảng năng lượng mới

Ngày 1/11, Quốc hội Bulgaria đã ban hành lệnh cấm xuất khẩu tạm thời một số loại nhiên liệu, chủ yếu là dầu diesel và nhiên liệu hàng không, sang các nước thành viên EU để đảm bảo an ninh năng lượng trong nước.

Quyết định mới nhất được quốc gia thành viên EU đưa ra sau khi Mỹ công bố áp lệnh trừng phạt đối với 2 nhà sản xuất dầu lớn nhất của Nga là Rosneft và Lukoil.

Tập đoàn năng lượng Lukoil hiện đang sở hữu Neftochim Burgas - nhà máy lọc dầu lớn nhất của Bulgaria, hơn 200 trạm xăng và mạng lưới vận chuyển nhiên liệu rộng khắp cả nước với thương hiệu Lukoil Bulgaria.

Với vai trò chi phối nguồn cung nhiên liệu tại Bulgaria, việc Lukoil bị Washington áp lệnh cấm vận làm gia tăng lo ngại về khả năng gián đoạn hoạt động sản xuất và thiếu hụt nhiên liệu trong nước.

Các nhà lập pháp Bulgaria nói rằng lệnh cấm một phần đối với việc xuất khẩu nhiên liệu sang châu Âu là “bước đi phòng ngừa” nhằm bảo đảm ổn định thị trường năng lượng nội địa, ngăn chặn đầu cơ và tránh tình trạng thiếu hụt nhiên liệu do ảnh hưởng từ biện pháp trừng phạt của Mỹ đối với Lukoil.

Theo đó, Bulgaria sẽ thực hiện các biện pháp để đảm bảo nguồn cung dầu mỏ và các sản phẩm dầu mỏ không bị gián đoạn sau khi lệnh trừng phạt có hiệu lực từ 22/11.

Lệnh cấm sẽ không áp dụng đối với việc tiếp nhiên liệu cho tàu thuyền, máy bay trong nước và nước ngoài cũng như việc giao hàng cho lực lượng vũ trang của các quốc gia thành viên EU và NATO. Quốc hội Bulgari đã chỉ đạo hải quan thực thi lệnh cấm đối với các sản phẩm nhiên liệu. Trong trường hợp đặc biệt, hải quan được phép ra quyết định.

Theo truyền thông Nga, Bulgaria cũng đang cân nhắc đề nghị Mỹ miễn trừ lệnh trừng phạt đối với Lukoil do lo ngại biện pháp hạn chế này sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhiên liệu nghiêm trọng trong nước.

Trước đó, ngày 22/10, Bộ Tài chính Mỹ chính thức bổ sung Lukoil và các công ty con của tập đoàn năng lượng Nga vào gói trừng phạt mới. Trong khi đó, Vương quốc Anh hồi giữa tháng 10 cũng áp lệnh cấm vận với “ông lớn” dầu mỏ Nga.

Phía Moscow đã chỉ trích các biện pháp trừng phạt của phương Tây là “bất hợp pháp và mang động cơ chính trị”, đồng thời cảnh báo lệnh cấm vận đối với ngành năng lượng Moscow sẽ “phản tác dụng”. Điện Kremlin tuyên bố, các lệnh trừng phạt nhằm vào lĩnh vực năng lượng không chỉ vi phạm nguyên tắc thương mại tự do, mà còn có nguy cơ làm mất ổn định thị trường năng lượng toàn cầu, đẩy giá nhiên liệu tăng cao và tác động tiêu cực đến kinh tế thế giới.

Tập đoàn Lukoil ngày 30/10 cho biết họ đã chấp nhận đề nghị từ công ty giao dịch hàng hóa toàn cầu Gunvor để mua lại tài sản ở nước ngoài của Lukoil.

Lukoil hiện đang triển khai hàng loạt dự án quốc tế quy mô lớn tại nhiều châu lục. Thông qua công ty con chuyên về thương mại Litasco, Lukoil hiện sở hữu hai nhà máy lọc dầu tại châu Âu gồm Petrotel Lukoil ở Romania và Lukoil Neftochim Burgas ở Bulgaria, đồng thời nắm 45% cổ phần tại nhà máy lọc dầu Zeeland ở Hà Lan.

Tính đến cuối năm 2024, Lukoil vận hành mạng lưới trạm xăng quy mô lớn tại 20 quốc gia, trong đó 2.456 trạm nằm ở nước ngoài, bao gồm cả tại Mỹ và nhiều quốc gia châu Âu.

Ngoài ra, tập đoàn này còn tham gia phát triển một loạt mỏ dầu khí chiến lược tại khu vực Á – Âu. Lukoil cũng là một trong những cổ đông lớn nhất của Tập đoàn Đường ống dẫn dầu Caspi, tuyến vận chuyển dầu mỏ trọng yếu kết nối Kazakhstan với Biển Đen.

Tại khu vực Trung Đông, Lukoil đang phát triển các mỏ West Qurna-2 và Eridu ở Iraq, đồng thời nắm 10% cổ phần trong dự án dầu khí Ghasha tại Abu Dhabi (Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất)..