Các quốc gia phát triển hệ thống y tế công bằng và hiện đại

Hàn Quốc xây dựng bảo hiểm y tế toàn dân và ứng dụng công nghệ hiện đại

Hàn Quốc được đánh giá là một trong những nước có hệ thống y tế hàng đầu châu Á và thế giới, nhờ mô hình bảo hiểm y tế toàn dân và cơ sở hạ tầng hiện đại. Trải qua nhiều thập kỷ, nước này đã xây dựng một mạng lưới chăm sóc sức khỏe rộng khắp, kết hợp giữa tính bao phủ toàn diện và chất lượng dịch vụ cao.

Nổi bật nhất trong hệ thống y tế Hàn Quốc là National Health Insurance Service - NHIS (Cơ quan Bảo hiểm Y tế Quốc gia), chương trình bảo hiểm y tế công cộng do Bộ Y tế và Phúc lợi điều hành. Đây là cơ chế bắt buộc, theo đó mọi công dân có thu nhập đều phải tham gia, còn những đối tượng khó khăn được Nhà nước hỗ trợ thông qua Medical Aid Program (Chương trình Hỗ trợ Y tế). Do vậy, gần như toàn bộ người dân Hàn Quốc đều được hưởng quyền lợi y tế, bảo đảm khả năng tiếp cận công bằng đối với dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Bên cạnh đó, Hàn Quốc chú trọng đầu tư vào cơ sở hạ tầng và công nghệ y tế hiện đại. Các bệnh viện lớn như: Asan Medical Center hay Seoul National University Bundang Hospital được trang bị hệ thống máy chụp cộng hưởng từ, robot phẫu thuật, cùng quy trình quản lý số hóa. Một số cơ sở y tế thậm chí đã triển khai mô hình bệnh viện không giấy tờ với hệ thống BESTCare 2.0 (Hệ thống Quản lý Bệnh án Điện tử), giúp lưu trữ và khai thác dữ liệu bệnh nhân chính xác, thuận tiện hơn.

Chính phủ Hàn Quốc cũng đặc biệt quan tâm đến việc cải thiện điều kiện làm việc cho đội ngũ bác sĩ. Trong bối cảnh nhiều bác sĩ trẻ phản đối do áp lực công việc, các kế hoạch cải cách được đưa ra, từ nâng lương, giảm giờ làm đến tăng cường chỉ tiêu đào tạo nhân lực y tế. Đồng thời, Quốc hội đẩy mạnh ban hành các quy định nhằm bảo đảm an toàn trong thực hành y khoa, hạn chế sai sót và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Tuy nhiên, hệ thống y tế Hàn Quốc vẫn đối diện với không ít thách thức. Dân số già hóa nhanh chóng khiến nhu cầu chăm sóc bệnh mãn tính tăng cao, trong khi sự thiếu hụt bác sĩ ở các vùng nông thôn khiến việc tiếp cận dịch vụ gặp nhiều khó khăn. Chính phủ đã đề xuất tăng chỉ tiêu tuyển sinh y khoa và phát triển hệ thống chăm sóc dài hạn để đáp ứng tình hình mới. Ngoài ra, các chính sách kiểm soát chi phí cũng được triển khai nhằm duy trì tính bền vững của quỹ bảo hiểm.

Canada bảo đảm công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế

Canada là một trong những quốc gia có hệ thống y tế công cộng toàn dân, nổi bật với mô hình Medicare (Chương trình Y tế Toàn dân Canada) mang tính bao phủ rộng rãi. Đây là nền tảng của hệ thống chăm sóc sức khỏe tại nước này, được xây dựng trên nguyên tắc công bằng, mọi công dân đều có quyền tiếp cận các dịch vụ y tế cơ bản mà không phải lo lắng về chi phí ngay tại thời điểm khám chữa bệnh.

Chính phủ liên bang cùng chính quyền các tỉnh và vùng lãnh thổ chịu trách nhiệm chung trong việc vận hành. Luật Canada Health Act (Luật Y tế Canada) quy định các tiêu chuẩn quốc gia, bảo đảm người dân ở mọi khu vực đều được tiếp cận với dịch vụ y tế thiết yếu. Trong khi đó, chính quyền địa phương trực tiếp quản lý, phân bổ ngân sách và điều hành hệ thống y tế. Cơ chế này vừa giúp duy trì tính thống nhất toàn quốc, vừa tạo điều kiện để các tỉnh bang có sự linh hoạt trong triển khai phù hợp với đặc thù của mình.

Một điểm đáng chú ý là hầu hết các dịch vụ khám chữa bệnh trong bệnh viện và dịch vụ bác sĩ đều được bảo hiểm công chi trả. Người dân không phải thanh toán khi sử dụng các dịch vụ này. Tuy nhiên, những dịch vụ bổ sung như thuốc kê đơn ngoài bệnh viện, chăm sóc nha khoa, nhãn khoa, thiết bị y tế hoặc chăm sóc dài hạn thường không được bao phủ toàn diện. Để khắc phục hạn chế này, nhiều người dân tham gia thêm bảo hiểm tư nhân, hoặc gần đây chính phủ triển khai Canadian Dental Care Plan - CDCP (Chương trình Nha khoa Canada) nhằm hỗ trợ các đối tượng chưa có khả năng chi trả dịch vụ răng miệng.

Ưu điểm nổi bật của hệ thống y tế Canada là tính công bằng, mức độ bao phủ cao và chất lượng dịch vụ phòng ngừa bệnh tật. Ngân sách y tế của quốc gia này chiếm tỷ lệ đáng kể trong GDP, giúp duy trì cơ sở hạ tầng hiện đại và nguồn nhân lực y tế ổn định. Nhiều nghiên cứu quốc tế ghi nhận Canada đạt kết quả tốt trong việc bảo đảm an toàn y tế và chăm sóc sức khỏe phòng ngừa.

Tuy vậy, hệ thống cũng đối mặt với một số thách thức. Vấn đề đáng quan tâm nhất là thời gian chờ đợi lâu cho các ca phẫu thuật không khẩn cấp hoặc khám chuyên khoa, đặc biệt tại các TP lớn. Tình trạng thiếu bác sĩ gia đình khiến nhiều người khó tiếp cận dịch vụ y tế cơ bản, nhất là ở vùng sâu, vùng xa. Ngoài ra, sự chênh lệch giữa các tỉnh và vùng lãnh thổ trong việc cung cấp dịch vụ cũng tạo nên khoảng cách nhất định về chất lượng chăm sóc.

Để giải quyết những bất cập này, chính phủ liên bang phối hợp chặt chẽ với các tỉnh bang, triển khai nhiều biện pháp cải cách nhằm rút ngắn thời gian chờ đợi, tăng cường đào tạo nhân lực y tế, mở rộng các dịch vụ được bảo hiểm. Những nỗ lực này cho thấy Canada kiên định với mục tiêu xây dựng một hệ thống y tế bền vững, lấy người dân làm trung tâm, bảo đảm tiếp cận công bằng và chất lượng chăm sóc sức khỏe trong dài hạn.

Thụy Điển duy trì mạng lưới y tế công bằng và chú trọng dự phòng

Thụy Điển sở hữu hệ thống y tế công cộng tiên tiến bậc nhất châu Âu, dựa trên nguyên tắc phổ cập và công bằng. Mọi cư dân hợp pháp đều được tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe cần thiết, bất kể thu nhập. Nguồn tài chính chủ yếu đến từ thuế và được phân bổ theo mô hình phi tập trung, trong đó các vùng/quận chịu trách nhiệm cung cấp dịch vụ y tế, còn các đô thị đảm nhiệm chăm sóc dài hạn cho người già và người khuyết tật.

Một trong những điểm nổi bật của hệ thống y tế Thụy Điển là mức chi tiêu công chiếm tới khoảng 11% GDP, trong đó hơn 80% được hình thành từ nguồn thuế. Nhờ vậy, quốc gia này có thể duy trì một mạng lưới bệnh viện, phòng khám và cơ sở chăm sóc cộng đồng với chất lượng cao, trải rộng khắp các vùng miền. Người dân chỉ phải chi trả một khoản nhỏ dưới dạng đồng chi trả, được giới hạn ở mức hợp lý nhằm bảo đảm không trở thành gánh nặng tài chính.

Thụy Điển cũng xây dựng cơ chế “Vardgaranti” (Bảo đảm Chăm sóc), quy định thời gian chờ tối đa để người bệnh được khám bác sĩ đa khoa, gặp bác sĩ chuyên khoa hoặc bắt đầu điều trị. Đây là nỗ lực nhằm giảm bớt tình trạng chờ đợi kéo dài, vốn là một vấn đề ở nhiều quốc gia có hệ thống y tế công. Ngoài ra, việc áp dụng công nghệ thông tin y tế, hồ sơ bệnh án điện tử và dịch vụ khám chữa bệnh từ xa giúp cải thiện khả năng tiếp cận và hiệu quả điều trị, đặc biệt tại các khu vực nông thôn.

Một ưu điểm đáng chú ý khác là sự tập trung vào y tế dự phòng. Chính phủ Thụy Điển triển khai nhiều chương trình khuyến khích lối sống lành mạnh, giảm tỷ lệ hút thuốc, kiểm soát việc tiêu thụ rượu và thúc đẩy hoạt động thể chất trong cộng đồng. Nhờ đó, quốc gia này duy trì tuổi thọ trung bình cao và tỷ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm ở mức thấp so với nhiều nước châu Âu.

Tuy nhiên, hệ thống y tế Thụy Điển cũng đối mặt với những thách thức không nhỏ. Một số khu vực vẫn ghi nhận tình trạng thiếu bác sĩ, y tá và nhân lực chăm sóc dài hạn. Sự khác biệt về chất lượng dịch vụ giữa các vùng, nhất là vùng thưa dân, tạo ra khoảng cách trong tiếp cận. Ngoài ra, chi phí duy trì hệ thống ngày càng lớn, đặc biệt trong bối cảnh dân số già hóa nhanh chóng, khiến các vùng và đô thị chịu áp lực ngân sách.