Công suất phòng trung bình tại các cơ sở lưu trú du lịch đạt 60 - 65%. Trong khi du lịch nội địa được cho là “bùng nổ” thì khách quốc tế đến Việt Nam lại khá ít.
Nhiều nguyên nhân khiến lượng khách quốc tế đạt thấp
Cũng theo Thông tin mới nhất từ Tổng cục Du lịch, từ đầu năm đến nay Việt Nam mới đón khoảng 1 triệu lượt khách quốc tế, đạt 20% kế hoạch đón 5 triệu khách quốc tế trong năm 2022. Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội Đặng Hương Giang chia sẻ, tính tổng 8 tháng của năm 2022, tổng khách du lịch đến Hà Nội ước đạt 12,38 triệu lượt, tăng gấp 4,2 lần so với cùng kỳ năm 2021 nhưng khách du lịch quốc tế ước đạt 582.000 lượt.
“Mổ xẻ” nguyên nhân khách quốc tế đến Việt Nam chưa nhiều như kỳ vọng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Vietnam Travel Mart Cao Trí Dũng cho rằng, dịch Covid-19 bùng phát trở lại với nhiều biến chủng mới khiến một số thị trường du lịch lớn bắt đầu chững lại.
“Hàn Quốc dự kiến mở các đường bay dồn dập vào Việt Nam, nhưng do biến chủng mới, nên đã chậm lại. Một số thị trường lớn truyền thống của Việt Nam như Trung Quốc hoàn toàn chưa mở. Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc) có mở, nhưng độ mở không lớn do dịch đang bùng phát trở lại tại các nước này” - ông Dũng phân tích.
Trong khi đó, theo Chủ tịch Hội Du lịch Cộng đồng Phạm Hải Quỳnh, dịch bệnh kéo dài khiến tài chính, kinh tế của khách hàng hạn hẹp hơn, ngoài ra giá xăng, dầu tăng, xung đột Nga - Ukraine... kéo theo nhiều hệ lụy khiến khách quốc tế đến Việt Nam chưa đạt con số như mong muốn.
Một điểm nghẽn khác trên “dòng chảy” khách quốc tế đến Việt Nam hiện nay mà nhiều chuyên gia, DN nêu ra là mức độ mở cửa về thị thực visa cho khách quốc tế của Việt Nam còn rất hạn chế so với các quốc gia trong khu vực.
Giám đốc Điều hành Công ty Du lịch Allez Voyage Nguyễn Xuân Quỳnh chia sẻ, DN đã có được hợp đồng với đoàn khách từ thị trường Mỹ, nhưng lại gặp nhiều khó khăn khi Việt Nam mới cho phép khách lưu trú 15 ngày, trong khi du khách muốn lưu trú tại Việt Nam lâu hơn. “Đa số các nước trong khu vực Đông Nam Á miễn thị thực cho khách quốc tế từ 30 ngày và có thể gia hạn trước khi hết hạn”- ông Quỳnh cho biết.
Hướng đến doanh thu
Lý giải nguyên nhân lượng khách quốc tế đến Việt Nam còn hạn chế, theo Vụ trưởng Vụ Thị trường du lịch (Tổng cục Du lịch) Đinh Ngọc Đức, mùa du lịch inbound ( khám phá vẻ đẹp con người, thiên nhiên) của Việt Nam bắt đầu từ tháng 9 năm nay kéo dài đến tháng 4 năm sau, nên 7 tháng đầu năm không có nhiều khách quốc tế.
Ngoài ra, hầu hết các thị trường khu vực Đông Bắc Á (chiếm gần 70% khách quốc tế đến Việt Nam) vẫn đang siết chặt phòng chống dịch. "Mặc dù lượng khách còn khiêm tốn nhưng đã có những dấu hiệu khá tích cực, tốc độ tăng trưởng hàng tháng từ khi mở cửa ngày 15/3 đã rất cao, bình quân 7 tháng qua mức tăng trưởng khách quốc tế đến Việt Nam là 62%/ tháng”- ông Đức thông tin.
Thống kê của Google Destination Insights cho thấy, từ đầu năm đến nay, Việt Nam liên tục nằm trong nhóm các điểm đến có lượng tăng trưởng cao nhất thế giới, với mức tăng trưởng từ 50 - 75%. Lượng tìm kiếm về cơ sở lưu trú, hàng không quốc tế đến Việt Nam tăng trưởng khoảng 60 - 75 %, là một trong bốn quốc gia có mức tăng trưởng tìm kiếm du lịch cao nhất.
Nhằm đạt được mục tiêu đón 5 triệu du khách quốc tế trong năm 2022, Tổng cục Du lịch định hướng kết nối lại tất cả thị trường có chính sách thông thoáng cho người dân đi du lịch nước ngoài và có đường bay thuận tiện đến Việt Nam.
Đơn cử như châu Âu, Mỹ, Australia và thị trường mới nổi như: Trung Đông, Ấn Độ. Bên cạnh đó, đẩy mạnh giải pháp đồng bộ về sản phẩm, nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng cường quảng bá chương trình "Live fully in Việt Nam" trên các ứng dụng số nhằm tới thị trường khách quốc tế, cũng như là chuẩn bị những hoạt động xúc tiến quảng bá tại chỗ.
Tổng cục trưởng Tổng Cục Du lịch Nguyễn Trùng Khánh cho biết thêm, ngành du lịch cũng đang tập trung làm mới các dòng sản phẩm chủ đạo như du lịch biển, đảo; du lịch văn hóa (ẩm thực và di sản); du lịch sinh thái (bao gồm du lịch cộng đồng) và du lịch đô thị (bao gồm du lịch MICE); du lịch nghỉ dưỡng; du lịch chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe… Muốn giải được những bài toán trên, ông Khánh cho rằng, yếu tố then chốt là thúc đẩy liên kết, hợp tác giữa các DN và địa phương nhằm phát huy thế mạnh nổi trội của từng DN, từng địa phương, tạo ra sức mạnh tổng lực cho ngành du lịch.
Nâng cấp chất lượng nguồn nhân lực
Ngoài việc tháo gỡ nút thắt từ visa, cơ sở hạ tầng, ngành du lịch theo Giám đốc điều hành Công ty Du lịch và sự kiện Viettours Cao Thị Tuyết Lan, ngành du lịch Việt Nam cần giải quyết bài toán thiếu nhân lực trầm trọng.
“Mới đây, Viettours tổ chức đưa một đoàn khách MICE gồm 600 người tới TP Hồ Chí Minh nhưng 1 khách sạn 5 sao thông báo phải tới 23 giờ đêm mới có phòng cho khách vì không có người dọn phòng. Tương tự, các điểm đến đều thông báo "full" dịch vụ, hết phòng khiến công ty không dám nhận thêm khách" - bà Tuyết Lan chia sẻ.
Đồng quan điểm, Phó chủ tịch Hiệp hội Lữ hành Việt Nam Võ Anh Tài nêu rõ, nếu không nhanh chóng có những chính sách hỗ trợ cho các cơ sở đào tạo du lịch, thiết kế chương trình đào tạo nhanh nhất để phục hồi nhanh chóng nguồn nhân lực thì sẽ rất khó để đảm bảo chất lượng phục vụ và sản phẩm trong giai đoạn tới.
Để thu hút lao động trở lại làm việc và tuyển dụng lao động mới, Giám đốc truyền thông - marketing Công ty TST tourist Nguyễn Minh Mẫn và nhiều DN du lịch cho rằng, DN cần thực hiện tốt chính sách lương, cải thiện môi trường làm việc, đào tạo bổ sung những kiến thức, kỹ năng chuyên môn mới phù hợp với điều kiện thực tế... Đối với lực lượng lao động tuyển dụng mới, DN cần phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước về du lịch, các cơ sở đào tạo để đào tạo về chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng nghề nghiệp.
Dưới góc độ chuyên gia, TS Nguyễn Anh Tuấn - Viện Nghiên cứu phát triển du lịch cho rằng, người lao động cần tích cực học hỏi các kỹ năng sử dụng công nghệ số, liên tục phát triển các kỹ năng “mềm”, trau dồi các kỹ năng như giao tiếp, lấy khách hàng làm trung tâm, tiếp thị và quảng bá…
Đối với DN nên tăng cường tổ chức đào tạo tại chỗ cho người lao động về công nghệ thông tin, phân tích dữ liệu, trí tuệ nhân tạo và công nghệ thân thiện với môi trường theo kế hoạch cả trung và dài hạn. Ngoài ra, DN cũng cần rà soát, cập nhật quy định, chính sách về hỗ trợ việc làm, đánh giá, phân loại lao động; tăng cường hợp tác, trao đổi thông tin về mô hình kinh doanh mới, thị trường và sản phẩm mới.
Các DN lữ hành phải là nơi liên kết giữa nhu cầu và điểm đến, thực hiện bằng cách kết nối nhiều điểm đến để tạo ra các tour tuyến mới phục vụ nhu cầu đã và đang thay đổi của dòng khách ngoại. Đồng thời các địa phương, DN du lịch cần có tư duy mới, hành động mới trên cơ sở nhận diện thực trạng du lịch như vừa qua. Tư duy đó cần hài hòa giữa các yếu tố “Hòa bình, hợp tác, phát triển, xanh hóa, an toàn, thân thiện, số hóa và kết nối”.
Bộ trưởng Bộ VHTT&DL Nguyễn Văn Hùng
