Phát biểu trên đài Sputnik của Nga hôm 19/7, chuyên gia năng lượng Damien Ernst, giáo sư tại trường Đại học Liege (Bỉ) cho biết, Liên minh châu Âu (EU) sẽ không thể thay thế hoàn toàn nguồn khí đốt tự nhiên của Nga nếu Moscow tiếp tục dừng hoạt động tuyến đường ống Nord Stream 1 sau thời gian bảo trì thường niên.
Giáo sư Ernst lưu ý thêm rằng EU nên thúc đẩy các quốc gia thành viên sẵn sàng thực hiện kế hoạch phân bổ điện vào mùa đông năm nay do tình trạng khan hiếm khí đốt.
Ông Ernst cảnh báo rằng EU sẽ không thể thay thế hoàn toàn nguồn cung khí đốt từ Nga trong nhiều năm tới trong trường hợp Nord Stream 1 dừng hoạt động. Các nước thành viên EU cần sớm xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ cho việc tiếp nhận khí LNG từ các quốc gia khác. Trong khi đó, giá khí đốt tăng cao sẽ khiến thị trường giao ngay biến động.
"Giá mỗi m³ khí đốt tại châu Âu đã leo dốc 400% trong vòng 2 năm gần đây. Ngoài ra, tất cả các nhà cung cấp năng lượng hiện tại ở châu lục này không thể bù đắp khoảng 155 tỷ m³ khí đốt mỗi năm từ Nga. Tôi cho rằng châu Âu sẽ mất khoảng 4 năm để thoát khỏi sự phụ thuộc vào nguồn cung khí đốt của Nga.
Nord Stream 1 - đường ống quan trọng cung cấp khí đốt của Nga đến Đức và châu Âu, đang được bảo trì thường niên từ ngày 11 đến 21/7. Tuy nhiên, Đức lo ngại rằng, Gazprom sẽ không tiếp tục cung cấp khí đốt khi bảo trì xong đường ống. Ủy ban châu Âu cũng nói rằng họ đang chuẩn bị cho tình huống xấu nhất đó là Moscow tiếp tục ngừng vận chuyển khí đốt qua Nord Stream 1 sau thời gian bảo trì.
Trong một diễn biến liên quan, phát biểu trước báo giới ở Tehran hôm 19/7, nơi diễn ra Hội nghị Thượng đỉnh giữa các nhà lãnh đạo Nga, Iran và Thổ Nhĩ Kỳ, Tổng thống Vladimi Putin cảnh báo lượng khí tự nhiên Nga được bơm qua đường ống Nord Stream 1 tới Đức sẽ tiếp tục giảm, từ 60 triệu mét khối/ngày xuống còn 30 triệu mét khối/ngày, tức là chỉ bằng 1/5 công suất của nó nếu một tuabin không nhanh chóng được thay thế.
Theo người đứng đầu Điện Kremlin, Moscow có thể khởi động tuyến đường ống Nord Stream 2 được hoàn thành từ tháng 9/2021 nhưng chưa đi vào vận hành, song nó chỉ hoạt động với một nửa công suất do phần còn lại được sử dụng để đáp ứng nhu cầu trong nước.
Tập đoàn năng lượng quốc gia Nga Gazprom đã giảm khoảng 60% lượng khí đốt sang châu Âu qua đường ống Nord Stream 1 vào tháng trước do một tuabin mà công ty Siemens của Đức gửi tới Canada để bảo trì không được trả lại do lệnh trừng phạt.
Canada và Đức đã đạt được một thỏa thuận về việc trả lại tuabin trên nhưng Tổng thống Putin cho biết Gazprom vẫn chưa nhận được các tài liệu liên quan.
Theo nhà lãnh đạo Nga, Gazprom sẽ đưa một tuabin nữa đi sửa chữa vào cuối tháng này và nếu tuabin được đưa tới Canada không được trả lại vào thời điểm đó, lượng khí đốt sẽ tiếp tục bị cắt giảm thêm.
Ông Putin giải thích thêm rằng việc Nga giảm nguồn cung khí đốt sang châu Âu là do Ukraine đóng cửa một đường ống vận chuyển khí đốt Nga tới phương Tây đi qua khu vực do lực lượng ly khai được Nga ủng hộ kiểm soát. Tổng thống Nga nhấn mạnh rằng Gazprom sẵn sàng thực hiện đúng các cam kết trong hợp đồng xuất khẩu khí đốt với khách hàng châu Âu.