Tổ mối phát sinh ngày một nhiều
Theo Xí nghiệp Thủy lợi huyện Chương Mỹ, hồ Văn Sơn được xây dựng từ những năm 1968 - 1969. Hồ có diện tích 167ha, tổng dung tích chứa 7 triệu m3 nước. Ngoài trữ nước phục vụ sản xuất nông nghiệp cho diện tích gần 350ha, hồ Văn Sơn còn làm nhiệm vụ cắt lũ rừng ngang từ tỉnh Hòa Bình đổ về, bảo vệ tính mạng, tài sản của người dân các xã: Tân Tiến, Nam Phương Tiến và Hoàng Văn Thụ (huyện Chương Mỹ).
Sau gần 55 năm đưa vào sử dụng, mặt đập, mái đập hồ Văn Sơn hiện có nhiều vị trí sụt lún, sạt lở, thân đập bị thấm. Hai mang cống xuất hiện nhiều mạch đùn, van mở cống bị rão, xuống cấp... Khu vực đập tràn xuất hiện nhiều vị trí bong tróc, mái bể tiêu năng bờ phải bị sạt lở rộng khoảng 20m2. Đặc biệt gần đây, hồ chứa xuất hiện tình trạng tổ mối phá hoại trong thân đập chính.
Trưởng phòng Quản lý nước và Công trình (Công ty TNHH MTV Đầu tư phát triển thủy lợi sông Đáy) Trần Anh Tuấn cho biết, tại thời điểm kiểm tra gần nhất, cán bộ chuyên môn xác định sự xuất hiện của 4 tổ mối (phát sinh thêm 3 tổ so với lần khảo sát hồi đầu tháng 3/2022). Cụ thể phía thượng lưu đập có một tổ mối tại vị trí K0+100, cao trình khoảng +20,85, kích thước ụ đất bên ngoài có đường kính khoảng 1,2m.
3 tổ mối còn lại nằm ở phía hạ lưu đập: Tại vị trí K0+150, cao trình khoảng +17,9m, kích thước ụ đất bên ngoài có đường kính khoảng 1,3m; Tại vị trí K0+200, cao trình khoảng +20,75m, kích thước ụ đất bên ngoài có đường kính khoảng 1,5m; Tại vị trí K0+380, cao trình khoảng +20,0m, kích thước ụ đất bên ngoài có đường kính khoảng 1,0m.
Đề xuất cấp bách tu bổ
Theo kết quả điều tra của Tổng cục Thủy lợi (Bộ NN&PTNT), ngoài hồ Văn Sơn, trên địa bàn Hà Nội còn 5 hồ chứa nước khác cũng đang xuất hiện sinh vật hại gây ẩn họa cho công trình, cần tiếp tục theo dõi, đánh giá để có biện pháp khắc phục gồm: Hồ Đồng Đò (huyện Sóc Sơn); hồ Đồng Mô (thị xã Sơn Tây); hồ Đồng Sương (huyện Chương Mỹ); hồ Quan Sơn (huyện Mỹ Đức); hồ Suối Hai (huyện Ba Vì).
Theo ông Trần Anh Tuấn, hiện nay phía hạ lưu đập, xung quanh vị trí các tổ mối chưa xuất hiện nước rò rỉ. Tuy nhiên, nguy cơ gây mất an toàn hồ chứa Văn Sơn là rất lớn, nhất là khi mùa mưa bão đang tới gần. “Năm 2019, Công ty đã cho xử lý một số tổ mối nhưng chưa triệt để, cần thuê đơn vị tư vấn có chuyên môn và thiết bị chuyên ngành để kiểm tra, đánh giá hiện trạng, mức độ gây hại để có biện pháp xử lý phù hợp” - ông Trần Anh Tuấn thông tin thêm.
Trước tình trạng ngày một mở rộng của các tổ mối cũng như hiện trạng xuống cấp của hồ Văn Sơn, mới đây Công ty TNHH MTV Đầu tư phát triển thuỷ lợi sông Đáy đã có văn bản đề nghị Sở NN&PTNT Hà Nội đề xuất UBND TP cho phép cải tạo, sửa chữa khẩn cấp hồ chứa này. Mục tiêu là đảm bảo an toàn hồ đập, chủ động phục vụ sản xuất nông nghiệp, gắn với công tác phòng, chống thiên tai năm 2022 và những năm tiếp theo.
Trao đổi với Kinh tế & Đô thị, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Nguyễn Văn Quyến cho biết đã nhận được đề xuất của Công ty TNHH MTV Đầu tư phát triển thủy lợi sông Đáy. Hiện, Sở đã giao phòng chuyên môn tiếp tục phối hợp với các đơn vị có liên quan rà soát, đánh giá thêm về hiện trạng để có hướng đề xuất UBND TP xử lý; bảo đảm an toàn, đáp ứng đa mục tiêu cho hồ chứa này.
