Hà Nội - nơi giao hòa sức sống kinh tế và nhịp sống đô thị 

Theo kết quả một khảo sát gần đây của Tổ chức Xúc tiến Thương mại Nhật Bản (JETRO), Việt Nam tiếp tục được đánh giá là môi trường đầu tư hấp dẫn đối với các DN nước ngoài. Đây không chỉ là một nhận định thường niên, mà còn là bằng chứng cho thấy sức hút ổn định và tiềm năng dài hạn của Việt Nam trong bức tranh đầu tư toàn cầu đang nhiều biến động.

Thách thức song hành cùng cơ hội

Những lợi thế nổi bật của Việt Nam được các DN tham gia khảo sát nhấn mạnh gồm: “quy mô thị trường và tiềm năng tăng trưởng”, “chi phí lao động cạnh tranh” và “môi trường chính trị – xã hội ổn định”. Tất cả các yếu tố này đều được đánh giá cao hơn mức trung bình ASEAN, khẳng định vị thế ngày càng nổi bật của Việt Nam như một trong những điểm đến đầu tư hàng đầu của khu vực. Trong bối cảnh dòng vốn FDI toàn cầu có xu hướng phân tán và thận trọng hơn, Việt Nam vẫn giữ được sức hấp dẫn vượt trội – đây là thành công không nhỏ.

Tuy nhiên, khảo sát cũng chỉ ra những rủi ro còn tồn tại: “thủ tục hành chính phức tạp”, “chi phí lao động gia tăng” và “hệ thống pháp lý chưa hoàn thiện, thực thi chưa rõ ràng”... Đây không phải là điểm yếu chỉ có ở Việt Nam, mà cũng là thách thức của nhiều nền kinh tế mới nổi. Song, điều đáng lưu ý là chúng ảnh hưởng trực tiếp đến niềm tin và kế hoạch đầu tư dài hạn của DN.

Việc cải cách thủ tục hành chính, nâng cao tính minh bạch và khả năng dự đoán trong chính sách vì thế được coi là điều kiện tiên quyết để Việt Nam duy trì lợi thế cạnh tranh. Các DN Nhật Bản đặc biệt kỳ vọng những cải cách này sẽ tháo gỡ vướng mắc như quy trình cấp phép kéo dài, sự chồng chéo quy định và tình trạng thiếu nhất quán trong diễn giải, thực thi pháp luật. Đây là những rào cản vô hình làm giảm tốc độ triển khai dự án, tăng chi phí cơ hội và rủi ro pháp lý.

Trong khi đó, việc chi phí lao động tăng là xu hướng tự nhiên khi kinh tế phát triển và đời sống người dân được nâng cao. Câu hỏi không phải là làm thế nào để giữ mức lương thấp, mà là DN thích ứng ra sao: đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất, đầu tư vào đào tạo nhân lực. Nếu coi tăng lương là “rủi ro”, DN sẽ bị động. Nếu nhìn nhận đó là “động lực”, họ sẽ chủ động nâng cấp năng lực cạnh tranh. Trong bức tranh chung, Hà Nội nổi lên như một “đầu tàu” trong thu hút đầu tư Nhật Bản. Không chỉ bởi vị trí địa lý, mà còn bởi vai trò trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa và giáo dục.

Tính đến cuối tháng 6/2025, vốn FDI Nhật Bản tại Hà Nội đạt gần 1.600 dự án được cấp phép, tổng vốn hơn 12,7 tỷ USD. Con số này chiếm gần 30% tổng số dự án FDI tại Việt Nam, khẳng định sức hút đặc biệt của Hà Nội. Nguyên nhân rất rõ ràng: Hà Nội sở hữu hệ thống hạ tầng giao thông ngày càng hoàn thiện với mạng lưới cao tốc kết nối các tỉnh phía Bắc, Cảng hàng không quốc tế Nội Bài đóng vai trò cửa ngõ thương mại quốc tế, cùng lợi thế là nơi tập trung nhiều trường đại học hàng đầu. Nguồn nhân lực trẻ, được đào tạo bài bản về khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học và ngoại ngữ chính là nền tảng vững chắc cho đổi mới sáng tạo và hợp tác DN – học viện.

Đặc biệt, Hà Nội không chỉ là trung tâm sản xuất mà còn nổi lên như một thị trường tiêu dùng tiềm năng. Khi thu nhập đô thị tăng, tầng lớp trung lưu mở rộng, các DN dịch vụ, bán lẻ quốc tế ngày càng coi Thủ đô là điểm đến ưu tiên. 7-Eleven đã khai trương cửa hàng đầu tiên tại Hà Nội, tập đoàn bán lẻ hàng đầu Nhật Bản Takashimaya cũng khởi công trung tâm thương mại mới tại khu đô thị Starlake. Nếu trước đây, các DN Nhật Bản thường chọn TP Hồ Chí Minh để “chào sân” rồi mới mở rộng ra miền Bắc, thì nay xu hướng đã thay đổi: nhiều công ty chọn Hà Nội là điểm đến đầu tiên.

Tầm nhìn thành phố toàn cầu

Cùng với xu hướng phát triển kinh tế - xã hội, hệ thống đường sắt đô thị Hà Nội đang dần hình thành. Sự phát triển này không chỉ góp phần giải quyết bài toán giao thông mà còn định hình lại không gian kinh tế – thương mại của thành phố. Khu vực Bắc Hà Nội với dự án Smart City (liên doanh Sumitomo – BRG) hay khu đô thị Starlake – nơi Takashimaya đặt dự án – đang trở thành những cực tăng trưởng mới. Những không gian đô thị hiện đại này không chỉ thu hút dòng vốn mà còn thay đổi cách thức người dân tiêu dùng, làm việc và tận hưởng cuộc sống. Với các DN Nhật Bản, sự phát triển hạ tầng này đồng nghĩa với một môi trường kinh doanh ổn định, dễ dự đoán và gắn kết với chuẩn mực quốc tế. Nó cũng tạo niềm tin rằng Hà Nội đang nghiêm túc hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và chất lượng sống.

Ngoài những lợi thế kinh tế, Hà Nội còn sở hữu những yếu tố độc đáo khiến thành phố khác biệt so với các thủ đô ASEAN. Không gian xanh, lịch sử và văn hóa lâu đời, cùng mức độ an toàn xã hội cao tạo nên một môi trường sống – làm việc hiếm có. Điều này rất quan trọng đối với các nhà đầu tư và cộng đồng người nước ngoài, vốn coi chất lượng sống là yếu tố không thể thiếu bên cạnh hiệu quả kinh doanh. Điều đặc biệt ở Hà Nội không phải là quy mô, mà là “chất lượng đô thị”. Nếu giữ được sự cân bằng giữa tăng trưởng và tính đáng sống, Hà Nội có thể trở thành hình mẫu phát triển bền vững cho cả khu vực.

Niềm tin của DN Nhật Bản đối với Hà Nội vẫn rất lạc quan. Họ không chỉ nhìn thấy một thị trường tiềm năng, mà còn thấy ở đây một môi trường có thể trở thành “ngôi nhà thứ hai”. Để hiện thực hóa điều đó, Hà Nội cần tiếp tục cải cách, giải quyết triệt để các mối quan ngại từ cộng đồng DN, nhà đầu tư, đồng thời thúc đẩy đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững. Khi làm được điều này, Thủ đô sẽ củng cố vững chắc vị thế là một trong những điểm đến đầu tư quốc tế hàng đầu – nơi DN nước ngoài không chỉ đến để kinh doanh, mà còn gắn bó để cùng phát triển.

Có thể nói rằng Hà Nội hội tụ đủ điều kiện để trở thành một thành phố tiêu biểu cho sự kết hợp hài hòa giữa sức sống kinh tế và chất lượng sống đô thị.

Với sự đồng hành của các DN quốc tế, đặc biệt là Nhật Bản, Thủ đô có thể khẳng định vị thế là trung tâm đầu tư và sáng tạo hàng đầu khu vực. Tương lai của Hà Nội chính là tương lai của một thành phố toàn cầu – nơi phát triển kinh tế đi đôi với môi trường bền vững và sự thịnh vượng chung của cộng đồng.