Đổi mới trong điều hành, tổ chức hoạt động
Nhiệm kỳ 2021-2026, kết quả nổi bật đáng chú ý trong hoạt động của HĐND TP Hà Nội là trong thời điểm này, mặc dù phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức, song Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân Thủ đô đã đoàn kết, thống nhất, nỗ lực triển khai hiệu quả các chỉ đạo của Trung ương. Đồng thời, lựa chọn những vấn đề trọng tâm, trọng điểm, các nút thắt, điểm nghẽn, các khâu đột phá chiến lược để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện quyết liệt các cơ chế, chính sách, kịp thời, sát thực tiễn. Qua đó, đáp ứng yêu cầu phát triển của Thủ đô Hà Nội.
Tính đến nay, TP Hà Nội đã cơ bản hoàn thành các mục tiêu tổng quát về kinh tế - xã hội, phát triển đô thị, an sinh xã hội...
Trong những kết quả nổi bật đó có sự đóng góp tích cực, quan trọng của HĐND TP với những đổi mới trong hoạt động một cách thực chất, hiệu quả. Sự đổi mới được thể hiện trong việc tổ chức kỳ họp, quyết sách các cơ chế, vấn đề quan trọng; trong giám sát, khảo sát thực tiễn...
Nhiệm kỳ 2021-2026 diễn ra trong thời điểm hết sức đặc biệt, dịch Covid-19 bùng phát, phức tạp. Trong bối cảnh đó, cùng với các biện pháp phòng chống dịch được triển khai, các nhiệm vụ của nhiệm kỳ vẫn cần được bảo đảm. HĐND TP Hà Nội đã linh hoạt, sáng tạo trong việc tổ chức các hoạt động giám sát, tổ chức kỳ họp theo hình thức trực tuyến; trực tuyến kết hợp trực tiếp.
Bên cạnh đó, để bảo đảm các hoạt động được thống nhất, đồng bộ, thông suốt và chặt chẽ, đúng quy định, ngay từ đầu năm, Thường trực HĐND TP đã xây dựng chương trình công tác và đưa ra các nội dung trọng tâm, trọng điểm trong năm. Các nội dung được rà soát kỹ lưỡng, bảo đảm phù hợp thực tiễn của TP.
Nghị quyết đáp ứng nhu cầu thực tiễn
Trong nhiệm kỳ 2021-2026, HĐND TP luôn bám sát các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, cụ thể hóa thành các nghị quyết, ban hành cơ chế, chính sách, các biện pháp thiết thực, khả thi, phù hợp với thực tiễn của TP. Trong đó, đối với các kỳ họp, công tác chuẩn bị được thực hiện từ sớm, từ xa, đã quyết định đúng các vấn đề cấp thiết, quan trọng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Tại các kỳ họp đã thông qua nhiều nghị quyết quan trọng, thiết thực, tạo cơ chế, chính sách phù hợp, có tác động sâu rộng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an sinh xã hội của TP. Riêng trong năm 2023, HĐND TP đã thông qua hơn 80 nghị quyết, trong đó nhiều nghị quyết được HĐND TP cầu UBND TP xây dựng trên cơ sở những bất cập, tồn tại được chỉ ra khi giám sát.
Có thể kể đến một số nghị quyết tiêu biểu như Nghị quyết về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024, với 24 chỉ tiêu, 12 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm; Nghị quyết đôn đốc đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư, các công trình trọng điểm; Nghị quyết về hoàn thành đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô, lập Quy hoạch Thủ đô; Nghị quyết về chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông thôn đến năm 2030; Nghị quyết về các biện pháp tăng cường công tác phòng cháy chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ trong tình hình mới; triển khai sắp xếp các đơn vị hành chính cấp xã, xây dựng chính quyền địa phương tinh gọn và hoạt động hiệu lực, hiệu quả...
Các nghị quyết chuyên đề HĐND TP thông qua như: đề án xây dựng nông thôn mới; tổng biên chế hành chính sự nghiệp; sáp nhập thôn, tổ dân phố; các cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ cho các đối tượng chính sách, hộ nghèo, cận nghèo; các lực lượng, cán bộ làm việc tại cơ sở… Đây là những chính sách quan trọng, tác động sâu rộng, kịp thời giải quyết các vấn đề dân sinh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô.
Trước đó tại các kỳ họp, HĐND TP ban hành Nghị quyết về việc thống nhất chủ trương bố trí, cân đối vốn cho Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội từ nguồn vốn ngân sách TP. Đây là dự án quan trọng quốc gia, sau khi được triển khai, Thường trực HĐND TP, các Ban, các Tổ đại biểu và đại biểu HĐND TP cũng thường xuyên giám sát thực hiện. Thực tế dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô đã được khởi công và đang đẩy nhanh thực hiện để về đích đúng tiến độ.
Hay các Đề án về phân cấp, ủy quyền; Đề án quản lý, khai thác tài sản công; Đề án cải tạo chung cư cũ; Kế hoạch đầu tư xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia, nâng cấp hệ thống y tế và tu bổ các di tích lịch sử văn hóa... đều là những nghị quyết được ban hành rất kịp thời. Qua đó, giải quyết được những nhu cầu bức thiết, cấp bách của người dân đang đặt ra và được cử tri, Nhân dân tin tưởng, đánh giá cao về tính kịp thời, hiệu quả đối với đời sống, an sinh xã hội.
Thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội
Cùng với việc ban hành các nghị quyết trên cơ sở thực tiễn, để các bảo đảm các nghị quyết phát huy hiệu quả khi đi vào cuộc sống, HĐND TP đã có cơ chế giám sát chặt chẽ dưới nhiều hình thức khác nhau như: giám sát chuyên đề; giám sát trực tiếp tại kỳ họp thông qua phiên chất vấn và trả lời chất vấn; giám sát thông qua kênh tiếp xúc cử tri... Thông qua đó đã thúc đẩy việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô.
Theo báo cáo của UBND TP, năm 2023 tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn thực hiện 411,679 nghìn tỷ đồng, đạt 116,6% dự toán (tăng 23,3% so với thực hiện năm 2022).
Trong 6 tháng đầu năm 2024, TP đã thực hiện hiệu quả các giải pháp phát triển kinh tế-xã hội; sản xuất, kinh doanh duy trì tăng trưởng; quản lý và phát triển đô thị chuyển biến tích cực; hạ tầng đô thị được duy trì tốt; văn hóa, xã hội tiếp tục phát triển, chất lượng giáo dục được giữ vững; an sinh xã hội được đảm bảo; quốc phòng, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững; các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế tiếp tục được triển khai hiệu quả.
Cụ thể, cân đối thu - chi ngân sách được đảm bảo; thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn tăng cao (tăng 12,5%, đạt 61,7% dự toán, trong đó thu nội địa tăng 12,8%, đạt 62,8% dự toán).
Kim ngạch xuất, nhập khẩu phục hồi tích cực, tăng cao so với cùng kỳ: xuất khẩu tăng 8,2% (cùng kỳ giảm 2,7%); nhập khẩu tăng 13,8% (cùng kỳ giảm 16,3%).
Sản xuất công nghiệp tăng khá cao, đạt 4,7% (cùng kỳ tăng 2,1%) cho thấy tín hiệu tích cực về sự phục hồi của sản xuất công nghiệp cũng như xuất khẩu đối với các sản phẩm của ngành.
Du lịch tiếp tục tăng trưởng mạnh. Khách du lịch quốc tế tăng 52,6% so với cùng kỳ. Khách du lịch trong nước tăng 6,0%. Hệ thống cơ sở lưu trú, đặc biệt là lưu trú cao cấp 4-5 sao, dịch vụ mua sắm, ăn uống, vui chơi giải trí đạt tiêu chuẩn phục vụ khách du lịch tiếp tục tăng cả về số lượng và chất lượng.
Bên cạnh đó, công tác chuyển đổi số chuyển biến tích cực. TP triển khai thí điểm hiệu quả các mô hình chuyển đổi số TP và “Phường chuyển đổi số”. Hà Nội là địa phương đầu tiên trong cả nước, đã ban hành Nghị quyết quy định về mức phí, lệ phí khi thực hiện dịch vụ công trực tuyến (mức thu bằng “không”) nhằm hỗ trợ tối đa người dân, doanh nghiệp thực hiện dịch vụ công trực tuyến. Bộ Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2023 xếp thứ 1/63; Chỉ số hài lòng về sự phục vụ hành chính (SIPAS) năm 2023 tăng 9 bậc, xếp thứ 21/63 tỉnh, thành phố.
Hà Nội cũng đang tiên phong trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, ứng dụng thành quả của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, tập trung xây dựng Thủ đô thông minh. Từng bước giải quyết các vấn đề về hạ tầng đô thị liên quan tới giao thông, giáo dục, y tế, môi trường, xã hội... Hai Quy hoạch lớn của Thủ đô là Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến 2065 đã được Quốc hội cho ý kiến trước khi trình Chính phủ ban hành. Đây là những bước đột phá, động lực mới, quan trọng, tạo định hướng phát triển Thủ đô trong tương lai.
Luật Thủ đô 2024 đã được ban hành, với những cơ chế, chính sách đặc thù để Hà Nội phát triển đột phá tạo động lực dẫn dắt cả vùng, cả nước, trong đó thể hiện sự phân cấp, phân quyền mạnh mẽ cho chính quyền TP Hà Nội... Để góp phần cụ thể hóa Luật, Thường trực HĐND TP Hà Nội dự kiến tổ chức 2 kỳ họp chuyên đề, dự kiến 1 kỳ tổ chức trong tháng 11/2024 và 1 kỳ tổ chức trong tháng 5/2025, bảo đảm hướng dẫn kịp thời phần lớn quy định của Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1//2025 và 7 quy định có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025.
