Hé lộ đề xuất của Mỹ với Ukraine sau lệnh ngừng bắn với Nga

Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Donald Trump về xung đột Nga-Ukraine, ông Keith Kellogg cho biết Washington muốn Kiev tổ chức  bẩu cử, nhiều khả năng trong năm 2025 nếu Nga và Ukraine có thể đạt được lệnh ngừng bắn trong vài tháng tới.

Theo ông Kellogg, các cuộc bầu cử bầu quốc hội và bầu tổng thống vốn đã bị trì hoãn ở Ukraine trong thời gian xảy ra chiến sự với Nga “cần phải được thực hiện”.

Đặc phái viên Mỹ nhấn mạnh, việc tổ chức các cuộc bầu cử như vậy ở Ukraine là “quan trọng”, lưu ý rằng bầu cử vẫn có thể được tổ chức ở nhiều quốc gia khác ngay cả trong thời gian có giao tranh hoặc chiến tranh.

Ông Kellogg cùng các cộng sự đang nỗ lực hỗ trợ Tổng thống Trump xúc tiến đàm phán để có thể đạt được thoả thuận ngừng bắn ở Ukraine ngay từ khi ông Trump chiến thắng trong cuộc bầu cử năm 2024 nhưng chưa chính thức nhậm chức. Các nỗ lực này được đẩy mạnh sau lễ nhậm chức ngày 20/1.

Thông tin về việc chính quyền mới tại Nhà Trắng hối thúc Ukraine tổ chức bầu cử đã được một số nguồn thạo tin tiết lộ trong nhiều ngày qua, song ông Kellogg là người đầu tiên tại Washington lên tiếng chính thức về vấn đề này.

Nếu được tổ chức thành công, cuộc bầu cử tại Ukraine có thể bầu ra tổng thống cho nhiệm kỳ mới, người có thể được Nga chấp nhận như đại diện hợp pháp của chính quyền Kiev trong đàm phán và ký kết thoả thuận ngừng bắn.

Moscow luôn lặp lại lập trường không công nhận tính chính danh của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky sau ngày 20/5/2024, dựa vào cách diễn giải của Moscow về các điều khoản quy định quyền lực tổng thống trong hiến pháp Ukraine.

Đầu tuần này, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố Moscow sẵn sàng đàm phán với Ukraine để giải quyết xung đột. Tuy nhiên, ông nhắc lại quan điểm của Nga rằng, Tổng thống Zelensky không còn là lãnh đạo hợp pháp của Ukraine, người không có thẩm quyền ký bất kỳ thỏa thuận nào, ngay cả khi ông Zelensky muốn làm như vậy.

Hiện vẫn chưa rõ Kiev sẽ chào đón đề xuất của Tổng thống Trump như thế nào. Tổng thống Ukraine Zelensky từng tuyên bố các cuộc bầu cử có thể diễn ra nếu xung đột kết thúc và có các đảm bảo an ninh để ngăn chặn Nga tiếp tục tiến hành chiến dịch quân sự trong tương lai.

Nhiệm kỳ 5 năm của Tổng thống Zelensky theo lịch trình ban đầu là kết thúc vào năm 2024 nhưng bầu cử Tổng thống và Quốc hội không thể tổ chức do thiết quân luật mà Ukraine áp dụng vào tháng 2/2022.