3 tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã dành những lời tốt đẹp cho Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình sau khi hai nhà lãnh đạo có cuộc gặp đầu tiên tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, Florida. Sau đó, chính quyền Tổng thống Trump liên tiếp có các thắng lợi thương mại như đưa thịt bò Mỹ vào Trung Quốc, cũng như nhận được sự hỗ trợ từ quốc gia châu Á trong việc kiềm chế Triều Tiên.
Tuy nhiên, kỳ trăng mật ngắn ngủi giữa 2 nền kinh tế lớn nhất thế giới dường như đã chấm dứt. Thời gian gần đây, chính quyền Tổng thống Trump đã quay trở lại công kích Trung Quốc. Tổng thống Mỹ chê trách, hành động của Bắc Kinh với Triều Tiên trong việc hạn chế chương trình hạt nhân của nước này là chưa đủ. Vừa qua, Mỹ cũng áp đặt lệnh trừng phạt với các công ty Trung Quốc làm ăn với Bình Nhưỡng, như một động thái báo hiệu sự kiên nhẫn của Washington đã đến giới hạn.
Gần nhất, cuộc thảo luận kinh tế cấp cao tại Washington hôm thứ Tư (19/7) đã không thể đưa ra được tuyên bố chung. Bộ trưởng Thương mại Mỹ Wilbur Ross đã chỉ trích Bắc Kinh về sự mất cân bằng thương mại với Mỹ trong phát biểu khai mạc.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Ross đã chỉ trích khoảng cách thương mại giữa Bắc Kinh và Washington với giọng điệu gay gắt khác thường. Theo đó, xuất khẩu hàng hóa từ Trung Quốc đến Mỹ đã ngày càng mở rộng, dẫn đến thâm hụt thương mại khoảng 309 tỷ USD.
Ông Ross cũng kêu gọi phải cân bằng lại mối quan hệ thương mại và đầu tư một cách công bằng hơn. Đáp lại, Phó Thủ tướng Trung Quốc cho rằng, đối thoại không thể giải quyết ngay lập tức mọi sự khác biệt, nhưng đối đầu sẽ làm tổn hại lợi ích của cả hai bên.
Sau đó, cả hai bên đã không đưa ra được Tuyên bố chung như thường lệ và hủy bỏ buổi họp báo dự kiến.Ngay sau đó, Bộ Tài chính Mỹ đã gửi một email thông báo hủy cuộc họp báo dự kiến vào cuối ngày. Phía Trung Quốc cũng hủy bỏ một cuộc họp báo riêng. Đại diện phía Mỹ đã ban hành một tuyên bố nhưng không cho thấy bất kỳ tiến triển mới nào từ cuộc đối thoại giữa 2 bên.
Shen Jianguang - Nhà kinh tế trưởng của Mizuho Securities Asia Ltd. cho rằng, chính quyền của Tổng thống Trump có thể đã có những kỳ vọng không thực tế về việc Trung Quốc sẽ hợp tác để cân bằng thương mại. Diễn biến của cuộc họp dự báo, các cuộc đàm phán thực sự khó khăn sẽ bắt đầu.
David Loevinger, nhà nghiên cứu về các thị trường mới nổi thuộc TCW Group Inc. và đóng vai trò chủ chốt trong các cuộc đàm phán kinh tế với Trung Quốc cho biết, đối đầu với Bắc Kinh về thâm hụt thương mại không phải là một chiến lược tốt.
Ông Loevinger cũng chê trách chính quyền Tổng thống Trump phát ngôn quá nhiều nhưng lại không có các biện pháp đi kèm.
Cuộc thảo luận kinh tế giữa Mỹ - Trung được tổ chức từ năm 2008 nhưng được đổi tên thành Đối thoại kinh tế toàn diện trong năm nay và là cuộc họp đầu tiên giữa các quan chức kinh tế cao cấp nhất của 2 siêu cường dưới thời Tổng thống Trump. Tham gia cuộc họp là những quan chức kinh tế cấp cao nhất của 2 nước như Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin và Bộ trưởng Thương mại Ross về phía Mỹ, và Phó Thủ tướng Uông Dương về phía Trung Quốc. Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang (FED) Janet Yellen cũng tham gia vào các cuộc hội đàm, Giám đốc điều hành các tập đoàn lớn như Jack Ma của Alibaba và Stephen Schwarzman của Blackstone cũng có các cuộc tiếp xúc bên lề. Tại diễn đàn được tổ chức năm ngoái, 2 nước đã đưa ra Tuyên bố chung dài hơn 6000 chữ, khẳng định mối quan tâm chung đến sự thịnh vượng của các bên. |
