Các nhà quan sát quốc tế nhận định, thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 giữa Mỹ và Trung Quốc đang đối mặt với nhiều rào cản, đặc biệt là chính sách thuế quan, cùng với bất đồng về cam kết mua nông sản Mỹ của Bắc Kinh và bảo vệ tài sản trí tuệ.
Thỏa thuận thương mại bước đầu Mỹ - Trung có thể bị rời sang năm sau
Theo các chuyên gia kinh tế, việc hoàn tất thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 giữa Bắc Kinh và Washington có thể kéo dài sang năm 2020 khi Bắc Kinh hối thúc Washington mở rộng quy mô dỡ bỏ thuế quan. Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Donald Trump chưa nhất trí.
Ngày 11/10 vừa qua, Tổng thống Trump đã thông báo thỏa thuận thương mại giai đoạn 1” giữa Mỹ và Trung Quốc sẽ giải quyết những quan ngại chính của Mỹ về chính sách thương mại và tiền tệ của Trung Quốc.
Tuy vậy, hơn 1 tháng sau, hai cường quốc kinh tế thế giới dường như vẫn chưa tiến tới việc hoàn tất nội dung của thỏa thuận nói trên.
Hiện tại, Mỹ và Trung Quốc đang bất đồng về một số vấn đề trên bàn đàm phán, trong đó có việc thỏa thuận số lượng cụ thể hàng hóa nông sản Mỹ mà Trung Quốc sẽ mua.
Tờ Bloomberg trích dẫn nguồn tin thân cận về cuộc đàm phán cho biết, hiện các quan chức Trung Quốc sẵn sàng mua thêm hàng nông sản Mỹ như một phần của thỏa thuận thương mại ‘bước 1’, tuy nhiên giá trị số lượng nông sản Bắc Kinh sẽ mua không tới mức 40 hay 50 tỷ USD như Tổng thống Trump tuyên bố hồi tháng 10.
Khi được hỏi về thỏa thuận thương mại bước đầu giữa Mỹ và Trung Quốc, ông Trump hôm 20/11 nói rằng Trung Quốc đến nay vẫn chưa đưa ra những nhượng bộ phù hợp trong đàm phán thương mại với Mỹ khiến ông “miễn cưỡng” trong việc kết thúc đàm phán để đạt được một thỏa thuận giải quyết xung đột thương mại song phương.
Bộ Thương mại Trung Quốc trong tháng này cho biết việc loại bỏ thuế quan trong cuộc chiến thương mại là điều kiện quan trọng đối với bất kỳ thỏa thuận nào.
Tuy nhiên, trong các cuộc đàm phán mới đây, ông Trump đã quyết định rằng sẽ không hủy bỏ mức thuế quan hiện có. Ông chủ Nhà Trắng cho rằng để hủy bỏ mức thuế đối với số hàng hóa tiêu dùng trị giá 156 tỷ USD, đòi hỏi phải có sự nhượng bộ sâu sắc hơn từ Trung Quốc.
Chuyên gia Derek Scissors tại Viện Doanh nghiệp Mỹ cho biết việc ông Trump có đồng ý xóa bỏ thuế quan hiện tại hay không phụ thuộc phần lớn vào việc ông có tin rằng nó sẽ có lợi cho cơ hội tái đắc cử hay không. Trong khi đó, một số cố vấn của Nhà Trắng hy vọng Trung Quốc đồng ý mua một lượng hàng nông sản lớn, trong khi Mỹ vẫn sẽ duy trì mức thuế hiện tại cho các đàm phán trong tương lai.
Ông Trump sẽ tăng thuế mạnh với Trung Quốc?
Tổng thống Trump vừa cảnh báo nếu Mỹ và Trung Quốc không đạt thỏa thuận thương mại, ông sẽ nâng các mức thuế "thậm chí cao hơn".
Phát biểu trong cuộc họp nội các tại Nhà Trắng hôm 19/11, Tổng thống Mỹ cho biết ông có mối quan hệ tốt với Trung Quốc và các động thái của nước này có tiến triển. Tuy nhiên, ông Trump nhấn mạnh Bắc Kinh sẽ phải đồng ý với một thỏa thuận thương mại "làm hài lòng" ông.
Chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đã leo thang với những đòn thuế "ăn miếng trả miếng", làm rung chuyển thị trường tài chính và có nguy cơ kéo mức tăng trưởng kinh tế toàn cầu xuống mức thấp nhất kể từ khủng hoảng tài chính 2007 - 2008.
| Tổng thống Trump vừa cảnh báo nếu Mỹ và Trung Quốc không đạt thỏa thuận thương mại, ông sẽ nâng các mức thuế thậm chí cao hơn. |
Washington và Bắc Kinh ban đầu có kế hoạch ký thỏa thuận thương mại thương mại giai đoạn một bên lề Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Chile ngày 16-17/11. Tuy nhiên, sự kiện bị hủy do tình hình bất ổn ở Chile, khiến tương lai của thỏa thuận trở nên mơ hồ.
Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow tuần trước cho biết hai nước đang tiến gần tới một thỏa thuận nhằm chấm dứt cuộc chiến thương mại kéo dài gần 18 tháng qua, nhưng không nêu chi tiết về thời điểm có thể đạt được thỏa thuận này.
Trong khi đó, hãng thông tấn nhà nước Trung Quốc Xinhua cho hay "các cuộc trao đổi mang tính xây dựng" đã diễn ra hôm 16/11 qua điện đàm giữa Phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Steven Mnuchin và Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer.
Sau cuộc gặp giữa Trump và ông Lưu tại Nhà Trắng tháng trước, Tổng thống Mỹ đồng ý không tăng thuế từ 25% lên 30% đối với khoảng 250 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc, vốn được lên kế hoạch vào ngày 15/10. Tuy nhiên, Trump chưa ra quyết định về đòn thuế dự kiến có hiệu lực vào tháng 12.
Cựu Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Gary Cohn ngày 18/11 nói rằng ông tin Tổng thống Trump sẽ thực thi kế hoạch áp thuế quan trừng phạt lên hàng hóa Trung Quốc vào ngày 15/12 nếu đến thời điểm đó Washington và Bắc Kinh vẫn chưa đạt thỏa thuận thương mại. Theo ông Cohn, việc hủy bỏ đợt tăng thuế khi chưa đạt thỏa thuận thương mại sẽ làm giảm uy tín của ông trong mắt Trung Quốc./.
