Chính quyền Mỹ tiếp tục gây sức ép đối với Liên minh châu Âu (EU) trong vụ tranh chấp thương mại kéo dài 16 năm liên quan đến việc trợ cấp cho ngành sản xuất máy bay khi vừa tuyên bố đang xem xét đánh thêm gói thuế mới trị giá hơn 3 tỷ USD đối với hàng hóa của EU.
Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ (USTR) hôm 23/6 (giờ địa phương) cho biết đang muốn đánh thuế lên đến 100% đối với các sản phẩm của Pháp, Đức, Tây Ban Nha và Anh. Những mặt hàng đang được USTR cân nhắc bao gồm ô liu, cà phê, sôcôla, bia, rượu gin, một số dòng xe tải và máy móc. USTR đã công bố danh sách trên để tiếp nhận ý kiến phản hồi của dân Mỹ từ ngày 23/6 đến 26/7 trước khi đưa ra quyết định chính thức.
Động thái trên là một phần của kế hoạch lớn hơn của Mỹ nhằm trả đũa tranh chấp thương mại kéo dài với EU về việc trợ giá cho các nhà sản xuất máy bay dân sự cỡ lớn.
Trong nhiều năm qua, giữa Mỹ và EU vẫn tồn tại mâu thuẫn về vấn đề trợ cấp chính phủ cho hãng Airbus. Tháng 10 năm ngoái, sau khi được Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) "bật đèn xanh", chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump đã áp mức thuế trừng phạt lên tới 7,5 tỷ USD với các sản phẩm nhập từ châu Âu. EU cũng đe dọa sẽ đáp trả bằng việc áp thuế với hãng chế tạo máy bay Boeing của Mỹ. Dự kiến, vào tháng 7 tới, WTO sẽ phán quyết việc EU kiện liên quan đến vấn đề trợ cấp của Mỹ dành cho Boeing.
Trong khi đó, Đại diện Thương mại Mỹ Robert Lighthizer đã tìm cách tăng áp lực lên châu Âu bằng cách triển khai một chiến thuật gây thiệt hại đặc biệt gọi là trả đũa dây chuyền, theo đó một quốc gia định kỳ thay đổi thuế quan đối với các nhóm hàng hóa khác nhau.
Căng thẳng thương mại giữa Mỹ và EU bắt đầu từ khi Tổng thống Trump quyết định áp thuế với các sản phẩm thép và nhôm nhập khẩu từ EU. Đáp lại, Brussels cũng áp thuế các sản phẩm biểu tượng của ngành công nghiệp Mỹ như quần áo Jean và mô tô phân khối lớn.
Trong khi đó, các cuộc đàm phán thương mại giữa Mỹ và EU đã lâm vào bế tắc trong nhiều tháng qua do bất đồng về các khoản trợ cấp cho Boeing và Airbus, cũng như việc đánh thuế đối với các công ty kỹ thuật số và lĩnh vực nông nghiệp.
Trước động thái mới nhất từ chính quyền Tổng thống Trump, ngày 24/6, Ủy ban châu Âu (EC) bày tỏ quan ngại về việc Mỹ đe dọa áp thuế trừng phạt đối với hàng nhập khẩu từ châu Âu liên quan tới tranh chấp giữa các nhà chế tạo máy bay Boeing của Mỹ và Airbus của châu Âu.
Người phát ngôn của EC cho biết các biện pháp mà Mỹ đề xuất có thể gây ra những tổn thất rất lớn, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ đe dọa hoạt động sau này của các công ty cùng những thiệt hại kinh tế không đáng có cho cả hai bờ Đại Tây Dương.
Chính phủ Anh mặc dù đã rời EU nhưng hôm 24/6 cũng kêu gọi Washington không áp dụng thêm thuế quan mới với liên minh, cảnh báo rằng các biện pháp “ăn miếng trả miếng” sẽ gây thiệt hại đối với các DN ở cả hai bên Đại Tây Dương.
Tuy nhiên, giới phân tích cho rằng cả Mỹ và EU đều có chung mục đích là muốn WTO giải quyết vấn đề tranh chấp về vấn đề trợ cấp cho ngành sản xuất máy bay, từ đó làm cơ sở đề phòng cạnh tranh trong tương lai với Trung Quốc, quốc gia đang phát triển dòng máy bay chở khách cỡ lớn.
