Theo hãng tin Tass, phát biểu tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (LHQ) ngày 15/9, Đại sứ Nga tại LHQ, ông Vassily Nebenzia, chỉ trích các lệnh trừng phạt “đơn phương và bất hợp pháp” của phương Tây đang cản trở việc thực thi thỏa thuận được LHQ và Thổ Nhĩ Kỳ bảo trợ, theo đó cho phép xuất khẩu ngũ cốc Ukraine qua Biển Đen, đổi lại nông sản Nga được tiếp cận thị trường toàn cầu.
Đại sứ Nebenzia nói thêm rằng khoảng 300.000 tấn phân bón của Nga với trị giá hàng chục triệu USD đã mắc kẹt tại các cảng của châu Âu do các lệnh trừng phạt.
Theo ông Nebenzia, các biện pháp hạn chế mà phương Tây áp đặt cũng khiến giao dịch ngân hàng gặp nhiều khó khăn, các tài khoản ngân hàng quan trọng của Nga trong lĩnh vực nông nghiệp đã bị phong tỏa. Ngoài ra, phí bảo hiểm vận tải bằng tàu biển cũng tăng mạnh.
Quan chức ngoại giao Nga cũng cáo buộc EU cấm các hãng vận tải châu Âu vận chuyển phân bón Nga tới châu Phi, châu Á hay Mỹ Latin nhưng lại cho phép vận chuyển tới các nước trong khối. Ông nói rằng gần một nửa số chuyến hàng ngũ cốc của Ukraine đã tới các nước có thu nhập cao, trong khi chỉ có 6/136 tàu chở hơn 250 nghìn tấn hàng hóa đến các nước nghèo nhất đang đối mặt khủng hoảng lương thực.
Tuyên bố của Đại sứ Nga đưa ra sau khi Tổng thống Vladimir Putin cáo buộc phương Tây nói dối khi tuyên bố rằng Ukraine cần quyền tiếp cận biển để giải quyết khủng hoảng lương thực và nạn đói tại các quốc gia nghèo.
Nga và Ukraine là những nhà cung cấp ngũ cốc hàng đầu thế giới. Cuộc xung đột tại Ukraine và các lệnh trừng phạt của phương Tây nhằm vào Nga đã làm gián đoạn nguồn cung ngũ cốc, khiến giá lương thực toàn cầu tăng vọt và có nguy cơ đẩy hàng triệu người ở những quốc gia nghèo nhất trên thế giới rơi vào cảnh đói ăn.
Do ảnh hưởng của xung đột Nga-Ukraine, gần 30 triệu tấn lúa mì và ngũ cốc đang bị mắc kẹt tại các cảng ở Ukraine, trong khi quốc gia này dự kiến sẽ thu được 60 triệu tấn nữa vào mùa vụ năm nay. Nếu không xuất khẩu được số ngũ cốc tồn đọng, Ukraine có nguy cơ bị thiếu kho chứa để bảo quản ngũ cốc.
Tuy nhiên, kể ngày 1/8, khi hoạt động xuất khẩu ngũ cốc ra thị trường quốc tế qua Biển Đen được nối lại, đã có hơn 3 triệu tấn ngũ cốc và các loại thực phẩm khác đã rời các cảng của Ukraine, theo báo cáo của LHQ.
Theo thỏa thuận ngũ cốc được ký hôm 22/7 vừa qua, một nhóm các quan chức LHQ, Thổ Nhĩ Kỳ và Ukraine sẽ chịu trách nhiệm giám sát công tác chất hàng lên tàu tại cảng của Ukraine trước khi khởi hành qua những tuyến đường được định sẵn trên Biển Đen. Tàu hàng sau đó đi tới eo biển Bosphorus của Thổ Nhĩ Kỳ dưới sự giám sát chặt chẽ của một trung tâm điều phối chung ở Istanbul bao gồm các đại diện từ LHQ, Nga, Ukraine và Thổ Nhĩ Kỳ. Đồng thời, trung tâm này cũng kiểm tra những tàu tới Ukraine nhận ngũ cốc nhằm bảo đảm chúng không chở theo vũ khí, trang bị hoặc binh sĩ. Mặt khác, ngũ cốc và phân bón của Nga cũng sẽ được tiếp cận thị trường toàn cầu mà không bị cản trở. Ngoài ra, Moscow và Kiev cũng đồng ý không tấn công bất cứ tàu hàng hoặc cảng nào tham gia vào thỏa thuận.
