Câu hỏi
Trước đây tôi mua nhà nhờ bố mẹ đứng tên hộ trên sổ đỏ. Giờ bố mẹ mất tôi muốn sang tên lại thì vướng người anh không đồng ý. Tôi đang bế tắc, không biết phải làm sao?
Trả lời
Trên thực tế trong nhiều gia đình, vì tin tưởng nhau, cũng chỉ những người trong gia đình mới có thể tin tưởng được nên có nhờ đứng tên hộ trên sổ đỏ. Lúc bố mẹ còn sống, con cái vì nhiều lý do khác nhau có thể nhờ bố mẹ đứng hộ tên trên sổ đỏ, toàn bộ nguồn tiền mua đều do con cái bỏ ra, bố mẹ chỉ thay mặt con cái đứng tên trên sổ đỏ. Những sự cố bất ngờ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, như nảy sinh lòng tham, mâu thuẫn gia đình, hoặc do người đứng tên hộ mất.
Theo quy định tại Điều 612 Bộ luật Dân sự năm 2015, di sản thừa kế bao gồm tài sản riêng của người chết, phần tài sản của người chết trong tài sản chung với người khác. Như vậy, nếu người được nhờ đứng tên sổ đỏ mất thì tài sản đất được đứng tên hộ sẽ trở thành di sản thừa kế.
Khi không có di chúc, theo Điều 651 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về người thừa kế theo pháp luật thì những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Trường hợp gia đình bạn, khi bố mẹ mất thì về nguyên tắc tài sản đứng tên bố mẹ, được hiểu là di sản thừa kế. Bạn và anh trai bạn và những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất đều được hưởng phần di sản như nhau. Khi đó việc bạn muốn sang tên sổ đỏ mảnh đất đứng tên bố mẹ bạn đương nhiên phải được sự đồng ý của anh bạn và những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất.
Khi xảy ra tranh chấp, bạn có quyền khởi kiện ra Tòa án, bạn nên chứng minh theo hướng đòi lại khoản tiền đã đưa cho bố mẹ mua nhà. Chứ không thể công nhận trực tiếp tài sản đó là của bạn được. Khi đó, bạn cần chứng minh có thoả thuận, giấy tờ hợp pháp về việc nhờ người đứng tên trên sổ đỏ như: giấy tờ mua bán, biên lai chuyển tiền, người làm chứng…
Nếu 2 bên không có thoả thuận bằng văn bản thì phải có các chứng cứ khác như: tin nhắn, cuộc gọi ghi âm… để chứng minh. Toà án sẽ căn cứ vào kết quả xác minh nguồn gốc, quá trình sử dụng đất, các chứng cứ, tài liệu các bên đưa ra để xác định ai là người có quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở thực sự.
Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng Luật sư Kết Nối
Câu hỏi bạn đọc xin gửi về địa chỉ: Báo Kinh tế & Đô thị, số 21 Huỳnh Thúc Kháng, quận Đống Đa, Hà Nội; Email: bandoc@ktdt.com.vn
