Nhật Bản có loạt động thái giảm căng thẳng với Trung Quốc

Nhật Bản ngày 17/11 đã đưa ra một loạt động thái nhằm làm dịu căng thẳng leo thang với Trung Quốc, sau khi Bắc Kinh khuyến cáo công dân tránh đến nước láng giềng Đông Á này.

Truyền thông Nhật Bản mới đây cho biết, Tổng Vụ trưởng Vụ Châu Á và Châu Đại Dương của Bộ Ngoại giao Nhật Bản - ông Masaaki Kanai  sẽ có cuộc gặp với người đồng cấp Trung Quốc, Lưu Kim Tùng, tại Bắc Kinh trong tuần này. Dự kiến ông Kanai sẽ giải thích rằng phát biểu của bà Takaichi không báo hiệu sự thay đổi trong chính sách an ninh của Nhật Bản, đồng thời kêu gọi Trung Quốc tránh các hành động gây thêm tổn hại đến quan hệ song phương.

Đảo Đài Loan (Trung Quốc) nằm cách các đảo cực tây của Nhật Bản chỉ hơn 110 km và gần các tuyến hàng hải trọng yếu mà Tokyo phụ thuộc để nhập khẩu dầu khí.

“Tất cả các kênh liên lạc đều đang mở,” Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Minoru Kiharacho biết trong cuộc họp báo thường kỳ khi được hỏi về chuyến thăm Trung Quốc của ông Kanai.

Về cảnh báo du lịch của Trung Quốc, ông Minoru Kihara nói: “Động thái này không phù hợp với mục tiêu thúc đẩy quan hệ chiến lược mang lại lợi ích lẫn nhau. Chúng tôi đã yêu cầu phía Trung Quốc hành động phù hợp.”

Về phần bà Takaichi có thể có cơ hội trao đổi trực tiếp với Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường trong tuần này, khi cả hai tham dự hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nam Phi.

Trung Quốc coi đảo Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và sẵn sàng sử dụng mọi biện pháp để thống nhất hòn đảo. Lãnh đạo Trung Quốc cũng nhiều lần khẳng định không loại trừ biện pháp sử dụng vũ lực để thu hồi hòn đảo, dù chủ trương chung vẫn là đối thoại và thống nhất trong hòa bình

Tác động tới cổ phiếu ngành bán lẻ, giải trí

Căng thẳng bùng lên từ ngày 7/11, một tuần sau cuộc gặp giữa bà Takaichi và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, trong đó hai bên đồng ý thúc đẩy quan hệ ổn định giữa hai nước.

Ngày 14/11, Trung Quốc cảnh báo Nhật Bản sẽ phải chịu “thất bại” nếu can thiệp vào vấn đề Đài Loan, đồng thời bày tỏ “quan ngại nghiêm trọng” về định hướng an ninh của Tokyo.

Tiếp đó, ngày 16/11, một đội tàu hải cảnh Trung Quốc đi vào vùng biển quanh nhóm đảo Senkaku (theo cách gọi của Nhật Bản) hay Điếu Ngư (theo cách gọi của Trung Quốc) vốn là điểm nóng tranh chấp giữa hai bên.

Nếu căng thẳng kéo dài, lượng khách Trung Quốc đến Nhật Bản có thể giảm mạnh như mức giảm 25% từng xảy ra trong tranh chấp đảo năm 2012, và điều này có thể gây thiệt hại kinh tế đáng kể, theo Takahide Kiuchi, nhà kinh tế cấp cao tại Viện Nghiên cứu Nomura.

“Sự sụt giảm ở quy mô như vậy sẽ gây tác động kìm hãm lớn, tương đương hơn một nửa mức tăng trưởng thường niên của Nhật Bản,” ông nói.

Đón đầu trước rủi ro này, cổ phiếu các doanh nghiệp nhạy cảm với ngành du lịch đã giảm tại Tokyo: cổ phiếu tập đoàn bách hóa Isetan Mitsukoshi giảm hơn 10% trong phiên đầu ngày, trong khi Japan Airlines giảm hơn 4,4%.