Quảng Ngãi đầu tư hạ tầng, giải bài toán ngập úng đô thị
Kinhtedothi- Nhiều năm qua, cứ mỗi đợt mưa lớn kéo dài, khu vực đô thị trung tâm Quảng Ngãi lại đối mặt với tình trạng ngập úng làm giao thông ách tắc, sinh hoạt của người dân bị đảo lộn. Thực trạng này cho thấy hệ thống thoát nước đô thị hiện hữu đã không còn theo kịp yêu cầu phát triển.
Những “nút thắt” hạ tầng
Đô thị trung tâm Quảng Ngãi (TP Quảng Ngãi cũ) hiện có gần 104km đường ống thoát nước; khoảng 6,5km kênh mương cùng hai hồ điều hòa là Bàu Cả và Nghĩa Chánh. Hệ thống này được đầu tư qua nhiều giai đoạn, từng đáp ứng nhu cầu tiêu thoát nước khi đô thị còn ở quy mô nhỏ.
Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa nhanh, mật độ xây dựng tăng cao, diện tích bê tông hóa ngày càng lớn, trong khi các hình thái thời tiết cực đoan xuất hiện với tần suất dày hơn đã khiến năng lực của hệ thống thoát nước hiện hữu bộc lộ nhiều hạn chế. Ngập úng không còn là hiện tượng cục bộ mà trở thành vấn đề thường xuyên tại khu vực trung tâm đô thị.
Nhiều vị trí ở đô thị trung tâm Quảng Ngãi thường bị ngập sau mưa lớn.
Qua rà soát, các cơ quan chức năng xác định tình trạng ngập úng tại trung tâm Quảng Ngãi xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Đáng chú ý là việc thiếu hụt hoặc đầu tư chưa hoàn chỉnh các công trình đầu mối theo quy hoạch, như trạm bơm, hồ điều hòa khu vực phía Nam thành phố; hệ thống đê, kè dọc sông Bàu Giang; các trục tiêu thoát nước chính như kênh Bàu Sắt, Bàu He.
Bên cạnh đó, nhiều tuyến cống được xây dựng từ trước năm 2000 hiện đã xuống cấp, tiết diện nhỏ, không còn đáp ứng được lưu lượng nước mưa ngày càng gia tăng. Các trục đường như Quang Trung, Phạm Văn Đồng, Cao Bá Quát, Lê Thánh Tôn… thường xuyên quá tải mỗi khi mưa lớn. Đặc biệt, khi mưa lớn trùng với triều cường, mực nước sông dâng cao khiến nước chảy ngược vào hệ thống cống, làm gia tăng nguy cơ ngập úng và ô nhiễm môi trường đô thị.
Những hạn chế này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải có giải pháp tổng thể, đồng bộ để tháo gỡ “điểm nghẽn” thoát nước, thay vì chỉ xử lý mang tính tình thế.
Gỡ điểm nghẽn thoát nước
Trước thực trạng đó, tỉnh Quảng Ngãi đã quyết định đầu tư Dự án Hệ thống thu gom, xử lý nước mưa, nước thải lưu vực phía Nam hạ lưu sông Trà Khúc. Đây là một trong những dự án hạ tầng trọng điểm giai đoạn 2021-2025, nhằm từng bước hoàn thiện kết cấu hạ tầng đô thị trung tâm.
Dự án do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Quảng Ngãi làm chủ đầu tư, thuộc nhóm B, với tổng mức đầu tư khoảng 1.000 tỷ đồng từ ngân sách tỉnh, được khởi công vào ngày 19/12 vừa qua và dự kiến hoàn thành vào năm 2027.
Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Quảng Ngãi Võ Thành Trung cho biết, dự án được triển khai trên diện tích khoảng 725ha, thuộc địa bàn các phường Cẩm Thành, Nghĩa Lộ và xã An Phú. Phạm vi đầu tư được chia thành 5 lưu vực thu gom chính, gồm hồ Bàu Cả, kênh Bàu Cả, bến Tam Thương, hồ Nghĩa Chánh và kênh Bàu He - những khu vực lâu nay chịu áp lực lớn về thoát nước mưa và ô nhiễm nước thải sinh hoạt.
Mục tiêu của dự án là hoàn thiện hệ thống tiêu thoát nước mưa, thu gom và xử lý nước thải khu vực đô thị phía Nam sông Trà Khúc.
Mục tiêu của dự án là hoàn thiện hệ thống tiêu thoát nước mưa, thu gom và xử lý nước thải khu vực đô thị phía Nam sông Trà Khúc, qua đó giảm thiểu tình trạng ngập úng, cải thiện môi trường và nâng cao chất lượng sống cho người dân.
Theo thiết kế, dự án tập trung cải tạo, nạo vét hệ thống cống, mương thoát nước hiện hữu từ hồ Nghĩa Chánh, hồ Bàu Cả ra sông Trà Khúc; đồng thời nâng cấp các tuyến cống thoát nước chính tại khu vực trung tâm hành chính tỉnh.
Một hạng mục then chốt là xây dựng mới Trạm bơm Nghĩa Chánh tại cống Bàu He, công suất 6m³/giây, nhằm chủ động tiêu thoát nước trong điều kiện mưa lớn kết hợp triều cường, hạn chế tình trạng nước sông dâng cao gây ngập ngược khu dân cư.
Song song đó, dự án đầu tư hệ thống thu gom và xử lý nước thải khu vực trung tâm đô thị. Nước thải sinh hoạt được dẫn về Nhà máy xử lý nước thải Nam Trà Khúc đặt tại xã An Phú, có diện tích khoảng 3ha, công suất 12.000m³/ngày đêm, áp dụng công nghệ xử lý hiện đại, bảo đảm nước thải sau xử lý đạt quy chuẩn môi trường trước khi xả ra hạ lưu sông Trà Khúc.
Ngoài ra, dự án còn xây dựng mới, nâng cấp các tuyến cống hộp dọc các trục đường chính; nạo vét kênh, mương; lắp đặt và sửa chữa hệ thống cửa phai tại các cửa xả nhằm ngăn nước sông chảy ngược vào khu dân cư.
Dự án Hệ thống thu gom, xử lý nước mưa, nước thải lưu vực phía Nam hạ lưu sông Trà Khúc có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thiện hạ tầng đô thị trung tâm.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi Nguyễn Ngọc Sâm nhấn mạnh, đây là dự án có ý nghĩa quan trọng trong việc hoàn thiện hạ tầng đô thị trung tâm. Ông yêu cầu các sở, ngành, địa phương phối hợp chặt chẽ trong quá trình triển khai, nhất là công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; đồng thời quản lý nghiêm chất lượng, tiến độ và nguồn vốn.
