Báo cáo về tác động của thực hiện cải cách chính sách tiền lương từ ngày 1/7/2024 đến việc sửa đổi Dự án Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết: Đối với người lao động đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định, từ ngày 1/7/2024 trở đi được hưởng mức tiền lương mới (do cải cách tiền lương) cao hơn mức lương theo hệ số (quy định tại Nghị định số 204/2004/NĐ-CP ngày 14/2/2004 của Chính phủ).
Như vậy, người có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo mức tiền lương sau cải cách càng dài thì mức lương bình quân tháng đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu, trợ cấp một lần theo quy định tại khoản 1 Điều 62 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 cũng tăng tương ứng và cao bất thường so với người nghỉ hưu trước ngày 1/7/2024.
Điều này dẫn đến vấn đề chênh lệch lương hưu giữa người nghỉ hưu trước và sau thời điểm thực hiện chính sách tiền lương mới.
Với phương án điều chỉnh lương hưu hàng năm để đảm bảo lương hưu của người lao động nghỉ hưu trước “đuổi kịp” người nghỉ hưu sau ngày 1/7/2024 sẽ ảnh hưởng đến khả năng cân đối quỹ hưu trí, tử tuất.
Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho rằng, để tránh phát sinh dư luận xã hội khi so sánh mức lương hưu của người nghỉ hưu trước và sau cải cách tiền lương (đối với người thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định) hoặc giữa người nghỉ hưu thuộc 2 khu vực (nhà nước và ngoài nhà nước), cân đối khả năng thu – chi quỹ hưu trí, tử tuất lâu dài thì phải sửa đổi quy định về cách tính mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần được quy định tại Điều 62 Luật Bảo hiểm xã hội để thực hiện từ ngày 1/7/2024 và đưa vào dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi).
Do đó, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề xuất sửa đổi quy định về cách tính mức bình quân tiền lương đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần như sau:
Từ ngày 1/7/2024, mức bình quân tiền lương đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội theo quy định tại khoản 1 Điều 62 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 được áp dụng đối với người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định trước ngày 1/7/2024, thời gian đóng bảo hiểm xã hội từ ngày 1/7/2024 trở đi được tính bình quân toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội.
