Tăng cường kiểm soát cung – cầu và giá vật liệu xây dựng

Triển khai chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 85/CĐ-TTg ngày 10/6/2025, Bộ Xây dựng yêu cầu UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tăng cường công tác quản lý, bình ổn giá và khảo sát, công bố giá VLXD phù hợp tình hình sau khi sáp nhập, triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Các địa phương được yêu cầu tập trung vào 3 nhiệm vụ chính: Kiểm soát cung cầu và giá VLXD; nâng cao chất lượng công tác công bố giá; chủ động triển khai các giải pháp đảm bảo nguồn cung và ổn định thị trường.

Bộ Xây dựng cũng đã phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường xây dựng các chính sách thông thoáng nhằm tháo gỡ khó khăn, khan hiếm về khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường, đặc biệt là vật liệu san lấp phục vụ cho các dự án trọng điểm quốc gia, dự án đầu tư công và dự án đối tác công – tư (PPP).

Qua theo dõi tình hình thực tế, Bộ Xây dựng nhận thấy vẫn còn một số địa phương chưa thực hiện đúng quy định về thời gian và thời điểm công bố giá vật liệu, đơn giá nhân công, giá ca máy và chỉ số giá xây dựng. Giá một số vật liệu khai thác như cát, đá, đất đắp có xu hướng tăng mạnh trong những tháng gần đây. Riêng 9 tháng đầu năm 2025, giá cát tự nhiên có nơi tăng tới 58,4%, còn giá đá xây dựng tăng từ 10 - 18% theo từng quý.

Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương tập trung chỉ đạo thực hiện nghiêm túc các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ đã giao tại Công điện 85/CĐ-TTg; đồng thời triển khai các hướng dẫn tại văn bản số 5050/BXD-KHCNMT&VLXD và 7335/BXD-KTQLXD. Các tỉnh, thành cần khẩn trương nghiên cứu, áp dụng quy định tại Luật Địa chất và Khoáng sản số 54/2024/QH15 và các văn bản hướng dẫn thi hành, bảo đảm công tác quản lý, công bố giá VLXD theo đúng quy định.

Cụ thể, Bộ Xây dựng yêu cầu các Sở Xây dựng thực hiện công bố giá vật liệu, đơn giá nhân công, giá ca máy và chỉ số giá xây dựng đúng quy định tại Thông tư số 11/2021/TT-BXD (được sửa đổi, bổ sung tại Thông tư 14/2023/TT-BXD và Thông tư 01/2025/TT-BXD). Các địa phương cần phối hợp với doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh VLXD và các chủ đầu tư, nhà thầu để thu thập dữ liệu thị trường, làm cơ sở công bố giá một cách minh bạch và kịp thời.

Bên cạnh đó, Bộ Xây dựng cũng yêu cầu các địa phương kiểm tra, làm rõ nguyên nhân khiến giá VLXD tăng bất thường. Các cơ quan liên quan như Sở Tài chính, Sở Công Thương, Sở Nông nghiệp và Môi trường, công an tỉnh, cơ quan thuế và chính quyền cơ sở cần phối hợp chặt chẽ để xác định yếu tố đầu cơ, khan hiếm giả tạo nếu có, từ đó có giải pháp ổn định thị trường và báo cáo về Bộ Xây dựng để tổng hợp, theo dõi.

Một nội dung quan trọng khác được nêu trong Công điện là yêu cầu các địa phương rà soát, đánh giá lại nhu cầu VLXD, điều chỉnh và bổ sung vào Kế hoạch phát triển vật liệu xây dựng của địa phương. Đồng thời, cần khoanh định, bổ sung các khu vực khoáng sản có tiềm năng (như cát sỏi lòng sông, đá xây dựng, đất san lấp...) vào quy hoạch tỉnh, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt, tạo điều kiện thuận lợi để cấp phép khai thác khoáng sản nhóm III và IV. Việc này nhằm tăng nguồn cung, hạn chế khan hiếm và ngăn chặn tình trạng tăng giá bất hợp lý.

Bộ Xây dựng khẳng định, việc tăng cường kiểm soát cung – cầu và giá VLXD là giải pháp then chốt giúp ổn định thị trường, bảo đảm tiến độ và hiệu quả đầu tư các công trình xây dựng trên cả nước. Bộ đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nghiêm túc triển khai thực hiện, kịp thời báo cáo tình hình về Bộ để tổng hợp, tham mưu Chính phủ chỉ đạo.