Tháo gỡ những điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản

Tại phiên làm việc của Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa sáng 23/10, Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Lê Minh Trí đã trình bày tờ trình dự thaot Luật Phá sản (sửa đổi).

Theo Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao, việc xây dựng Luật Phá sản (sửa đổi) nhằm sửa đổi, bổ sung các quy định còn vướng mắc, bất cập trong thực tiễn, tháo gỡ những điểm nghẽn trong giải quyết vụ việc phá sản; tạo hành lang pháp lý thuận lợi để doanh nghiệp, hợp tác xã phục hồi hoạt động sản xuất kinh doanh, tuyên bố phá sản và kết thúc hoạt động kịp thời những doanh nghiệp, hợp tác xã không còn khả năng phục hồi. Từ đó nhằm khơi thông nguồn lực, hỗ trợ sản xuất kinh doanh, thúc đẩy kinh tế, xây dựng môi trường kinh doanh lành mạnh, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Dự thảo Luật được thiết kế gồm 89 điều, 8 chương, trong đó bổ sung mới 22 điều; sửa đổi, bổ sung 62 điều; giữ nguyên 5 điều.

Chánh án Toà án Nhân dân tối cao Lê Minh Trí cho biết, một trong những điểm nghẽn dẫn đến đình trệ vụ việc phá sản là vấn đề tạm ứng, chi trả chi phí phá sản trong những trường hợp không phải nộp tạm ứng chi phí phá sản hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã không còn tiền, tài sản để nộp; hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã còn tài sản nhưng không thể bán để bảo đảm chi phí phá sản.

Để giải quyết vấn đề này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cơ quan thẩm tra và Tòa án Nhân dân tối cao cùng nhiều cơ quan nhất trí quy định chi phí phục hồi, phá sản và tạm ứng chi phí phục hồi, phá sản (điều 20 của dự thảo Luật) trong trường hợp do ngân sách Nhà nước bảo đảm. Kinh phí này được bố trí trong dự toán ngân sách Nhà nước hằng năm của Tòa án.

Về giải quyết tranh chấp trong quá trình tiến hành thủ tục phá sản tại điều 60 của dự thảo Luật, Chánh án Toà án Nhân dân tối cao cho biết, thực tiễn giải quyết phá sản cho thấy tình trạng các tranh chấp liên quan đến doanh nghiệp, hợp tác xã còn phải trải qua nhiều cấp xét xử dẫn tới chậm được giải quyết dứt điểm. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến việc giải quyết vụ việc phá sản ách tắc kéo dài.

Nhằm giải quyết vấn đề này, Dự thảo Luật quy định giao Tòa án đang giải quyết phá sản giải quyết toàn bộ các tranh chấp mà Tòa án, Trọng tài đã đình chỉ và các tranh chấp liên quan đến doanh nghiệp, hợp tác xã phát sinh trong quá trình giải quyết phá sản theo trình tự, thủ tục rút gọn quy định tại Luật Phá sản mà không theo trình tự, thủ tục tố tụng quy định tại các luật tố tụng khác.

Thẩm tra tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban Kinh tế và Tài chính (KTTC) cho biết, đa số thành viên Ủy ban KTTC tán thành với việc mở rộng phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật theo hướng xây dựng, hoàn thiện thủ tục phục hồi là thủ tục độc lập được thực hiện trước thủ tục phá sản.

Tuy nhiên, Ủy ban KTTC cho rằng, việc tách thủ tục phục hồi thành thủ tục độc lập được thực hiện trước thủ tục phá sản là chưa phù hợp với thực tiễn và không khả thi, có thể dẫn đến việc lạm dụng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước trong giai đoạn phục hồi; kéo dài thời gian giải quyết vụ việc phá sản. Do đó, đề nghị quy định về thủ tục phục hồi là một khâu trong quá trình thực hiện thủ tục phá sản.

Liên quan đến tạm ứng chi phí phá sản, nguồn chi trả chi phí phá sản, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho biết, đa số ý kiến thành viên Ủy ban KTTC nhất trí với quy định về kinh phí chi trả chi phí phá sản như đề xuất của cơ quan trình. Theo đó, kinh phí chi trả chi phí phá sản được bố trí trong dự toán ngân sách Nhà nước hằng năm của Tòa án trong trường hợp không phải nộp tạm ứng chi phí phá sản hoặc doanh nghiệp, hợp tác xã không còn tiền, tài sản để nộp hoặc còn tài sản nhưng không thể bán để bảo đảm chi phí phá sản.

Việc dự toán, quản lý, sử dụng, tạm ứng, thanh toán kinh phí được thực hiện theo quy định của pháp luật về ngân sách Nhà nước, pháp luật về chi phí tố tụng. Tiền tạm ứng chi phí phá sản trong trường hợp này sẽ được hoàn trả ngay vào ngân sách Nhà nước khi bán được tài sản của doanh nghiệp, hợp tác xã.