Câu hỏi
Tôi vay tiền một người bạn, người đó bắt tôi phải công chứng sang tên Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) để làm tin. Giờ tôi đến trả nợ thì người ta đã bán sổ đỏ đất nhà tôi đi. Vậy tôi phải làm sao trong trường hợp này?
Trả lời
Theo quy định của pháp luật, tài sản đã công chứng, chuyển nhượng, sang tên sổ đỏ thuộc trường hợp giao dịch đã hoàn thành, thực hiện xong. Tuy nhiên, xét thấy thực tế giao dịch hai bên chỉ là vay tiền, không hề có chủ định chuyển nhượng tài sản.
Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất chỉ là biện pháp đảm bảo nghĩa vụ. Các bên chưa hề thực hiện các nghĩa vụ thanh toán. Số tiền bạn nhận là khoản tiền vay theo giấy vay nợ của bạn. Việc ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất này bản chất nhằm che giấu hợp đồng vay tài sản là việc “xác lập giao dịch dân sự một cách giả tạo nhằm che giấu một giao dịch dân sự khác”.
Vì vậy, bạn có thể khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu do giả tạo theo Điều 124 Bộ luật Dân sự; đồng thời yêu cầu hủy sổ đỏ đã cấp cho người thứ 3.
Để có căn cứ Tòa án xác định đây là giao dịch giả tạo, bạn cần phải chứng minh, có chứng cứ rõ ràng rằng Hợp đồng công chứng chuyển nhượng quyền sử dụng đất là giả tạo che dấu hợp đồng vay tài sản. Bạn cũng chưa hề nhận tiền của người mua tài sản. Thực tế bạn cũng đang là người quản lý, sử dụng tài sản. Tòa án sẽ căn cứ chứng cứ do các bên cung cấp để có phán quyết theo quy định của pháp luật.
Luật sư Đinh Đức Duy - Văn phòng Luật sư Kết Nối, Hà Nội
Câu hỏi bạn đọc xin gửi về địa chỉ: Báo Kinh tế & Đô thị, số 21 Huỳnh Thúc Kháng, quận Đống Đa, Hà Nội; Email: bandoc@ktdt.com.vn