Đã đến lúc không thể chậm trễ hơn nữa trong quản lý dạy thêm, học thêm (DTHT). Tinh thần chung là đồng tâm, đồng thuận, quyết liệt, hiệu quả, hướng tới học sinh, hướng tới bảo vệ giáo viên chân chính. Ý chí quyết tâm trong thực hiện Thông tư 29 đã được thể hiện rõ qua những động thái mạnh mẽ, hành động quyết liệt của ngành giáo dục và toàn xã hội, mục tiêu để trị tận gốc “căn bệnh” DTHT tràn lan.

Để tăng cường công tác truyền thông, giúp sáng tỏ hơn những điểm mới cơ bản, mục tiêu cốt lõi của Thông tư 29, Bộ GD&ĐT đã có thông tin gửi cơ quan báo chí truyền thông, các địa phương một số lưu ý; đề nghị các Sở GD&ĐT tuyên truyền về nội dung thông tư cũng như cách thức thực hiện. Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng cùng đại diện Vụ giáo trung trung học (nay là Vụ giáo dục phổ thông) cũng xuất hiện tại nhiều chương trình toạ đàm, giao lưu, trao đổi… để chia sẻ với phụ huynh, giáo viên cả nước về ý nghĩa đa chiều, mục tiêu cốt lõi của Thông tư 29.

Khi Thông tư 29 có hiệu lực, Bộ GD&ĐT đã tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Công điện số 10/CĐ-TTg ngày 7/2/2025 về tăng cường chỉ đạo công tác tuyển sinh THCS, THPT và quản lý hoạt động DTHT; Công văn số 545/BGDĐT-GDTrH ngày 11/02/2025 về việc tăng cường chỉ đạo đối với giáo dục phổ thông, trong đó đề nghị UBND các tỉnh, TP chỉ đạo Sở GD&ĐT thực hiện đúng quy định về quản lý DTHT.

Để thông tư được thực hiện nghiêm túc, đồng bộ trên phạm vi cả nước, ngày 20/2/2025, Bộ GD&ĐT đã thành lập đoàn kiểm tra việc thực hiện Thông tư 29 trong thời gian từ 20/2 – 20/3/2025. Bằng tinh thần trách nhiệm cao, Đoàn đã có 6 buổi kiểm tra toàn diện tại 6 địa phương (Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Bình, Hải Phòng) về nội dung này.

Nhằm sớm chấm dứt tình trạng DTHT tràn lan, trong đợt kiểm tra tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng đề nghị các cấp quản lý cùng quán triệt quan điểm “5 không, 4 đề cao” trong DTHT. “5 không” là: không đánh trống bỏ dùi, không thoả hiệp, không khoan nhượng, không biến tướng, không nói khó mà không làm. “4 đề cao” là: đề cao vai trò cán bộ quản lý giáo dục các cấp; đề cao tinh thần tự tôn, tự trọng, tinh thần hết lòng vì học sinh của giáo viên; đề cao tính tự giác, tự học của học sinh; đề cao vai trò mối quan hệ nhà trường - gia đình - xã hội.

Kiểm tra việc thực hiện Thông tư 29 tại tỉnh Quảng Trị, Thứ trưởng khẳng định: “Không thể chậm trễ hơn nữa trong quản lý DTHT. Tinh thần là đồng tâm, đồng thuận, quyết liệt, hiệu quả, hướng tới học sinh, hướng tới bảo vệ giáo viên chân chính. Quyết liệt khắc phục các hệ luỵ của DTHT tràn lan”.

Tinh thần quyết tâm trong thực hiện Thông tư 29 càng nâng cao hơn khi trong buổi kiểm tra tại tỉnh Bắc Giang, Thứ trưởng nhấn mạnh sự kiên trì, đồng tâm, đồng sức, đồng lòng, quyết tâm của toàn ngành giáo dục, vì học sinh, vì thầy cô và vì chất lượng nguồn nhân lực trong tương lai.

Tại buổi kiểm tra, Thứ trưởng đề nghị ngành GD&ĐT Hải Phòng nhìn nhận, xác định rõ các hệ lụy của DTHT tràn lan để thực hiện quyết liệt, hướng tới lợi ích của học sinh, tôn vinh ngành giáo dục, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của nhà giáo.

Trong chuyến kiểm tra tại tỉnh Thái Bình, Thứ trưởng cho biết: “Quan điểm của lãnh đạo Bộ GD&ĐT là tiến tới trường học không có DTHT. Những đối tượng học sinh cần bồi dưỡng, bổ trợ, ôn tập như trong quy định của Thông tư 29 cũng phải được rà soát nghiêm túc. Lâu nay DTHT được coi như việc hàng ngày. Con em tối ngày đi học để học kiến thức, suốt 12 năm, thậm chí vào đại học vẫn lệ thuộc vào thầy cô giáo mà thiếu đi tinh thần tự giác, tự chủ, tự học, thiếu thời gian cho rèn luyện thể chất, kỹ năng…”. Lưu ý điều này, Thứ trưởng đồng thời chia sẻ với thầy cô: “Hạnh phúc của thầy cô là sớm nhất có thể để học sinh không phụ thuộc vào mình”.

Để thực hiện tốt Thông tư 29, Thứ trưởng nhấn mạnh, các cấp quản lý giáo dục cần nhận thức đầy đủ các quy định, tinh thần của thông tư, thấy được hệ luỵ trước mắt và lâu dài của DTHT tràn lan để làm cương quyết, không khoan nhượng, không thoả hiệp. Ngoài ra, cần có sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa các sở, ngành, địa phương trong triển khai các quy định của thông tư này.

Còn buổi kiểm tra tại TP Hồ Chí Minh, Thứ trưởng chỉ đạo: “Phải đánh giá đúng tác hại và thấy được sự lãng phí của DTHT tràn lan để sớm chấm dứt với sự quyết tâm, đồng lòng trong toàn hệ thống. Đã nói là phải làm, quyết tâm thực hiện với mục tiêu cao nhất là vì học sinh, vì chất lượng thật của giáo dục, giữ gìn hình ảnh, sự tôn nghiêm của ngành giáo dục”.

Sau mỗi đợt kiểm tra tại từng địa phương, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng - Trưởng đoàn đều có kết luận, chỉ đạo, khẳng định chắc chắn và bày tỏ tinh thần quyết tâm cao độ của toàn hệ thống trong việc thực hiện tốt các quy định về quản lý DTHT.

Bộ GD&ĐT nhận định, sau thời gian ngắn thực hiện, Thông tư 29 bước đầu tác động tích cực, nhận được sự đồng thuận cao, đáp ứng mong mỏi của toàn xã hội. Các nhà trường rà soát, điều chỉnh kế hoạch giáo dục, tập trung giải pháp để tiếp tục triển khai cho học sinh lớp 12 ôn thi tốt nghiệp THPT, học sinh lớp 9 ôn thi tuyển sinh lớp 10 khi có nguyện vọng theo quy định của Thông tư, chỉ đạo tăng cường quản lý công tác dạy học 2 buổi/ngày tại các cơ sở giáo dục theo hướng dẫn của Bộ.

Các cơ sở giáo dục phát huy hiệu quả nguồn nhân lực, cơ sở vật chất và kinh phí hiện có để xây dựng kế hoạch tổ chức DTHT trong nhà trường, đảm bảo khoa học, phù hợp, đúng quy định; tập trung nâng cao chất lượng dạy và học, nhất là chất lượng giờ học chính khóa; khuyến khích giáo viên trong các nhà trường dạy củng cố, bổ sung kiến thức cho học sinh nhằm đảm bảo ngưỡng đầu ra của mỗi môn học.

Chia sẻ về kế hoạch giáo dục sau khi Thông tư 29 có hiệu lực, nhà giáo Nguyễn Thị Thu Hà, Hiệu trưởng Trường THCS Trưng Vương (quận Hoàn Kiếm, Hà Nội) cho biết: nhà trường đã tuyên truyền đầy đủ các nội dung của thông tư đến cán bộ giáo viên, phụ huynh và học sinh toàn trường; thực hiện học 2 buổi/ngày và tăng cường ôn tập cho học sinh cuối cấp với thời lượng 2 tiết/môn/tuần theo quy định. Ngoài ra, nhà trường mở các “tiết 0” để củng cố kiến thức 3 môn toán, ngữ văn, tiếng Anh cho học sinh lớp 9. Nhà trường tổ chức hiệu quả mô hình “tiết 0” miễn phí nhiều năm qua và đã được nhân rộng ra các trường bạn. Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu cũng được trường tích cực đẩy mạnh. Số giáo viên của trường dạy thêm ngoài trung tâm đã báo cáo hiệu trưởng đầy đủ và cam kết thực hiện đúng quy định tại thông tư.

Tuy vậy, qua công tác thanh, kiểm tra, giám sát và các kênh truyền thông xã hội, đã có một số trường hợp vi phạm quy định bị phát hiện và chịu hình thức xử lý nghiêm khắc của cơ quan chức năng, như tạm đình chỉ, rút giấy phép hoạt động (với trung tâm dạy thêm) và hạ bậc thi đua (với giáo viên).

Địa phương đầu tiên thực hiện thanh kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm trong DTHT là TP Hồ Chí Minh. Ngày 18/2, chỉ 4 ngày sau khi Thông tư 29 có hiệu lực, Trung tâm Bồi dưỡng văn hóa Trạng Nguyên, địa chỉ tại quận Bình Tân đã phải đóng cửa, tháo các bảng hiệu quảng cáo sai quy định sau khi bị phát hiện dạy thêm môn Tiếng Việt cho học sinh tiểu học. Cơ quan quản lý quận Bình Tân yêu cầu phường sở tại, khu phố, tổ dân phố tích cực giám sát cơ sở, nếu tiếp tục vi phạm thì đề nghị rút giấy phép.

Trung tuần tháng 3/2025, Sở GD&ĐT Hải Phòng nhận được phản ánh về việc hàng nghìn học sinh Trường THCS Lương Khánh Thiện, TP Hải Phòng chỉ học tại trường nửa buổi, nửa buổi còn lại các em cắp sách đến Xí nghiệp 359 thuộc Công ty Duyên Hải (Quân khu 3 - Hải Phòng) để học thêm. Sở GD&ĐT TP Hải Phòng đã thành lập tổ công tác làm việc với Trường THCS Lương Khánh Thiện để nắm bắt thông tin và xác định có 1.517 học sinh trường này đăng ký học thêm tại Trung tâm Thiên Văn nhưng lại được Trung tâm Thiên Văn/HTX Thiên Văn tổ chức dạy và học tại Xí nghiệp 359 (địa chỉ Lô 3 đường Lê Duẩn, phường Bắc Sơn, quận Kiến An). Như vậy, việc tổ chức DTHT như trên là không đúng với địa điểm đăng ký của giáo viên và học sinh; không đúng với địa điểm được cấp có thẩm quyền cho phép. Việc số lượng lớn giáo viên, học sinh của trường DTHT ngoài nhà trường tại một địa điểm tạo nên dư luận không tốt. UBND TP Hải Phòng đã giao Sở GD&ĐT TP ra quyết định xử phạt hành chính đối với việc hoạt động giáo dục ngoài địa điểm được cấp có thẩm quyền cho phép.

Cuối tháng 4/2025, trên địa bàn TP Hà Nội đã xảy ra 2 vụ việc vi phạm quy định về DTHT; một vụ tại Trung tâm bồi dưỡng văn hóa Việt Nga, cơ sở 2 (địa chỉ tại phố Chùa Láng, phường Láng Thượng, quận Đống Đa) và một vụ liên quan đến một số giáo viên Trường THCS Văn Yên, quận Hà Đông. Sau khi vào cuộc xác minh và xác định các vi phạm, cơ quan chức năng đã tạm dừng hoạt động của Trung tâm bồi dưỡng văn hóa Việt Nga.

Liên quan đến vi phạm quy định của một số giáo viên Trường THCS Văn Yên về việc dạy học sinh của mình tại trung tâm, nhà trường đã phê bình, kiểm điểm, khiển trách, rút kinh nghiệm sâu sắc với 5 giáo viên trước Hội đồng sư phạm; xếp loại công chức tháng 4/2025 ở mức Không hoàn thành nhiệm vụ với 5 giáo viên trên; cá nhân giáo viên phải cam kết chấm dứt việc dạy thêm ngoài nhà trường không đúng quy định. Cùng với đó, đơn vị quản lý cũng ra thông báo yêu cầu dừng hoạt động các lớp DTHT nơi xảy ra vi phạm cho đến khi có đầy đủ hồ sơ pháp lý.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Phạm Ngọc Thưởng khẳng định: “DTHT thêm tràn lan đã chạm đến lằn ranh đỏ”, vì vậy đề nghị các sở GD&ĐT tham mưu cho UBND tỉnh sớm ban hành hướng dẫn theo tinh thần, trách nhiệm của địa phương. “Chấm dứt DTHT không còn là dự lệnh nữa, mà phải trở thành mệnh lệnh của toàn ngành chúng ta", Thứ trưởng Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh và chỉ ra đó là mệnh lệnh về tinh thần trách nhiệm, vì chất lượng học sinh, để giáo dục học sinh phát triển toàn diện theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, đưa giáo dục trở lại đúng nguyên lý vốn có, trả lại thời gian vui chơi cho học sinh.

(còn nữa)