Cổ phiếu ngân hàng châu Âu bứt phá mạnh nhất hơn một thập kỷ

Cổ phiếu các ngân hàng lớn ở châu Âu đã tăng vọt trong tuần này, chạm mức cao nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu. Sự khởi sắc được thúc đẩy bởi lãi suất dài hạn tăng mạnh, giúp lợi nhuận từ hoạt động cho vay cải thiện rõ rệt.

HSBC (Anh), Barclays (Anh) và Santander (Tây Ban Nha) đều ghi nhận giá cổ phiếu tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2008. UniCredit (Ý) cũng chạm mốc cao nhất kể từ năm 2011. Đáng chú ý, cổ phiếu HSBC niêm yết tại London lập kỷ lục mới ngay trước khi công bố kết quả kinh doanh quý II.

Theo chuyên gia Justin Bisseker từ công ty quản lý tài sản Schroders, các ngân hàng châu Âu đang có sự chuyển mình mạnh mẽ.

Từ chỗ bị nhà đầu tư thờ ơ, giờ đây họ đang được thị trường quan tâm trở lại” - ông nhận xét. Yếu tố quan trọng là lãi suất cao hơn đang giúp các ngân hàng gia tăng thu nhập từ hoạt động cốt lõi, trong khi kinh tế khu vực ổn định và các ngân hàng cũng cải thiện được hiệu quả hoạt động.

Tuy cổ phiếu HSBC giảm sau khi kết quả kinh doanh không đạt kỳ vọng và thị trường phản ứng tiêu cực với chính sách thuế mới từ Tổng thống Mỹ Donald Trump, chỉ số cổ phiếu ngành ngân hàng trong Stoxx 600 vẫn tăng 34% từ đầu năm. Đây là mức tăng mạnh nhất kể từ năm 2009, vượt cả các ngân hàng Mỹ.

Một điểm khiến cổ phiếu ngân hàng châu Âu hấp dẫn là định giá thấp hơn nhiều so với các đối thủ tại Mỹ. Theo dữ liệu FactSet, phần lớn các ngân hàng lớn ở châu Âu mới chỉ quay về mức giá trị sổ sách. Trong khi đó, JPMorgan đang giao dịch ở mức gấp 2,4 lần giá trị sổ sách, và Goldman Sachs là gấp đôi.

Luca Paolini, chiến lược gia trưởng tại Pictet Asset Management, cho biết: “Các ngân hàng châu Âu đang nắm giữ vị thế thuận lợi để thúc đẩy nhu cầu trong nước.”

Sau nhiều năm bị siết chặt vốn và hạn chế chi trả cổ tức theo yêu cầu của cơ quan quản lý, các ngân hàng châu Âu đã tích lũy được nguồn vốn dự phòng đáng kể. Trước đây, lãi suất duy trì ở mức gần bằng 0 suốt hơn một thập kỷ khiến hoạt động cho vay gần như không mang lại lợi nhuận. Tuy nhiên, bối cảnh này đã thay đổi rõ rệt sau đại dịch Covid-19, khi các ngân hàng trung ương bắt đầu nâng lãi suất để kiểm soát lạm phát, mở ra cơ hội cải thiện đáng kể lợi nhuận cho toàn ngành.

Kể từ năm 2022, các ngân hàng trung ương châu Âu bắt đầu nâng lãi suất để kiềm chế lạm phát. Lãi suất dài hạn đã tăng nhanh chóng, làm tăng đáng kể thu nhập lãi ròng, phần chênh lệch giữa thu nhập từ cho vay và chi phí trả lãi cho người gửi tiền, một trong những nguồn thu chính của ngân hàng.

Tại Đức, lợi suất trái phiếu kỳ hạn 30 năm hiện cao hơn 1,3% so với kỳ hạn 2 năm, trong khi tại Anh là hơn 1,5%. Hai năm trước, mức chênh lệch này thậm chí còn âm. Nhờ đó, các ngân hàng có thêm nguồn lợi nhuận ổn định và rõ ràng hơn.

Bên cạnh hoạt động cho vay truyền thống, một số ngân hàng cũng hưởng lợi từ biến động thị trường gia tăng trong năm nay, chủ yếu bắt nguồn từ những chính sách kinh tế khó đoán của chính quyền Tổng thống Trump.

Đọc thêm: Ba Lan sắp vượt nhiều nước NATO về số xe tăng

Dù triển vọng tích cực, nhiều chuyên gia vẫn giữ thái độ thận trọng. Câu hỏi đặt ra là liệu các ngân hàng châu Âu có thể duy trì đà tăng trưởng nếu lợi suất dài hạn ngừng tăng hoặc ổn định trở lại.

Để giảm bớt sự phụ thuộc vào lãi suất, một số ngân hàng đã mở rộng sang lĩnh vực quản lý tài sản.

Tuy nhiên, hướng đi này vẫn đối mặt với nhiều trở ngại, đặc biệt là khi các thương vụ sáp nhập quan trọng, như BBVA mua Sabadell hay UniCredit mua BPM, đang gặp phải sự phản đối về mặt chính trị.

Francesco Sandrini, Giám đốc chiến lược toàn cầu tại Amundi, nhận định ngân hàng châu Âu hiện là một trong những lựa chọn ít rủi ro hơn so với nhiều ngành khác. Tuy nhiên, ông cũng lưu ý đà tăng trưởng mạnh mẽ nhất của nhóm cổ phiếu này có thể đã đi qua.

Cổ phiếu ngân hàng châu Âu hiện giao dịch ở mức khoảng 10 lần lợi nhuận kỳ hạn, thấp hơn so với mức trên 13 lần của các ngân hàng Mỹ. Trong khi đó, tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu hữu hình - một chỉ báo quan trọng về hiệu quả kinh doanh - đã vượt 10% ở nhiều ngân hàng.

Chuyên gia Bisseker kết luận: “Điều đáng mừng là định giá của ngân hàng châu Âu vẫn còn thấp so với mặt bằng chung toàn cầu. Tiềm năng thu hẹp khoảng cách này vẫn còn rất lớn.”