Ông Biden vẫn có kế hoạch tới Hiroshima, Nhật Bản trong hôm 17/5 để dự hội nghị thượng đỉnh G7. Tuy nhiên, ông đã hủy bỏ chuyến thăm đầu tiên của một tổng thống Mỹ đương nhiệm tới Papua New Guinea và dừng chân ở Australia nơi ông sẽ gặp gỡ các nhà lãnh đạo khác của nhóm “bộ tứ kim cương” QUAD, gồm Mỹ, Úc, Nhật, Ấn Độ.
Thủ tướng Australia Anthony Albanese đã xác nhận cuộc họp nhóm QUAD tại Sydney sẽ không diễn ra, sau khi tổng thống Mỹ Joe Biden hủy bỏ chuyến thăm Australia để giải quyết các vấn đề trong nước.
Chuyến thăm của Biden tới Australia, với điểm dừng chân lịch sử là Papua New Guinea đã được xác nhận trong những tuần gần đây, được dự đoán từ lâu và vốn sẽ bao gồm một bài phát biểu trước quốc hội.
Việc hoãn lại chuyến thăm do các cuộc đàm phán với Quốc hội Mỹ của Đảng Cộng hòa về trần nợ của chính phủ diễn ra vào thời điểm nhạy cảm trong sự can dự của Mỹ với khu vực Thái Bình Dương.
Chuyến thăm được cho là nhằm củng cố mối quan tâm mới của Mỹ đối với Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và giúp dập tắt những lo ngại trong khu vực về thỏa thuận Aukus.
Trong một cuộc phỏng vấn về việc hủy bỏ chuyến thăm của ông Biden, diễn ra chỉ vài giờ sau khi được xác nhận, ông Albanese nhấn mạnh cam kết của Tổng thống Mỹ đối với thỏa thuận QUAD.
“Và rõ ràng ưu tiên trong nước của Tổng thống, có thể hiểu được, là đóng một vai trò trong việc giải quyết những vấn đề đó.”
Các nhà lãnh đạo Mỹ chỉ có 15 ngày để đạt được thỏa thuận nâng trần nợ 31,4 nghìn tỷ USD của chính phủ Mỹ và ngăn chặn vụ vỡ nợ đầu tiên trong lịch sử của đất nước.
Bộ tài chính Mỹ hồi đầu tuần nhắc lại cảnh báo rằng cơ quan này có thể thiếu khả năng thanh toán tất cả các hóa đơn ngay sau ngày 1/6, điều này sẽ gây ra tình trạng vỡ nợ mà các nhà kinh tế cho rằng có thể sẽ gây ra thảm họa.
Nhà Trắng đã nhiều lần nhấn mạnh rằng đảng Cộng hòa phải loại trừ khả năng vỡ nợ và xem xét các vấn đề ngân sách tách biệt với nhu cầu nâng giới hạn nợ quốc gia, điều mà Nhà Trắng mô tả là nghĩa vụ theo hiến pháp của Quốc hội.
Đây không phải lần đầu bất đồng về vấn đề trần nợ tại Mỹ xuất hiện trong lưỡng đảng Cộng hòa và Dân chủ, đẩy kịch bản vỡ nợ lên cao trào. Lần này, đảng Cộng hòa cho rằng Tổng thống Biden cần cắt giảm mạnh ngân sách để nhận được sự ủng hộ cho việc nâng trần nợ, trong khi ông chủ Nhà Trắng từ chối nhượng bộ.
Theo nguồn tin của CNN, Nhà Trắng hướng đến việc đàm phán tăng trần nợ ở mức đủ để hoạt động hơn 1 năm, nhằm tránh phải đàm phán tiếp trong năm sau. Đồng thời, chính quyền Tổng thống Biden chỉ đồng ý giới hạn chi tiêu trong giai đoạn ngắn.
Nếu kịch bản vỡ nợ xảy ra, ước tính hơn 8 triệu người có thể mất việc làm. Hàng triệu người thụ hưởng an sinh xã hội, cựu chiến binh và gia đình quân nhân có thể mất các khoản thanh toán hàng tháng. Các dịch vụ quan trọng của liên bang bao gồm kiểm soát không lưu và biên giới có thể bị gián đoạn nếu người lao động không thể nhận được tiền lương của chính phủ.
Ilhan Omar, một nữ dân biểu đảng Dân chủ từ Minnesota, nói với Guardian: “Điều đó sẽ khiến nhiều gia đình Mỹ rơi vào suy thoái kinh tế, tạo ra một cuộc khủng hoảng kinh tế không chỉ ở Mỹ mà trên toàn cầu".
“Chúng ta phải có khả năng giữ lời hứa và thanh toán các hóa đơn, sau đó có thể quay lại và thương lượng rõ ràng về ngân sách mà cả hai bên đều nhất trí. Nhưng bắt nền kinh tế của chúng ta làm con tin là điều không tưởng, tàn nhẫn và ngu ngốc một cách nguy hiểm.”
Đảng Cộng hòa, bên kiểm soát Hạ viện với đa số 222-213, trong nhiều tháng đã yêu cầu, bất kỳ sự gia tăng nào trong giới hạn vay tự áp đặt của chính phủ đều phải liên quan đến việc cắt giảm chi tiêu. Tháng trước, Đảng Cộng hòa suýt thông qua dự luật nâng trần nợ trong khi cắt giảm chi tiêu gần 14% trong một thập kỷ.
Trong tuần trước, các trợ lý của ông Biden và Chủ tịch Hạ viện McCarthy được cho là đã thảo luận về các vấn đề bao gồm giới hạn chi tiêu, thắt chặt yêu cầu công việc đối với thực phẩm và các chương trình phúc lợi khác cho người Mỹ có thu nhập thấp và những thay đổi đối với năng lượng cho phép để đổi lấy việc dỡ bỏ giới hạn nợ.
Một cuộc đối đầu tương tự vào năm 2011 giữa Tổng thống Barack Obama lúc bấy giờ và thế hệ mới của Đảng Cộng hòa tại Tea Party House đã dẫn đến việc xếp hạng tín dụng của Mỹ bị hạ thấp trong lịch sử, gây ra tình trạng bán tháo cổ phiếu và đẩy chi phí vay tăng cao. Một số đảng viên Đảng Dân chủ cho rằng Obama đã thực hiện những thỏa hiệp khiến ông phải hối hận và Biden, phó tổng thống vào thời điểm đó, nên tránh lặp lại.
