Từ một khu vực tồn tại không ít nghi kỵ và phân cực, trải qua một chặng đường dài không ngừng mở rộng hợp tác và đẩy mạnh liên kết, ASEAN đã tạo dựng được vị thế quan trọng ở Đông Nam Á và châu Á - Thái Bình Dương. Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã lý giải sự trưởng thành vượt bậc của ASEAN là nhờ khả năng duy trì “thống nhất trong đa dạng”, tạo dựng sức mạnh chung từ tính thống nhất, tinh thần đoàn kết và “Phương cách ASEAN”. Theo đó, ASEAN luôn đề cao đồng thuận, tôn trọng và hỗ trợ lẫn nhau, cùng quan tâm và kết hợp hài hòa giữa lợi ích quốc gia với lợi ích cộng đồng. Sức mạnh của tình đoàn kết ASEAN đã được chứng minh khi Hiệp hội vững vàng vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính năm 1997 - 1998, phối hợp và chia sẻ trong khắc phục hậu quả những trận thiên tai, dịch bệnh lớn tác động đến khu vực…
Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đọc diễn văn nhân dịp kỷ niệm 45 năm thành lập ASEAN.
Trước ngưỡng cửa hình thành Cộng đồng ASEAN vào năm 2015, ASEAN đang có những bước chuyển mình mạnh mẽ về chất thông qua các nỗ lực tăng cường hợp tác và liên kết nội khối trên cả 3 trụ cột chính trị - an ninh, kinh tế và văn hóa - xã hội, song song với thu hẹp khoảng cách phát triển; đồng thời mở rộng và nâng tầm quan hệ nhiều mặt, cùng có lợi với các đối tác bên ngoài, trong đó có các cường quốc và trung tâm lớn trên thế giới. Chính sự chủ động, sáng tạo và phát triển thích ứng của ASEAN trước các biến chuyển mới của tình hình khu vực và quốc tế đã giúp Hiệp hội một tổ chức có quy mô khiêm tốn, gồm các quốc gia vừa và nhỏ như ASEAN trở thành hạt nhân dẫn dắt các đối tác trong và ngoài khu vực cùng tích cực tham gia các tiến trình đối thoại và hợp tác ở châu Á - Thái Bình Dương như ASEAN+1, ASEAN+3, Cấp cao Đông Á (EAS), Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF)...
Mặc dù không phải là những thành viên sáng lập ASEAN nhưng trong 17 năm đồng hành cùng Hiệp hội, Việt Nam luôn tích cực, chủ động và có trách nhiệm đóng góp xây dựng một Cộng đồng ASEAN vững mạnh, vì sự phát triển thịnh vượng của các quốc gia thành viên, vì hòa bình, ổn định và hợp tác ở khu vực. ASEAN đã và sẽ tiếp tục là một trụ cột quan trọng trong đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa và đa phương hóa, chủ động hội nhập khu vực và quốc tế của Việt Nam.
Trong bối cảnh chính trường, thị trường toàn cầu có nhiều diễn biến phức tạp, khu vực Đông Nam Á phải đối mặt với nhiều khó khăn hơn. Tuy nhiên, với những thành tựu to lớn đã đạt được trong nhiều năm qua, ASEAN đã có một nền tảng vững chắc để dẫn dắt các nước thành viên vượt qua thách thức, tiếp tục khẳng định vị thế của khu vực địa chiến lược quan trọng hàng đầu thế giới.
ASEAN hiện gồm 10 nước, bao trùm hầu hết khu vực Đông Nam Á với diện tích 4,5 triệu km2. Các nước ASEAN có dân số khoảng trên 600 triệu người, với nền văn hóa hết sức đa dạng, phong phú, và đặc sắc.
Mặc dù kinh tế toàn cầu đang gặp nhiều khó khăn, các nền kinh tế ASEAN vẫn đạt tốc độ tăng trưởng dương, bình quân trên 5%/năm với tổng GDP cả khối đạt 3,2 nghìn USD.
|