Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng: Xã hội hóa chưa có trình tự thực hiện cụ thể

Bộ trưởng Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng - Ảnh: Quochoi.vn

Theo Bộ trường Bộ KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng, thuật ngữ “xã hội hóa” và “PPP” đều có cùng mục đích là thu hút nguồn lực tư nhân vào phát triển hạ tầng, dịch vụ công. Tuy nhiên trong khi PPP được định hình là phương thức đầu tư với trình tự, thủ tục bài bản và cơ chế chính sách đầy đủ, thì xã hội hóa mới chỉ là chủ trương và chính sách khuyến khích, chưa có trình tự thực hiện cụ thể.

Nên áp dụng hình thức PPP với các dự án quy mô lớn, phức tạp, cần ràng buộc trách nhiệm giữa các bên thông qua hợp đồng dài hạn. Còn chủ trương xã hội hóa thì có thể xem xét định hướng áp dụng cho các dự án ở quy mô nhỏ, đơn giản.

Về nguồn để bố trí vốn đầu tư công trong dự án PPP, qua quá trình trao đổi, tham vấn, cơ quan chủ trì soạn thảo đã xin ý kiến rộng rãi 2 phương án. Trong đó, phương án 1, hình thành Quỹ phát triển dự án PPP và phương án 2 là hình thành dòng ngân sách riêng trong Kế hoạch đầu tư công trung hạn.

Đa số ý kiến đề xuất lựa chọn phương án 2 - hình thành dòng ngân sách riêng bởi việc hình thành Quỹ trong bối cảnh hiện nay rất khó khả thi, đồng thời bị hạn chế bởi Luật Ngân sách nhà nước.

Chính phủ đề nghị quy định theo phương án 2; cơ chế quản lý, sử dụng vốn đầu tư công trong dự án PPP được bố trí trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, bảo đảm đồng bộ với Luật Đầu tư công.

Về cách thức sử dụng vốn đầu tư công trong dự án PPP, theo Bộ trưởng, cần phân tách rõ phần “vốn công” và “vốn tư” trong các dự án PPP để thuận lợi cho công tác quản lý, hậu kiểm, tránh tâm lý e ngại của các nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư nước ngoài.

Do đó, Dự thảo Luật quy định 2 hình thức quản lý và sử dụng vốn đầu tư công trong dự án PPP, cụ thể: tách thành một dự án thành phần sử dụng vốn đầu tư công trong dự án PPP; giải ngân cho DN dự án theo hạng mục cụ thể với tỷ lệ, giá trị, tiến độ giải ngân được quy định tại hợp đồng.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng, việc lựa chọn nhà đầu tư dự án PPP cần phải được thực hiện thông qua đấu thầu cạnh tranh, công khai, minh bạch theo quy định của pháp luật, hạn chế tối đa việc chỉ định thầu hoặc đấu thầu hạn chế để tránh rủi ro về lợi ích nhóm, lãng phí, thất thoát, giảm tính cạnh tranh và lựa chọn nhà đầu tư không có đủ năng lực thực hiện dự án.

Ông Vũ Hồng Thanh đề nghị tiếp tục nghiên cứu, quy định cụ thể hơn về điều kiện áp dụng theo hướng thu hẹp các trường hợp chỉ định thầu hoặc đấu thầu hạn chế tại dự thảo luật.

Đồng thời, vốn nhà nước tham gia dự án PPP nên ưu tiên sử dụng phục vụ công tác thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng, hỗ trợ tái định cư. Nếu không tách bạch được phần vốn nhà nước, nhà đầu tư tư nhân sẽ gặp nhiều khó khăn, gây nên tâm lý e ngại khi tham gia vào dự án PPP.

Cơ quan thẩm tra cũng đề nghị nghiên cứu, làm rõ hơn trong dự thảo Luật hạng mục đầu tư sử dụng vốn hỗ trợ của Nhà nước thì áp dụng quy trình, thủ tục đầu tư công, hạng mục đầu tư sử dụng vốn đầu tư tư nhân thì áp dụng quy trình, thủ tục đầu tư thông thường, tránh việc thủ tục đầu tư dự án PPP vẫn còn nặng về thủ tục đầu tư công, khó thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân.