Cần chỉ rõ địa chỉ thất thoát, lãng phí

Theo Báo cáo Thẩm tra về quyết toán ngân sách Nhà nước năm 2011 của Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội, Tổng số thu cân đối ngân sách Nhà nước năm 2011 là 962.982 tỷ đồng. Kết quả tuy tăng cao nhưng thiếu vững chắc, chưa bắt nguồn từ nội lực của nền kinh tế. Việc lập dự toán chi hoàn thuế giá trị gia tăng trong năm 2011 chưa sát thực tế (dự toán năm 2011 là 42.000 tỷ đồng, thực hiện hoàn thuế là 61.000 tỷ đồng, tăng 19.000 tỷ đồng). Mặc dù tăng thu xuất nhập khẩu 17.065 tỷ đồng nhưng vẫn để nợ số chi hoàn thuế giá trị gia tăng chưa có nguồn thanh toán lên tới 14.532 tỷ đồng, tạo thêm áp lực mất cân đối ngân sách những năm sau.

Trong bối cảnh thực hiện chính sách tài khóa chặt chẽ, vừa phải tiết kiệm chi thường xuyên, vừa phải cắt giảm đầu tư công, nhưng tổng chi cân đối ngân sách Nhà nước vẫn tăng lớn (61.954 tỷ đồng), vượt 8,5% so với dự toán, trong đó chủ yếu là do tăng chi đầu tư phát triển (56.306 tỷ đồng).

 

ĐB Võ Thị Dung (TP Hồ Chí Minh) cho rằng, trong bối cảnh tình hình đất nước có nhiều khó khăn, việc sử dụng ngân sách Nhà nước năm 2011 vẫn còn tình trạng lãng phí, thất thoát. Đại biểu Dung đề nghị Quốc hội cần làm rõ những vi phạm trong sử dụng ngân sách Nhà nước để có hình thức xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật. “Năm 2011 là năm Chính phủ  ban hành Nghị quyết 11 thắt chặt chi tiêu, mua sắm công, nhưng nhiều đơn vị vẫn vi phạm. Cần nêu tên, làm rõ các địa chỉ này để nhân dân được biết”, ĐB nhấn mạnh.

ĐB Đỗ Mạnh Hùng (đoàn Thái Nguyên) cũng cho rằng: Báo cáo quyết toán ngân sách cần đi đôi với báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí nhất là trong các công trình đầu tư xây dựng cơ bản, chi tiêu, sử dụng ngân sách Nhà nước để có căn cứ xử lý những hành vi sai phạm.

Đánh giá thu ngân sách nhà nước năm vượt 126.000 tỉ, vượt 21,3% so dự toán là thể hiện nỗ lực lớn, ĐB Bùi Đức Thụ (đoàn Lai Châu) đặt vấn đề: Nhưng tăng thu, chủ yếu phụ thuộc vào tăng giá khi 2011 chỉ số CPI lên 18,13%, nếu loại bỏ yếu tố này tăng thu phù hợp với tốc độ tăng GDP. Tuy nhiên, thu lớn nhưng tình trạng nợ đọng thuế của doanh nghiệp còn rất cao, chiếm 43.500 tỉ đồng, đáng chú ý 2011 năm kiềm chế lạm phát, khó khăn đối với doanh nghiệp rất lớn, nợ đọng thuế tăng 35% so năm trước.

Các ĐB cũng chỉ ra những bất cập của thu chi ngân sách thể hiện ở kết quả kiểm toán khi nhiều doanh nghiệp, địa phương quyết toán không đúng thời gian, không phân bổ hết vốn được giao, không đủ thủ tục, không đúng cơ cấu chương trình được Thủ tướng phê duyệt, không đúng đối tượng mục tiêu, không sát thực tế nên không sử dụng được và dự án phải điều chỉnh nhiều lần; một số địa phương không thông qua HĐND. Theo ĐB Nguyễn Mạnh Hùng, đây là miếng đất để người ta lách, lợi dụng sinh ra tham nhũng, tiêu cực. Phải làm rõ để sử dụng ngân sách trong 2013 tốt hơn.